Της Αναστασίας Βλαχοπούλου,
Ο κυκλώνας Chido, η πιο ισχυρή καταιγίδα που έχει καταγραφεί στη Μαγιότ τα τελευταία 90 χρόνια, έπληξε το γαλλικό υπερπόντιο έδαφος στις 14 Δεκεμβρίου, 2024, προκαλώντας ολέθριες καταστροφές. Ολόκληρες κοινότητες ισοπεδώθηκαν και εκτεταμένες ζημιές καταγράφηκαν, όταν ο Chido έφτασε στην ξηρά, προκαλώντας ριπές ανέμου άνω των 225km/h. Παράλληλα, ο Chido, όντας κυκλώνας κατηγορίας 4 —δεύτερος ισχυρότερος τύπος καταιγίδας σύμφωνα με την κλίμακα Saffir–Simpson— επηρέασε εξίσου σημαντικά και περιοχές, όπως η Μαδαγασκάρη, η Μοζαμβίκη και τα νησιά Κομόρες.
Που βρίσκεται, όμως, η Μαγιότ; Η Μαγιότ εντοπίζεται στον Ινδικό Ωκεανό, ανάμεσα στη βόρεια Μοζαμβίκη και τη βόρεια Μαδαγασκάρη, αποτελώντας ένα αρχιπέλαγος που φιλοξενεί σχεδόν 300.000 κατοίκους. Ενώ χαρτογραφείται στα ανοιχτά της ανατολικής ακτής της Αφρικής, αποτελεί τη φτωχότερη περιοχή της Γαλλίας και διοικείται απευθείας από το Παρίσι. Είναι γνωστό ότι απαρτίζει μια υποανάπτυκτη περιοχή οπού οι κάτοικοι όχι μόνο διαβιώνουν σε άθλιες συνθήκες, αλλά και καθημερινά είναι αντιμέτωποι με γεγονότα λειψυδρίας και έντονης εγκληματικότητας. Σύμφωνα με το Διυπουργικό Επιχειρησιακό Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων της Γαλλίας (COGIC), περίπου το 70% του πληθυσμού έχει πληγεί σοβαρά με 1373 τραυματίες να έχουν επιβεβαιωθεί. Ενώ ο επίσημος αριθμός των νεκρών είναι 22 άτομα, υπάρχουν φοβίες ότι τα θύματα αυτού του ολέθριου κυκλώνα είναι πολύ περισσότερα. Ο ανώτερος τοπικός Γάλλος αξιωματούχος Francois Xavier Bieuville ανέφερε συγκεκριμένα : «Νομίζω ότι σίγουρα θα είναι αρκετές εκατοντάδες τα θύματα. Ίσως φτάσουμε τις χίλιες ακόμη και αρκετές χιλιάδες».
Αυτό γιατί η Μαγιότ αποτελεί πόλο έλξης ενός μεγάλου αριθμού μεταναστών χωρίς έγγραφα — περισσότεροι από 100.000 σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές— οι οποίοι έρχονται από γειτονικά νησιά και χώρες σε μια προσπάθεια εύρεσης καλύτερων οικονομικών ευκαιριών. Επίσης, μια ολοκληρωμένη καταμέτρηση των θυμάτων είναι δύσκολο να γίνει λόγω του γεγονότος ότι οι περισσότεροι κάτοικοι είναι μουσουλμάνοι και οι νεκροί πρέπει να θάβονται μέσα σε 24 ώρες, σύμφωνα με την παράδοση τους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το επακόλουθο του κυκλώνα είναι καταστροφικό. Πιο αναλυτικά, πέρα από τις κρίσιμες ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό και καταφύγιο, το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης βρίσκεται υπό τεράστια πίεση, με μόνο έξι από τα κέντρα υγείας της περιοχής να λειτουργούν. Το γεγονός αυτό, έχει εγείρει εκτεταμένες ανησυχίες για ξέσπασμα ασθενειών όπως η χολέρα.
