Της Φωτεινής Παπανικολάου,
Σύμφωνα με το άρθρο 934 ΚΠολΔ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 4335/2015 (ΦΕΚ Α’ 87/23-7-2015), η ανακοπή κατά της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι παραδεκτή μόνο εάν ασκηθεί εντός καθορισμένων προθεσμιών. Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο 934 ορίζει δύο βασικές περιόδους εντός των οποίων μπορεί να ασκηθεί η ανακοπή. Εκτός αν αφορά ελαττώματα στη σύνταξη της επιταγής για εκτέλεση ή την κατάσχεση, η ανακοπή πρέπει να ασκηθεί εντός 45 ημερών από την ημέρα της κατάσχεσης. Αν η εκτέλεση αφορά πλειστηριασμό, η προθεσμία περιορίζεται στις 30 ημέρες από την ημερομηνία του πλειστηριασμού για κινητά ή 60 ημέρες από την κατακύρωση για ακίνητα. Ανακοπή για την εγκυρότητα της τελευταίας πράξης της εκτέλεσης (π.χ., πλειστηριασμού ή κατάσχεσης) ασκείται επίσης εντός των προθεσμιών αυτών.
Με την αναθεώρηση του άρθρου 934 ΚΠολΔ, προβλέπεται πλέον ενιαία προθεσμία για την άσκηση της ανακοπής κατά όλων των πράξεων της αναγκαστικής εκτέλεσης που συντελούνται μέχρι τη δημοσίευση της κατασχετήριας έκθεσης. Οι ανακοπές που αφορούν ενδεχόμενα ελαττώματα αυτών των πράξεων πρέπει να ασκούνται εντός 45 ημερών από την κατάσχεση, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για πράξεις της προδικασίας ή της κύριας διαδικασίας.
Η σημαντική αλλαγή αφορά τη μη διαφοροποίηση των προθεσμιών για την προσβολή πράξεων εκτέλεσης, είτε αυτές σχετίζονται με την προδικασία της επιταγής (άρθρο 924 ΚΠολΔ), είτε με την εκτέλεση μέσω κατάσχεσης και πλειστηριασμού (άρθρα 954, 955, 992 ΚΠολΔ). Έτσι, όλες οι ανακοπές που αφορούν ελαττώματα μέχρι και τη δημοσίευση του αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης πρέπει να ασκούνται εντός 45 ημερών από την κατάσχεση. Επιπλέον, η ανακοπή που προσβάλλει πράξεις που ενδέχεται να επηρεάσουν το κύρος των μετέπειτα πράξεων της αναγκαστικής εκτέλεσης δεν μπορεί να ασκηθεί μετά την εκπνοή της προθεσμίας, καθώς το δικαίωμα για ανακοπή χάνεται αν δεν ασκηθεί εμπρόθεσμα.
Στην περίπτωση που οι ανακόπτοντες δεν προσβάλουν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας πράξεις της εκτέλεσης, δεν μπορούν να επικαλεστούν μεταγενέστερα τις ελλείψεις ή τα ελαττώματα αυτών των πράξεων, καθώς χάνουν το δικαίωμα να ζητήσουν την ακυρότητά τους. Το δικαστήριο ελέγχει αυτεπαγγέλτως την εκπνοή της προθεσμίας και θεωρεί τις προσβληθείσες πράξεις έγκυρες. Ένα ακόμα σημαντικό ζήτημα είναι το άρθρο 935 ΚΠολΔ, που προέβλεπε ότι λόγοι ανακοπής που είχαν γεννηθεί στη διάρκεια της προηγούμενης δίκης δεν μπορούν να επαναλαμβάνονται σε μεταγενέστερες δίκες. Δηλαδή, εφόσον έχει ασκηθεί ανακοπή για μια συγκεκριμένη πράξη εκτέλεσης κι αυτή έχει κριθεί, οι ίδιοι λόγοι δεν μπορούν να προταθούν εκ νέου σε άλλη δίκη για το ίδιο ή άλλο στάδιο της εκτέλεσης, ακόμα κι αν δεν υπήρχε τελεσίδικη απόφαση.
Η εφαρμογή του άρθρου 935 ΚΠολΔ αποσκοπεί στην ταχεία εκκαθάριση της εκτέλεσης και στην αποφυγή επαναλαμβανόμενων προσφυγών για τα ίδια ζητήματα, προσφέροντας μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές. Το άρθρο αυτό απαιτεί την άσκηση όλων των λόγων ανακοπής που είχαν γεννηθεί κατά τη διάρκεια της αρχικής δίκης, είτε μέσω του κύριου δικόγραφου είτε μέσω πρόσθετων λόγων. Ειδικότερα, οι λόγοι ανακοπής θεωρούνται «γεννημένοι» όταν θα μπορούσαν να είχαν προταθεί στην αρχική δίκη και δεν προτάθηκαν από τον ανακόπτοντα. Αυτοί οι λόγοι είναι απαράδεκτοι αν προταθούν σε οποιαδήποτε μετέπειτα δίκη, ακόμα κι αν υπάρχουν οι προθεσμίες του άρθρου 934 ΚΠολΔ για την άσκηση νέας ανακοπής. Εντούτοις, υπάρχουν εξαιρέσεις όπου το άρθρο 935 ΚΠολΔ δεν εφαρμόζεται, όπως σε περιπτώσεις που προβάλλονται αντιρρήσεις κατά της κατάσχεσης τρίτου (άρθρο 986 ΚΠολΔ), κατά των αναγγελιών και του πίνακα διανομής (άρθρα 1031 και 1044 ΚΠολΔ).
Εν κατακλείδι, η μεταρρύθμιση του ΚΠολΔ έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι λόγοι ανακοπής θα πρέπει να συγκεντρώνονται σε μία μόνο δίκη και να ασκούνται εμπρόθεσμα, ενισχύοντας τη σταθερότητα και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
-
Νίκας, Εγχειρίδιο Δικαίου Αναγκαστικής Εκτέλεσης, Σάκκουλας, Αθήνα , 2024
