Του Ραφαήλ Παπαδόπουλου,
Ποιητικός και ιδιαίτερος ο τίτλος του άρθρου. Η «κορυφή της φωτιάς», όπως ονομάζεται, είναι ένα ηφαίστειο, αυτό που δεσπόζει ως η πιο ψηλή κορυφή σ’ όλο το Πράσινο Ακρωτήριο. Μία κορυφή, της οποίας η σκιά αντικατοπτρίζεται στα νερά του Ατλαντικού, ένα απομακρυσμένο μέρος, μία λιγότερο θελκτική τουριστική επιλογή. Σε μία χώρα που κυριαρχεί στον κλάδο αυτό, το νησί Φόγκο —που στα πορτογαλικά σημαίνει φωτιά—, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτα άλλο, παρά ένα ακόμη ηφαιστειακό νησί.
Η νήσος Φόγκο δημιουργήθηκε πριν από περίπου 4,5 εκατομμύρια χρόνια, όταν πρωτοεμφανίστηκε το υποθαλάσσιο όρος, ενώ φαίνεται πως αλλεπάλληλες γεωλογικές «δονήσεις» σχηματίσανε αυτό το στρατοηφαίστειο. Επομένως, η νήσος αποτελείται εξ ολοκλήρου από το ηφαίστειο καθαυτό. Η μεγαλύτερη έκρηξή του πραγματοποιήθηκε το 1680 μ.Χ., όπου ο ηφαιστειακός κώνος εξερράγη και για τελευταία φορά. Το νησί απέκτησε κατοίκους περί τον 15ο αιώνα, όπως και τα γειτονικά ηφαιστειακά νησιά της χώρας. Τότε, οι νέοι κάτοικοι της νήσου Φόγκο ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια καφέ και το μάγμα χρησιμοποιήθηκε ως οικοδομικό υλικό.
Φυσικά, το να ζει κανείς κάτω από τη σκιά ενός ενεργού ηφαιστείου δεν είναι και το πιο ειδυλλιακό, καθώς πάντα θα υποβόσκει ο φόβος και η αγωνία για το αν πρόκειται να υπάρξει ένα καταστρεπτικό σενάριο στο κοντινό μέλλον. Αυτός ο πιθανός φόβος επαληθεύτηκε στην τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου το 2014, όταν «πηγές και συντριβάνια» λάβας εμφανίστηκαν και σύντομα, κατέστρεψαν μέρη του χωριού Cha das Caldeiras, ενώ ταυτόχρονα εξαφάνισαν από τον χάρτη το Cha das Boilers. Το συμβάν, παρόλα αυτά, δεν αποθαρρύνει τη μετεγκατάσταση των κατοίκων στα πάλαι ποτέ χωριά τους.
Η νήσος Φόγκο και η κορυφή ενός εκ των πιο ενεργών ηφαιστείων στη ζώνη του Ατλαντικού Ωκεανού, αρχίζουν σιγά σιγά, να αποκτούν φήμη και όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες επιζητούν να επισκεφτούν την καλντέρα. Είναι, όμως, αυτό κάτι εύκολο; Η απάντηση έγκειται στο αν ο πιθανός ταξιδιώτης επιθυμεί να κοπιάσει για να σκαρφαλώσει στην κορυφή και να θαυμάσει αυτό το θαύμα της φύσης από κοντά. Στο κοντινό 2022 μία ομάδα αναρριχητών — ρεπόρτερ, κατάφερε και μας μετέφερε εικόνες από την αξιοθαύμαστη καλντέρα, με διάμετρο 9 χιλιομέτρων, που παραπέμπει σε ταινία επιστημονικής φαντασίας ή ακόμα και σε εικόνα από κάποιον μακρινό και άγονο πλανήτη. Πάντα με το διαρκές αίσθημα του δέους και του φόβου για το τι θα γινόταν, αν η γη ξαφνικά ανοίξει και το μάγμα μας καταπιεί.
Η καλπάζουσα φαντασία και η διαπεραστική θέα στον ωκεανό, όπως οι αναρριχητές σημείωσαν, συνθέτουν την απόλυτη εικόνα. Μία τοποθεσία μακριά από οτιδήποτε μπορεί να βαραίνει και να κρατάει πίσω τον επισκέπτη. Ωστόσο, το ταξίδι αυτό δεν είναι διόλου ακατόρθωτο, αρκεί να βρει, όποιος θελήσει να ταξιδέψει εκεί, ένα άνετο σπίτι και έναν τοπικό οδηγό, ο οποίος θα είναι πρόθυμος να τον ξεναγήσει και να τον κατευθύνει στην κορυφή του ηφαιστείου.
Όσον αφορά τη χώρα τώρα, το Πράσινο Ακρωτήριο ή στα πορτογαλικά Cabo Verde, ανήκει στην ευρύτερη περιοχή που ονομάζεται Μακαρονησία, η οποία εποικίστηκε κατά την «εποχή των ανακαλύψεων» από τους Πορτογάλους. Βέβαια, η νησιωτική αυτή χώρα έχει γνωρίσει τα τελευταία χρόνια τεράστια άνοδο σε τουρισμό, ενώ στις ερημικές της παραλίες έχουν χτιστεί γιγαντιαία ξενοδοχεία πολλών αστέρων, για να φιλοξενήσουν τους όλο και αυξανόμενους τουρίστες. Τουλάχιστον, αυτό ισχύει για τα πιο φημισμένα νησιά, όπως η Μπόα Βίστα.
Αν ψάχνουμε, λοιπόν, ένα μέρος απομακρυσμένο, με ερημικές παραλίες, καλοκαιρινές στιγμές, εξερεύνηση ή ακόμα και ανάβαση σε ηφαίστεια, τότε το Πράσινο Ακρωτήρι είναι ένας ειδυλλιακός προορισμός. Αρκεί, βέβαια, να επιλέξουμε το νησί που επιθυμούμε να επισκεφθούμε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Pico do Fogo: Volcano on the cape verde islands, vulkane.net, διαθέσιμο εδώ
- Climbing the volcano on fogo, cape verde, scootwestafrica.com, διαθέσιμο εδώ