Του Άγγελου Μπαλαρά,
Ο επαγγελματικός αθλητισμός είναι σαν ένα ταξίδι. Και όπως όλα τα ταξίδια, έχει ένα τέλος κατά το οποίο η πορεία του ολοκληρώνεται. Το πότε είναι αυτή η στιγμή είναι κάτι το υποκειμενικό και πολλές φορές συγκυριακό. Το βέβαιο είναι πως όταν έρθει αυτή η ώρα, η απόφαση της αποχώρησης είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Τόσο για τους αθλητές και για τους προπονητές όσο και τους εργαζόμενους στον χώρο του αθλητισμού. Μέσω αυτής, αλλάζει όλη τους η καθημερινότητα και —ίσως— ο ίδιος ο σκοπός της ζωής τους. Επομένως, η απάντηση στο άνωθεν ερώτημα είναι απλή και μονολεκτική: καθόλου. Δεν είναι καθόλου εύκολο για τους ανθρώπους των σπορ να αποφασίσουν να σταματήσουν. Μερικοί λόγοι παρουσιάζονται παρακάτω, μαζί και με κάποιους που τους αντικρούουν και σηματοδοτούν —κυνικά— το «φινάλε» μιας καριέρας.
Η συνήθεια και τα χρήματα
Καταρχάς, θέλω να καταστεί σαφές ότι αναφερόμαστε στις περιπτώσεις που εξελίσσονται —εν γένει— φυσιολογικά. Στο δυναμικό περιβάλλον του αθλητισμού, τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν εύκολα και γρήγορα προς πάσα κατεύθυνση. Ένας τραυματισμός, ένα προσωπικό πρόβλημα, μια ατυχία, αλλά και ένα σωρό άλλοι παράγοντες μπορούν να αλλάξουν τα πάντα άρδην. Έτσι, λοιπόν, ένας αθλητής ζει καθημερινά τη ρουτίνα του, μέσα σ’ ένα περιβάλλον το οποίο πολλές φορές βλέπει περισσότερο από ότι το σπίτι του, που λέει ο λόγος. Ο πρωταθλητισμός δε, στο υψηλότερο επίπεδο, είναι αυτοσκοπός και απόλυτη προτεραιότητα. Μια συνήθεια, δηλαδή, που όσο είναι ακόμα «ζωντανή» δεν αφήνει περιθώρια για πολλές άλλες σκέψεις. Καθημερινή γυμναστική και άθληση, απόλυτα προσεγμένη διατροφή, ήρεμη ζωή είναι μερικές από τις αρχές που επιβάλλεται να έχει ένας αθλητής υψηλού επιπέδου κατά τα πιο παραγωγικά χρόνια της ζωής του. Όλα αυτά, με την απαιτούμενη βέβαια υποστήριξη από το γύρω περιβάλλον, συντάσσουν μια πραγματικότητα στην οποία «βυθίζονται» συνειδητά οι αθλητές και μαθαίνουν να ζουν από μικρή ηλικία.
Όλα αυτά με το αζημίωτο φυσικά. Τα χρήματα που επενδύονται στον αθλητισμό είναι πάρα πολλά. Ο μισθός —ή γενικότερα τα έσοδα— ενός κορυφαίου αθλητή είναι πολυσύνθετος. Οι άνθρωποι του αθλητισμού αποτελούν δυνητικά παγκόσμια brand εντός και εκτός των αγωνιστικών χώρων. Επομένως, τα χρήματα που τους αποφέρει το επάγγελμά τους σε συνάρτηση —φυσικά— της αξίας τους σε αυτό, αλλά και άλλων πραγμάτων όπως διαφημίσεις και επιπλέον εμφανίσεις ή —στις καλύτερες περιπτώσεις—, χρήματα που απορρέουν από επενδύσεις των ατόμων αυτών σε άλλες «αγορές». Γίνεται αντιληπτό ότι τα χρήματα είναι πάρα πολλά και δελεαστικά, προκειμένου να συνεχίσει κάποιος να τα διατηρεί σε αυτό το επίπεδο. Γιατί, κακά τα ψέματα, μετά την απόσυρση το ενδιαφέρον του κόσμου ατονεί και άρα και τα χρήματα λόγω της αναγνώρισης μειώνονται. Σε μια καριέρα με σχετικά σύντομη ημερομηνία λήξης, οι άνθρωποι που ασχολούνται με τον χώρο σκέφτονται πολύ περισσότερο το οικονομικό κομμάτι. Ωστόσο, θέλω να σημειώσω ότι δεν είναι το παν τα χρήματα, από ένα σημείο και μετά.
