Της Μελίνας Μπάστα,
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με έντονο ενδιαφέρον τις εξελίξεις που αφορούν την πιθανότητα ειρηνευτικών συνομιλιών για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Σε μια σημαντική εξέλιξη, ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin εξέφρασε την ετοιμότητά του να εξετάσει το ενδεχόμενο διεξαγωγής συνομιλιών στη Σλοβακία, σηματοδοτώντας ίσως μια νέα φάση στις προσπάθειες για ειρήνη.
Το πλαίσιο της πρότασης
Η πρόταση για τη Σλοβακία ως ουδέτερο έδαφος για διαπραγματεύσεις προήλθε κατά κύριο λόγο από την κυβέρνηση της χώρας. Με τη Σλοβακία να διατηρεί μια σχετικά ουδέτερη θέση στον πόλεμο, η ιδέα αυτή φαίνεται να βρίσκει απήχηση τόσο στη Μόσχα, όσο και στην παγκόσμια διπλωματική κοινότητα. Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Robert Fico, σε πρόσφατη συνάντησή του με τον Putin, δήλωσε ότι η χώρα του είναι πρόθυμη να φιλοξενήσει τέτοιου είδους συνομιλίες, προσφέροντας μια ευκαιρία για διαπραγματεύσεις σε ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από πολιτικές πιέσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Σλοβακία έχει υποστηρίξει κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αλλά παράλληλα διατηρεί ιστορικούς δεσμούς με τη Μόσχα. Αυτή η διπλωματική ισορροπία μπορεί να λειτουργήσει ως πλεονέκτημα σε μια πιθανή ειρηνευτική πρωτοβουλία.
Η θέση της Ρωσίας
Ο Vladimir Putin, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, δήλωσε ότι η Ρωσία είναι ανοιχτή σε κάθε ρεαλιστική κι εποικοδομητική πρόταση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ειρήνη. «Αν κι υπάρχουν πολλά εμπόδια, όπως η επιμονή της Δύσης να στηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία, η Μόσχα παραμένει δεσμευμένη στην εξεύρεση λύσης μέσω διαλόγου», τόνισε.
Η τοποθέτηση του Putin μπορεί να ερμηνευθεί ως μια στρατηγική κίνηση που αποσκοπεί στη βελτίωση της εικόνας της Ρωσίας σε διεθνές επίπεδο. Με τις διεθνείς κυρώσεις να συνεχίζουν να επηρεάζουν την οικονομία της χώρας, η Ρωσία ενδέχεται να προσπαθεί να δείξει καλή θέληση, έστω κι αν παραμένει αμετακίνητη σε βασικές της θέσεις.
Η απάντηση της Ουκρανίας
Η Ουκρανία, από την πλευρά της, αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την πρόταση για συνομιλίες στη Σλοβακία. Ο πρόεδρος Volodymyr Zelenskiy, έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι οποιαδήποτε συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει με την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τις κατεχόμενες περιοχές. Παράλληλα, έχει τονίσει ότι η ειρήνη δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα επιβολής, αλλά πρέπει να στηρίζεται στις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται διχασμένη σχετικά με την πρωτοβουλία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κι οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν κι υποστηρίζουν την ιδέα των διαπραγματεύσεων, παραμένουν καχύποπτες απέναντι στις προθέσεις της Ρωσίας. Πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ρωσία ενδέχεται να χρησιμοποιήσει την πρόταση για συνομιλίες ως εργαλείο καθυστέρησης, με στόχο να εδραιώσει τη θέση της στα εδάφη που έχει καταλάβει.
Αντίθετα, χώρες όπως η Κίνα κι η Ινδία βλέπουν θετικά την πιθανότητα έναρξης διαλόγου, θεωρώντας την ως ένα βήμα προς την αποκλιμάκωση. Οι δύο αυτές δυνάμεις έχουν επανειλημμένα ζητήσει μια ισορροπημένη προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες και των δύο πλευρών.
Οι προκλήσεις για την ειρήνη
Η έναρξη διαπραγματεύσεων δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση, κι ειδικά στην περίπτωση της Ουκρανίας, οι προκλήσεις είναι πολλαπλές. Η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, οι διαφωνίες για τα προαπαιτούμενα της ειρήνης κι η συνεχιζόμενη στρατιωτική κλιμάκωση αποτελούν σοβαρά εμπόδια.
Επιπλέον, η διεθνής κοινότητα πρέπει να παίξει έναν καθοριστικό ρόλο για να διασφαλίσει ότι οι συνομιλίες δεν θα χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της μιας ή της άλλης πλευράς, αλλά θα επικεντρωθούν σε ουσιαστικές λύσεις.
Η επόμενη μέρα
Αν κι η πρόταση για συνομιλίες στη Σλοβακία παραμένει ακόμα σε προκαταρκτικό στάδιο, η προοπτική αυτή μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για νέες διπλωματικές πρωτοβουλίες. Η ειρήνη στην Ουκρανία δεν είναι απλώς ένα ζήτημα περιφερειακής σταθερότητας, αλλά ένας στόχος με παγκόσμια σημασία.
Η επιτυχία αυτών των συνομιλιών θα εξαρτηθεί από τη δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων μερών να κινηθούν πέρα από τις υπάρχουσες διαφορές και να εργαστούν για μια βιώσιμη λύση. Ο χρόνος θα δείξει αν η Σλοβακία μπορεί να γίνει το σημείο καμπής για την ειρηνευτική διαδικασία ή αν αυτή η πρωτοβουλία θα παραμείνει μια ακόμη προσπάθεια χωρίς αποτέλεσμα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Putin says Slovakia could host peace talks with Ukraine, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Ρωσία: Ανοιχτός ο Βλάντιμιρ Πούτιν σε ενδεχόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες στη Σλοβακία, Euronews, διαθέσιμο εδώ
