Της Καλλιόπης Μπεκίρη,
Σε μια εποχή νευραλγικών γεωπολιτικών μεταβολών, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται αντιμέτωποι με την ανάγκη στρατηγικής προσαρμογής σ’ έναν κόσμο, ο οποίος χαρακτηρίζεται από ενίσχυση της επιθετικής ρητορικής και πολιτικών. Οι δηλώσεις των Guntram Wolff και Georg Riekeles, δύο αναγνωρισμένων εμπειρογνωμόνων, έρχονται να αναδείξουν τη σημασία της ενότητας και της ανυποχώρητης στάσης της ΕΕ απέναντι σε ενδεχόμενες προκλήσεις, οι οποίες μπορεί να προκύψουν από ένα επιθετικό καθεστώς υπό την ηγεσία του Donald Trump και συνάμα της επιρροής του Elon Musk, πολιτικών προσώπων, που αφενός η φρασεολογία, αφετέρου η κινησιολογία τους έχει απασχολήσει ιδιαίτερα το διεθνές πολιτικό σκηνικό.
Αναλυτικότερα, η προειδοποίηση των Wolff και Riekeles επικεντρώνεται στη δυναμική, η οποία μπορεί να αναπτύξει ένας συνδυασμός πολιτικής και επιχειρηματικής επιρροής από πλευράς Trump και Musk. Η ιστορική εμπειρία έχει δείξει ότι η επιθετική ρητορική και οι μονομερείς ενέργειες μπορούν να οδηγήσουν σε αποσταθεροποίηση τόσο σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων όσο και σε επίπεδο παγκόσμιων αγορών. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρώπη αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να αποτελέσει αντικείμενο πιέσεων, ιδιαίτερα σε τομείς, όπως το εμπόριο, η τεχνολογία και η άμυνα.
«Μας ξάφνιασε όλους το πόσο επιθετικοί ήταν τόσο ο Musk όσο και ο Donald Trump αυτό το πρώτο μισό του Ιανουαρίου, που στην πραγματικότητα δεν επιτίθεντο στη Ρωσία ή την Κίνα, αλλά στην πραγματικότητα επιτίθεντο λεκτικά στους συμμάχους», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Guntram Wolff, αναδεικνύοντας την αναγκαιότητα άμεσης κινητοποίησης της Ένωσης. Η επιρροή του Elon Musk σε στρατηγικούς τομείς, όπως η τεχνολογία, σε συνδυασμό με τη δυναμική επιστροφή του Donald Trump στην πολιτική σκηνή, ενδέχεται να δημιουργήσει ένα νέο πεδίο επιρροής, το οποίο βασίζεται σε επιθετικές διαπραγματευτικές τακτικές και προώθηση εθνικών συμφερόντων με ελάχιστη διάθεση συνεργασίας.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τους Wolff και Riekeles, η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει την ενότητά της απέναντι σε τέτοιες προκλήσεις. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι οι διχασμοί εντός της Ένωσης λειτουργούν ως μοχλός αποδυνάμωσης απέναντι σε εξωτερικές πιέσεις. Η ευρωπαϊκή συνοχή είναι το θεμέλιο για την επιτυχή διαχείριση επιθετικών στρατηγικών, είτε αυτές προέρχονται από κράτη είτε από συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία ταλανίζουν το θεσμό. Επιπλέον, οι δύο ειδικοί τονίζουν τη σημασία της ανάπτυξης αυτονομίας της Ευρώπης σε στρατηγικούς τομείς, όπως η άμυνα, η ενέργεια και η τεχνολογία. Η ενεργειακή κρίση του 2022 και η εξάρτηση από τρίτες χώρες για βασικές πρώτες ύλες έχουν αναδείξει την ανάγκη για μια πιο αυθύπαρκτη και ανθεκτική Ευρώπη.
Οι δηλώσεις των Wolff και Riekeles αποτελούν ένα κρίσιμο καμπανάκι αφύπνισης για την ΕΕ, καθώς η παγκόσμια σκηνή γίνεται ολοένα και πιο ρευστή και ασταθής. Η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για έναν κόσμο, όπου η επιθετικότητα και οι μονομερείς δράσεις θα αποτελούν βασικά στοιχεία της διεθνούς πολιτικής. Η ενότητα και η αποφασιστικότητα της ΕΕ δεν είναι απλώς επιλογή, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας της.
Η Ευρωπαϊκή Διπλωματία ως βασικός πυλώνας συνοχής και εναντίωσης
Οι Wolff και Riekeles τονίζουν τη σημασία της ενίσχυσης της διπλωματικής παρουσίας της ΕΕ στη διεθνή σκηνή. Η Ευρώπη πρέπει να προωθήσει πολιτικές, οι οποίες ενισχύουν την πολυμέρεια και την ειρηνική συνεργασία, αναλαμβάνοντας έναν ηγετικό ρόλο σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου.
Η αναβάθμιση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ απαιτεί τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού μετώπου, όπου τα κράτη-μέλη θα ενεργούν με συντονισμό και αποφασιστικότητα. Η κατανομή πόρων σε κοινά προγράμματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής μπορεί να ενισχύσει τη διαπραγματευτική ισχύ της Ευρώπης.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά σε μια εποχή αυξανόμενων προκλήσεων, που απαιτούν αποφασιστικότητα, ενότητα και στρατηγική σκέψη. Οι δηλώσεις των Wolff και Riekeles υπενθυμίζουν τη σημασία της προετοιμασίας για έναν κόσμο, όπου οι γεωπολιτικές εντάσεις μπορεί να επηρεάσουν την ασφάλεια και την ευημερία της Ένωσης.
Η ευρωπαϊκή απάντηση δεν μπορεί να είναι παθητική. Χρειάζεται να συνδυαστεί η ενίσχυση των εσωτερικών μηχανισμών με την ενεργητική διπλωματία και τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους. Μ’ αυτόν τον τρόπο, η Ευρώπη μπορεί να παραμείνει ένας αξιόπιστος, ανεξάρτητος και σταθερός παράγοντας στον παγκόσμιο χάρτη και να καταφέρει να εναντιωθεί στην επιθετικότητα του Donald Trump, διατηρώντας τη συνοχή και την ακεραιότητά της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Η ΕΕ πρέπει να ορθώσει το ανάστημά της στην «επιθετικότητα» της επερχόμενης κυβέρνησης Trump, Euronews, διαθέσιμο εδώ