Η αγάπη
Η ψυχολογία στον αθλητισμό είναι εξαιρετικά σημαντική. Πέρα από την αγάπη των αθλητών για το σπορ που παίζουν, που είναι συζητήσιμη, η σύνδεση που υπάρχει μεταξύ των φιλάθλων και των ανθρώπων που αγωνίζονται είναι κάτι το μοναδικό. Πολλές φορές δρα και ως κίνητρο. «Το έκανα για τον κόσμο μας», κλασική ατάκα παίκτη μετά από μια σπουδαία εμφάνιση. Ακόμα και στην κοινωνική τους ζωή, οι αθλητές ζουν μέσα σ’ ένα έντονα συναισθηματικά φορτισμένο περιβάλλον, λόγω αυτής της υψηλής αλληλεπίδρασης. Οπότε τι γίνεται και κάποιος σκέφτεται να σταματήσει;
Ας βγάλουμε από τη μέση το προφανές. Το ανθρώπινο σώμα δεν είναι αέναο, επομένως κάποια στιγμή έρχεται το «πλήρωμα του χρόνου» όπου σταδιακά απλά αδυνατεί να ακολουθήσει τους φρενήρεις ρυθμούς που βιώνει τόσα χρόνια. Έπειτα, όμως, υπάρχει και η ψυχολογική κόπωση. Αυτή η ρουτίνα που περιγράφηκε νωρίτερα απαιτεί τεράστια πειθαρχία. Ενίοτε είναι και εξαντλητική. Σε συνδυασμό με τη διαρκή απαίτηση για καλή απόδοση που έχουν οι ίδιοι οι αθλητές από τους εαυτούς τους, αλλά και την πίεση του αποτελέσματος από το κοινό, πολλοί λυγίζουν. Ο αθλητισμός, εξάλλου, είναι ένας χώρος που κερδίζουν απελπιστικά λίγοι συγκριτικά με όσους το επιχειρούν… Πολλές φορές ο αθλητής απλά έχει ανάγκη να ηρεμήσει και να αφοσιωθεί στην οικογένειά του, την οποία μέχρι πρότινος έβλεπε ελάχιστα λόγω των υποχρεώσεων. Τέλος, μπορεί να συνυπολογιστεί και ο κορεσμός από την όλη κατάσταση και η ανάγκη για αλλαγή προς ένα διαφορετικό και λιγότερο στρεσογόνο κλίμα· ένα επόμενο επαγγελματικό βήμα.
Κάνε το αντίο αυτό όμορφες ευχές και τους συναισθηματισμούς πολύτιμες αναμνήσεις
Κάνοντας μια μεταφορά, όπως οι αθλητές δυσκολεύονται να αποχωριστούν την καριέρα τους έτσι και οι άνθρωποι πολλές φορές δυσκολεύονται να αποχαιρετήσουν τον «παλιό» χρόνο λίγο πριν μπει ο νέος. Την προσμονή που μας διακατέχει τις τελευταίες μέρες του έτους για κάτι καινούριο τη διαδέχεται ένα μικρό αίσθημα αγωνίας για το άγνωστο που έρχεται. Για κάποιους ο νέος χρόνος αποτελεί ακριβή συνέχεια του προηγούμενου, ενώ για άλλους είναι η τέλεια ευκαιρία για επανεκκίνηση. Όντας στο κλίμα των ημερών, θα ήθελα να ευχηθώ καλές γιορτές σε όλους και να εκφράσω την ελπίδα μου το 2025 να φέρει σε όλους όσα ποθούν!
Κλείνοντας, κάνοντας μια ακόμα μικρή μεταφορά, με αυτές τις γραμμές ολοκληρώνεται και η δική μου πορεία ως συντάκτης του OffLine Post. Ένα ταξίδι που εξελίχθηκε πολύ καλύτερα από όσο περίμενα και μου απέφερε προσωπική εξέλιξη ως άτομο. Με 55 δημοσιευμένα άρθρα μέσα στην τελευταία διετία, μπορώ να πω ότι αποχωρώ «γεμάτος» και έχοντας τέρψει την κρυφή —έως και πριν το «τολμήσω»— επιθυμία να εκφράσω ανοιχτά τις σκέψεις, τις απόψεις και τη βαθιά αγάπη μου για τον αθλητισμό μέσω γραπτών κειμένων. Σε αυτό το διάστημα πέρα από την προσωπική βελτίωση και ικανοποίηση που αποκόμισα, μετατρέπω τους συναισθηματισμούς που προκύπτουν από αυτή μου την απόφαση διαφυλάσσοντας υπέροχες αναμνήσεις ζωής. Μια βαθιά υπόκλιση σε όλη την ομάδα για την τεράστια προσπάθεια που πραγματοποιεί, αλλά και το μεράκι που βάζει στο site, ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για την ευκαιρία που μου έδωσε, όπως ευχαριστώ και όλα τα παιδιά με τα οποία συνεργαστήκαμε και ανταλλάξαμε απόψεις! Μπορεί να φεύγω, όμως —σίγουρα— παραμένω ως αναγνώστης σας.
Ακόμα, απευθυνόμενος σε όσους έτυχε κάποιο από τα κείμενά μου να αποτελέσει συντροφιά αυτά τα χρόνια, σας υπερευχαριστώ και ίσως να τα ξαναπούμε… Γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι επιφυλάσσει το μέλλον! Τέλος, θέλω να περάσω το μήνυμα: Να τολμάτε πράγματα που πιστεύετε ότι θα σας «γεμίζουν», ακόμα και αν είναι έξω από την “comfort zone” σας. Πιθανότατα θα εκπλαγείτε ευχάριστα!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- 2022 in Numbers: Adding up the sporting achievements of the past year, irishtimes.com, διαθέσιμο εδώ