Του Βάιου Φιλιούση,
Η αρχή του 2025 δεν φαίνεται ενθαρρυντική, αφού είναι πολύ πιθανό για πρώτη φορά απο το Β΄ Π.Π. η Αυστρία να έχει ακροδεξιό καγκελάριο. Ο λόγος φυσικά για τον Χέρμπερτ Κίκλ και το ακροδεξιό FPO. Ο Χέρμπερτ Κικλ ενδέχεται να γίνει ο πρώτος ακροδεξιός καγκελάριος της Αυστρίας μετά από σχεδόν 90 χρόνια. Ο τελευταίος ήταν ο Άρτουρ Ζάις-Ίνκβαρτ, ο οποίος το 1938, ως επικεφαλής του Αυστριακού Ναζιστικού Κόμματος ανέλαβε την καγκελαρία και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ολοκλήρωση του Anschluss — της προσάρτησης της Αυστρίας στο Τρίτο Ράιχ, ακολουθώντας τις εντολές του Χίτλερ.
Η συνταγή της επιτυχίας για το «κόμμα των ελευθέρων» (FPO) φαίνεται να είναι γνωστή. Ένα ακραίο, λαϊκισιτκό, δεξιό, φιλορωσικό κόμμα, ενάντια της lgbtq+ και της πράσινης ατζέντας. Το FPO έχει κατηγορηθεί δριμύτατα για φιλοναζιστικές θέσεις και για «αγιοποίηση» του ναζιστικού κόμματος της Γερμανίας. Ο αυστριακός αυτός πολιτικός φορέας δεν είναι αποτέλεσμα των πολιτικών συγκυριών της εποχής, αλλά υπάρχει στην πολιτική σκηνή της χώρας από το 1956. Ο αρχηγός του κόμματος, Χέρμπερτ Κίκλ, αυτοαποκαλείται «καγκελάριος του λαού», όρος που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί για τον Αδόλφο Χίτλερ. Ο ίδιος έχει δηλώσει σε τηλεοπτική συνέντευξη κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του για τις ευρωεκλογές του 2019, ότι θέλει να παρακάμψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, λέγοντας πως η πολιτική είναι υπεράνω του νόμου. Το 2010 δήλωσε ότι αρνείται να χαρακτηρίσει τα SS του Χίτλερ ως «συλλογικά ένοχα» για εγκλήματα πολέμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρώτος ηγέτης του FPO το 1955 ήταν ανώτερος αξιωματικός των SS και ναζιστής υπουργός.
Σε αρκετά σημεία, λοιπόν, το FPO θυμίζει το γερμανικό AFD —εναλλακτική για τη Γερμανία. Σίγουρα έχουν διαφορές, αλλά ιδεολογικά στέκονται αρκετά κοντά, γεγονός που πρέπει να χτυπάει καμπανάκια. Βέβαια, στη Γερμανία είναι αρκετά δύσκολο για το AFD να συμμετέχει σε κάποια κυβέρνηση, μιας και τα υπόλοιπα κόμματα του συστήματος της χώρας δεν φαίνονται πρόθυμα να συνεργαστούν μαζί του. Το ίδιο δεν ισχύει βέβαια για την περίπτωση της Αυστρίας, όπου το FPO έχει συμμετάσχει και στο παρελθόν σε κυβερνήσεις συνεργασίας.
Προφανώς και δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τη συγκεκριμένη «φόρμουλα» να «πιάνει». Η «ορμπανοποίηση» της Ευρώπης ξεκίνησε εδώ και χρόνια από την Ουγγαρία. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν, φαίνεται να έχει δημιουργήσει ένα ακροδεξιό κύμα, το οποίο σιγά σιγά καλύπτει ολόκληρη την κεντρική Ευρώπη. Οι φιλορωσικές κυβερνήσεις στη γηραιά ήπειρο αυξάνονται ταχύτατα. Ήδη, η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Ιταλία έχουν πέσει θύματα αυτού του κύματος, ενώ φαίνεται να ακολουθούν Γερμανία, Αυστρία και Τσεχία.
Δεν είναι απίθανο, λοιπόν, μέχρι το τέλος του έτους να έχουμε 6 κράτη εντός της Ε.Ε., που να έχουν φιλορωσική κυβέρνηση, γεγονός που σίγουρα θα δημιουργήσει συγκρούσεις και διαμάχες σχετικά με την εξωτερική πολιτική της Ευρώπης. Στην εποχή, επομένως, όπου η ίδια η ύπαρξη της Ε.Ε. αμφισβητείται και όπου η δημιουργία ενός ευρωστρατού μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ, η πόλωση εντός της ένωσης φαίνεται πως μπορεί να ξεφύγει κάθε ορίου.
Η παραπάνω κατάσταση είναι αποτέλεσμα των επιλογών και των πολιτικών αποφάσεων του φιλελεύθερου, δημοκρατικού κέντρου. Τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου πρέπει πλέον να δράσουν συλλογικά και με σχέδιο, έτσι ώστε να σταματήσει αυτή η μετάλλαξη της Ευρώπης στην αυταρχική ουτοπία, που ονειρεύεται ο Όρμπαν. Η φιλελεύθερη δημοκρατία βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο και η δημιουργία ενός αντιαυταρχικού μετώπου εντός της Ε.Ε. είναι πλέον καίριας σημασίας. «Η κατάσταση στην Αυστρία λέει πολλά για την κατάρρευση των παραδοσιακών κομμάτων και την ταχύτητα, με την οποία οι λαϊκιστικές και ακροδεξιές δυνάμεις μπορούν να ανέλθουν στην εξουσία», ανέφερε η φιλελεύθερη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung. Ωστόσο, προς το παρόν, τουλάχιστον, η «χιονοστιβάδα» της άκρας δεξιάς δεν μοιάζει να συναντά κάποιο εμπόδιο και η «Πουτινοποίηση» της Ευρώπης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η Αυστρία με ακροδεξιό καγκελάριο — Τι σημαίνει για την Ευρώπη, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Χέρμπερτ Κικλ: Ποιος είναι ο ακροδεξιός της Αυστρίας που κλήθηκε να σχηματίσει κυβέρνηση, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αυστρία: «Ξενοφοβικοί ναζί, ποτέ στην εξουσία!», Protagon.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η κρίση της φιλελεύθερης δημοκρατίας — Τι μας διδάσκει η Αυστρία, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
