Της Μαριαλένας Κουντούρη,
Για τη συντήρηση και την επίτευξη μίας υγιούς ανθρώπινης σχέσης υπάρχει ένα πολύτιμο «συστατικό», το οποίο δεν είναι άλλο από την εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη σημαίνει να πιστεύεις ότι κάποιος έχει συγκεκριμένες ικανότητες, οι οποίες σου επιτρέπουν να βασιστείς σε αυτόν. Στη σύγχρονη εποχή, οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν ανάγκη την εμπιστοσύνη όσο τίποτα άλλο, καθώς πλέον οι άνθρωποι μοιάζουν πιο απομονωμένοι και αποξενωμένοι από τους γύρω τους, μην μπορώντας να εμπιστευτούν τον οποιονδήποτε. Υπάρχει, θα λέγαμε, μία τρόπον τινά δυσπιστία ως προς τους ανθρώπους, η οποία πηγάζει από το ευρύτερο αίσθημα αποστροφής που κυριαρχεί στο σήμερα.
Γιατί οι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται;
Η έλλειψη εμπιστοσύνης συχνά φανερώνεται σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, αγχώδεις διαταραχές, ή έχουν βιώσει στο παρελθόν τραυματικές εμπειρίες «προδοσίας» και κακοποίησης. Όταν λέμε «τραυματικές εμπειρίες προδοσίας» εννοούμε να έχουν εξαπατηθεί από κάποιο πολύ κοντινό πρόσωπο, ή να έχουν εμπιστευθεί άτομα τα οποία έπειτα τους φέρθηκαν με άθλιο τρόπο. Τα αναφερόμενα ως “trust issues”, λοιπόν, ή αλλιώς τα ζητήματα εμπιστοσύνης, εμφανίζονται συνήθως στους ανθρώπους με την παρουσία κάποιων συγκεκριμένων χαρακτηριστικών. Κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι τα εξής: Τα άτομα έχουν την τάση να αμφισβητούν διαρκώς τους γύρω τους, δίχως να μπορούν να εστιάσουν σε κάτι θετικό της προσωπικότητας των άλλων. Επίσης, συνήθως πρόκειται για άτομα που δείχνουν να μην αντέχουν την δέσμευση, δηλαδή να μην μπορούν να αισθανθούν οικεία και άνετα και συνεπώς να μην μπορούν να αναπτύξουν την οποιαδήποτε προσωπική σχέση με κάποιον. Ακόμα, λόγω του γεγονότος ότι ένα τέτοιου είδος άτομο δεν εμπιστεύεται κανέναν, επιδιώκει να τα έχει όλα υπό έλεγχο και να παρακολουθεί τα πάντα, εξαιτίας του φόβου της προδοσίας. Ένας ακόμη λόγος για τον οποίο πολλές φορές οι άνθρωποι δυσπιστούν και δεν επιτρέπουν την εξέλιξη μιας σχέσης, είναι οι προσωπικές ανασφάλειες. Όταν ένας άνθρωπος δεν νιώθει σιγουριά για τον εαυτό του, ζει διαρκώς στον φόβο και θεωρεί ότι μειονεκτεί σε σχέση με τους άλλους. Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν μπορεί να επιτρέψει την ανάπτυξη ενός ισχυρού δεσμού.
Πώς «σταματά» κάποιος να έχει trust issues;
Βέβαια, τα “trust issues” δεν θεραπεύονται εν μία νυκτί. Χρειάζεται, αρχικά ψυχοθεραπεία και έπειτα είναι αναγκαίο να κατανοηθεί η διαδικασία με την οποία «χτίζεται» η εμπιστοσύνη. Για να διαμορφώσει κάνεις σχέσεις εμπιστοσύνης, οφείλει πρώτα απ’ όλα να είναι ειλικρινής, δηλαδή να λέει πάντα την αλήθεια, να σέβεται τους άλλους και να κάνει υπομονή, αφήνοντας την προσωπικότητα του άλλου ατόμου να εξελιχθεί. Η διαδικασία της ανάπτυξης εμπιστοσύνης αποτελεί μία διαδικασία που προϋποθέτει χρόνο και ενδιαφέρον, με σκοπό πάντα τη δημιουργία μίας ανθρώπινης σχέσης με γερά θεμέλια.
Συμπερασματικά, σαφώς και η σύναψη ανθρώπινων σχέσεων δεν είναι μία απλή υπόθεση, αντίθετα χρειάζεται προθυμία και ανεκτικότητα, διότι κανείς δεν είναι τέλειος! Όλοι οι άνθρωποι έχουν τα ελαττώματά τους —όχι πάντα από επιλογή— αλλά η δική μας αρμοδιότητα είναι να τους αποδεχόμαστε όπως είναι και να τους συμβουλεύουμε σε σχέση με τα χαρακτηριστικά που θέλουν οι ίδιοι να αλλάξουν στους εαυτούς τους, με σκοπό να γίνουν καλύτεροι!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Εμπιστοσύνη: Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα της ζωής, Έντεχνη Δράση, διαθέσιμο εδώ
- Trust Issues – Έλλειψη Εμπιστοσύνης, Psy4You, διαθέσιμο εδώ
- Η εμπιστοσύνη στις σχέσεις, Ιpsychologos.gr, διαθέσιμο εδώ