Της Βερονίκης Στεριώτη,
Η Νέα Υόρκη, η «πόλη που ποτέ δεν κοιμάται», οφείλει τη δημοτικότητά της σε πολλά πράγματα: τους διάσημους ουρανοξύστες της, το αξιοθαύμαστο θέατρο Μπρόντγουεϊ, το Σέντραλ Παρκ. Ένα από τα ευρέως γνωστότερα παρατσούκλια της, όμως, είναι «Το Μεγάλο Μήλο» (The Big Apple). Πρόκειται για έναν τίτλο με μια μεγάλη και ενδιαφέρουσα ιστορία, η οποία σχετίζεται με τη μουσική, τις ιπποδρομίες, αλλά και τη μαγεία της εποχής που δημιουργήθηκε. Πώς προέκυψε, όμως, αυτή η ονομασία;
Φαίνεται πως η φράση «Το Μεγάλο Μήλο» πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και έχει άμεση σχέση με τον αθλητικό αρθρογράφο John J. Fitz Gerald. Τη δεκαετία του 1920, λοιπόν, ο ίδιος χρησιμοποίησε τη συγκεκριμένη φράση για να περιγράψει τη Νέα Υόρκη στη στήλη του για ιπποδρομίες, η οποία δημοσιευόταν στην εφημερίδα New York Morning Telegraph. Συγκεκριμένα, είχε γράψει: “There’s only one Big Apple. That’s New York”. Στον κόσμο των ιπποδρομιών, το μήλο συμβόλιζε το μεγάλο έπαθλο και κατ’ επέκταση, την απόλυτη διάκριση. Οι επαγγελματίες ιππασίας της εποχής, χρησιμοποιούσαν συχνά τον όρο «μήλο», για να περιγράψουν τις μεγάλες κούρσες στα ιπποδρόμια, στην προσπάθειά τους να περιγράψουν το υψηλό χρηματικό έπαθλο και την εκτεταμένη αναγνώριση και αίγλη, η οποία συνόδευε τη νίκη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το να τρέξει κανείς σε αγώνες της Νέας Υόρκης, που θεωρούνταν το κέντρο των ιπποδρομιών, ήταν το «μεγάλο μήλο», για κάθε τζόκεϊ ή ιδιοκτήτη αλόγου. Η φράση, λοιπόν, άρχισε να διαδίδεται από τους αγωνιστές και σταδιακά, κατάφερε να εισχωρήσει στη γενικότερη κουλτούρα. Σύντομα, αποτέλεσε συνώνυμο της μεγάλης επιτυχίας και αναγνώρισης και σ’ άλλους τομείς, όπως η μουσική, οι επιχειρήσεις και οι τέχνες.
Ωστόσο, η έκφραση απέκτησε νέα δυναμική τη δεκαετία του 1930, όταν ξεκίνησαν να τη χρησιμοποιούν και οι μουσικοί της τζαζ. Για τους ίδιους, η Νέα Υόρκη αποτελούσε το επίκεντρο του μουσικού κόσμου και ταυτόχρονα, κορυφή της επιτυχίας τους. Το παρατσούκλι, λοιπόν, πέρασε στη λαϊκή κουλτούρα, καθώς ενισχύθηκε από το κύρος της πόλης, ως πολιτιστική πρωτεύουσα. Τότε, τα θρυλικά κλαμπ της πόλης φιλοξενούσαν κάποιους από τους μεγαλύτερους μουσικούς καλλιτέχνες της εποχής, όπως ήταν οι Duke Ellington, Billie Holiday και Louis Armstrong, των οποίων οι περιοδείες διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη διάδοση της φράσης. Οι ίδιοι, ταξίδευαν από πόλη σε πόλη, μεταφέροντας τη μουσική, τις ιδέες και τις εκφράσεις τους. Όταν, όμως, μιλούσαν για τη Νέα Υόρκη ως «Το Μεγάλο Μήλο», γινόταν κατανοητό πως έκαναν λόγο για φιλοδοξία και αναγνώριση.
Οι περισσότεροι, βέβαια, γνωρίζουν πως η ονομασία αυτή σχετίζεται με τη δύναμη της σωστής προώθησης τουρισμού της Νέας Υόρκης. Συγκεκριμένα, τη δεκαετία του 1970, η πόλη βρισκόταν αντιμέτωπη με σοβαρά οικονομικά προβλήματα και ενώ, τα επίπεδα εγκληματικότητας ήταν υψηλά, η πόλη είχε γίνει γνωστή ως ένα επικίνδυνο και παρακμάζον μέρος. Σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο, το τουριστικό συμβούλιο της Νέας Υόρκης πήρε την απόφαση επαναπροσδιορισμού της εικόνας αυτής, ξεκινώντας μία «επιθετική» διαφημιστική καμπάνια. Το “The Big Apple” αποτέλεσε κεντρικό στοιχείο αυτής της στρατηγικής, αφού η σχετική καμπάνια παρουσίαζε την πόλη ως έναν τόπο που συνδυάζει τη λάμψη, την ποικιλομορφία και τις νέες, μοναδικές ευκαιρίες. Το παρατσούκλι αυτό απέκτησε μεγαλύτερη απήχηση, χάρη στο παρουσιαστικό του σε αφίσες, φυλλάδια και άλλα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για την καλύτερη προσέλκυση τουριστών. Συνεπώς, η χρήση του «Μεγάλου Μήλου» σαν σύνθημα δημιούργησε μια αίσθηση θετικότητας, ανανέωσης και επιτυχίας.
Το μήλο, από την άλλη, συμβολίζει κάτι φρέσκο, ελκυστικό και υγιές —όλα όσα ήθελε να προβάλλει η Νέα Υόρκη εκείνη την περίοδο. Οι σχετικές διαφημίσεις δημιούργησαν την καλύτερη προώθηση για την πόλη ως το μέρος, όπου τα όνειρα μπορούν να πραγματοποιηθούν, γεμάτο θέατρα, μουσεία, εστιατόρια και σημαντικά αξιοθέατα. Μ’ αυτόν τον τρόπο, το «Μεγάλο Μήλο» έγινε ένας τρόπος, να ξανακερδίσει η πόλη την αυτοπεποίθησή της και ταυτόχρονα, να ανακτήσει την παγκόσμια φήμη της.
Όπως κάθε δέντρο που παράγει φρούτα, λοιπόν, έτσι και η Νέα Υόρκη αποτελεί μία ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Το παρατσούκλι της, πλέον, δεν είναι μόνο μεταφορικό, αλλά αποτελεί το φόρο τιμής στο πνεύμα της πόλης, η οποία συνεχίζει να λάμπει ως φάρος για ανθρώπους από κάθε γωνιά του πλανήτη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Carmen Nigro, Why Is New York City Called the Big Apple?, nypl.org, διαθέσιμο εδώ
- Why is New York called Big Apple?, traveller365.com, διαθέσιμο εδώ
- Πώς η Νέα Υόρκη ονομάστηκε «Μεγάλο Μήλο»;, manessistravel.gr, διαθέσιμο εδώ