Του Βάιου Φιλιούση,
Με τη διάλυση της Βουλής στην Γερμανία, εξαιτίας της απόσυρσης των φιλελευθέρων από τον κυβερνητικό συνασπισμό, η άλλοτε κυριότερη οικονομική δύναμη της Ε.Ε. κηρύσσει πρόωρες εκλογές. Η κυβέρνηση συνασπισμού του Olaf Scholz κατηγορήθηκε δριμύτατα για έλλειψη ιδεών, θάρρους και σχεδίου αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης. Το 2024 είναι το δεύτερο συνεχόμενο έτος που η γερμανική οικονομία παρουσιάζει ύφεση, ενώ το ΑΕΠ της έχει συρρικνωθεί κατά 0,2%. Η βιομηχανική παραγωγή της χώρας έχει μειωθεί σημαντικά, εργοστάσια κλείνουν, οι θέσεις εργασίας μειώνονται και οι ξένες επενδύσεις παρουσιάζουν πτώση. Ταυτόχρονα, η προσφυγική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα (με αποκορύφωση το μακελειό του Μαγδεμβούργου) έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από την κοινωνία.
Έτσι, δίνεται άπλετος χώρος σε νέα κομματικά μορφώματα να κάνουν την εμφάνισή τους, μιας και όλο το παλιό κομματικό σύστημα φαίνεται να έχει αφήσει πλήρως απογοητευμένους τους Γερμανούς. Πέρα από το ακροδεξιό AFD, το οποίο φαίνεται να καλπάζει στις δημοσκοπήσεις( είναι πλέον δεύτερο, πίσω από το χριστιανοδημοκρατικό CDU), ένα κόμμα που έχει δημιουργηθεί λιγότερο από έναν χρόνο τώρα, φαίνεται να είναι έτοιμο να μπει επίσης δυναμικά στην Bundestag. Ο λόγος φυσικά για το BSW (Budnis Sahra Wagenknecht).
Το BSW ιδρύθηκε στις 8 Ιανουαρίου του 2024 από το χρόνια υψηλόβαθμο στέλεχος της γερμανικής αριστεράς (Die linke), Sahra Wagenknecht. Η Wagenknecht ήρθε σε μεγάλη αντιπαράθεση με το κόμμα της αριστεράς, μετά από την πρωτοβουλία που πήρε το 2023, να διοργανώσει διαδήλωση υπέρ της ειρήνης στην Ουκρανία. Βέβαια, οι επικριτές της την κατηγορούν πως υποστήριζε έμμεσα την Ρωσία. Οι διαδηλωτές καλούσαν για κατάπαυση του πυρός, τερματισμό της τροφοδοσίας όπλων από την Γερμανία στην Ουκρανία, και πίεσαν για την έναρξη διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών. Το νεοσύστατο κόμμα της Wagenknecht, δημιουργεί ένα παράδοξο στον πολιτικό χάρτη της χώρας. Αν και πρόκειται για ένα κόμμα με αριστερές οικονομικές θέσεις, κοινωνικά φαίνεται να στέκεται στα δεξιά.
Η ίδια η Wagenknecht χαρακτηρίζει το κόμμα της ως το κόμμα του πεφωτισμένου συντηρητισμού. Σύμφωνα με την Γερμανίδα είναι το κόμμα που παλεύει για τη διατήρηση της παράδοσης και για την ασφάλεια των πολιτών τόσο στους δρόμους και στις γειτονιές τους, όσο και στον χώρο της εργασίας τους. Όσον αφορά την οικονομική πολιτική του BSW, το κόμμα έχει μία ξεκάθαρη πολιτική υπέρ των υψηλών φόρων και του περιορισμού της ελεύθερης οικονομίας, με στόχο την αποκαρτελοποίησή της και το σπάσιμο των μονοπωλείων. Τάσσεται υπέρ της περαιτέρω ανάπτυξης της βιομηχανίας, ενώ θεωρεί ότι τα πράσινα μέτρα κάνουν κακό στην οικονομία της χώρας. Παρά το γεγονός ότι δεν αρνείται την επικινδυνότητα της κλιματικής κρίσης, η αντιμετώπισή της δεν είναι στην κορυφή της ατζέντας του κόμματος. Αξίζει να σημειωθεί πως η Wagenknecht έχει δηλώσει πως οι Πράσινοι είναι το πιο επικίνδυνο κόμμα για το μέλλον της Γερμανίας.
Το κόμμα φαίνεται πως παίζει τον ρόλο υπερασπιστή των ατομικών ελευθεριών. Είναι κατά του ρατσισμού και της ομοφοβίας και μιλάει για υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου. Απορρίπτει την cancel κουλτούρα και ολόκληρο το κίνημα που την ακολουθεί. Όσον αφορά τα ζητήματα φύλου στέκεται στην συντηρητική πλευρά του χάρτη. Ζητάει αυστηροποίηση των μέτρων έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί η παράτυπη μετανάστευση και υποστηρίζει την ταχεία απέλαση όσων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για άσυλο. Μιλάει για κοινωνική και εθνική συνοχή, την οποία οι μετανάστες επηρεάζουν αρνητικά, καθώς ζητούν μερίδιο από τους περιορισμένους προσφερόμενους πόρους.
Με τη βοήθεια αυτού του ασυνήθιστου πολιτικού προγράμματος, το BSW στις πρόσφατες τοπικές εκλογές έλαβε απίστευτα μεγάλα ποσοστά για το μέγεθός του και την ηλικία του, μιας και ξεπέρασε ακόμα και το CDU στο Βρανδεμβούργο. Στην πολιτεία αυτή κατέγραψε ποσοστό 13,5% και έλαβε την τρίτη θέση. Στις ίδιες εκλογές, σημείωσε 11,8% στη Σαξονία και 15,9% στη Θουριγγία. Σε αυτές τις περιοχές το AFD έλαβε επίσης ασυνήθιστα μεγάλα ποσοστά.
Τα δύο κόμματα μοιράζονται πολλές ομοιότητες, παρά το γεγονός ότι το AFD αυτοχαρακτηρίζεται ως δεξιό κόμμα και το BSW ως αριστερό. Και τα δύο εκφράζουν έναν αντιμεταναστευτικό, συντηρητικό κοινωνικά λόγο, με λαϊκιστικά χαρακτηριστικά. Εκεί που διαφέρουν είναι η διάθεση πόρων του κράτους σε κοινωνικά προγράμματα. Το AFD ζητάει την μείωση τους, ενώ το BSW την αύξησή τους. Από ότι φαίνεται πάντως έχουν βρει την «συνταγή» της επιτυχίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Founding Manifesto: Union Sahra Wagenknecht, newcoldwar.org, διαθέσιμο εδώ
- What is Germany’s populist BSW party?, dw.com, διαθέσιμο εδώ
- Germany’s new BSW party shakes up political landscape, dw.com, διαθέσιμο εδώ
- Not just AfD: What’s the BSW, Germany’s rising populist left party?, aljazeera.com, διαθέσιμο εδώ
- Germany Results of the 2024 European elections, electionseuropeennes.eu, διαθέσιμο εδώ
- Η Συμμαχία της Σάρα Βάγκενκνεχτ: Ένας συντηρητικός κατά κύριο λόγο αριστερός συντηρητισμός, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