Ακόμα, το αεροδρόμιο της Μαγιότ, Dzaoudzi Pamandri, υπέστη σοβαρές ζημίες με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις διάσωσης να καθίστανται πιο δύσκολες με μόνο στρατιωτικά αεροπλάνα να μπορούν να προσγειωθούν στην περιοχή. Τέλος, το νησί έχει αποκλειστεί σχεδόν εξ ’ολοκλήρου από την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει μηδαμινή πρόσβαση στο Ίντερνετ, κάτι που καθιστά τις προσπάθειες διάσωσης ακόμα πιο δύσκολες.
Αναφορικά με την κινητοποίηση έκτακτης βοήθειας, η Γαλλία και η Ρεουνιόν —κοντινή γαλλική επικράτεια— έχουν αποστείλει δεκάδες πλοία και αεροσκάφη, μεταφέροντας καθημερινές προμήθειες τροφίμων, νερού και φαρμάκων στην πληγείσα περιοχή. Συγχρόνως, εκατοντάδες διασώστες και αξιωματικοί βρίσκονται εκεί ώστε να συνεργαστούν με τοπικούς διασώστες και πυροσβέστες τόσο για τον εντοπισμό επιζώντων όσο και για την αποκατάσταση των υπηρεσιών.
Τα τελευταία χρόνια, κατά τους χειμερινούς μήνες, τμήματα του Ινδικού Ωκεανού και της νότιας Αφρικής έχουν πληγεί από αρκετούς ισχυρούς κυκλώνες οι οποίοι είχαν μοιραίες συνέπειες. Γιατί, όμως, έχουν τόση μεγάλη επίδραση οι κυκλώνες; Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικό αντίκτυπο τόσο στην ένταση όσο και στη συχνότητα των κυκλώνων καθώς επηρεάζονται άμεσα από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Πιο συγκεκριμένα, οι κυκλώνες αντλούν την ενέργεια τους και σχηματίζονται όταν οι υψηλές θερμοκρασίες της θάλασσας και υγρασία θερμαίνουν τον αέρα πάνω από τον ωκεανό και δημιουργούν χαμηλές πιέσεις. Ακολούθως, σχηματίζεται ένα σύστημα περιστρεφόμενων ανέμων, δημιουργώντας τις ισχυρές αυτές καταιγίδες.
Επομένως, η υπερθέρμανση του πλανήτη και η άνοδος των παγκόσμιων θερμοκρασιών της επιφάνειας της θάλασσας προβλέπονται να κάνουν τους κυκλώνες πολύ πιο συχνούς και επικίνδυνους. Σύμφωνα με τον κλιματολόγο Roxy Mathew Koll του Ινδικού Ινστιτούτου Τροπικής Μετεωρολογίας, «ο Ινδικός Ωκεανός έχει αρχίσει να θερμαίνεται με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό, ενώ τα νερά στα οποία αναπτύχθηκε ο κυκλώνας Chido ήταν 1 έως 2 βαθμούς Κελσίου θερμότερα από το συνηθισμένο».
Εύκολα, λοιπόν, μπορεί ο καθένας να συμπεράνει πως πληθυσμοί οι οποίοι συμβάλλουν ελάχιστα στην υπερθέρμανση του πλανήτη —όπως φτωχές χώρες της Νότιας Αφρικής— αντιμετωπίζουν τεράστιες ανθρωπιστικές κρίσεις που είναι άμεσα συνδεμένες με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Για τον λόγο αυτό, χρειάζεται να υπενθυμίζεται συχνά στα πιο εύπορα κράτη ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη για περισσότερη βοήθεια και διαρκή παρακολούθηση αυτών των φαινομένων, ώστε να υπάρχει έγκαιρη προειδοποίηση και προετοιμασία των περιοχών που ενδέχεται να πληγούν. Με αυτόν τον τρόπο, θα επιτευχθεί τόσο η ελαχιστοποίηση των ζημιών όσο και ο περιορισμός μελλοντικών καταστροφών παρόμοιου βεληνεκούς με τον κυκλώνα Chido.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Mayotte hit by worst cyclone in 90 years, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Cyclone Chido: What we know about strongest storm to hit the French island in over 90 years, Sky News, διαθέσιμο εδώ
- Cyclone Chido: What to know about storm that devastated France’s Mayotte, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Mayotte authorities fear hunger, disease after cyclone; death toll rises in Mozambique, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Hundreds feared dead as Cyclone Chido devastates French island of Mayotte, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
