Του Βασίλη Μορφονιού,
Spoilers για τη σειρά
Αφού βρήκα μια σπίθα αισιοδοξίας στο se7en (εδώ), θα προσπαθήσω να κάνω το ίδιο για την anime σειρά του Netflix Devilman: Crybaby. Αυτό ίσως να είναι ακόμα πιο προκλητικό καθώς αυτή τη φορά δεν πεθαίνουν μόνο μερικοί άνθρωποι αλλά ολόκληρη η ανθρωπότητα. Κι όμως, το Devilman: Crybaby δεν αφορά τον πόλεμο ή τα ναρκωτικά, αλλά την αγάπη. Πριν απορρίψεις την πρότασή μου ως παρανοϊκή, θα ήθελα να τονίσω ότι ο ίδιος ο σκηνοθέτης της σειράς, Masaaki Yuasa, συμφωνεί με αυτή. Σε συνέντευξη στη Buzzfeed: «Αυτό που παίρνει ο Ryo από την ιστορία… Έχεις πει παλιότερα: Στο τέλος, αφορά την αγάπη. Αυτό εννοούσες;», «Ακριβώς. Αφορά αυτό που μαθαίνει ο Ryo στο τέλος. Ξεκίνησα να δημιουργώ τη σειρά έχοντας αυτό κατά νου».
Το Devilman: Crybaby είναι μια σύγχρονη προσαρμογή του κλασικού manga Devilman του Go Nagai, από τον σκηνοθέτη Masaaki Yuasa. Η πλοκή επικεντρώνεται στον Akira Fudo, έναν νεαρό που γίνεται το δοχείο του δαίμονα Amon, αποκτώντας υπεράνθρωπες δυνάμεις για να υπερασπιστεί την ανθρωπότητα από την απειλή των δαιμόνων. Η ιστορία της σειράς διαφέρει αρκετά από το πρωτότυπο όσον αφορά τους χαρακτήρες (ιδιαίτερα αυτόν του Ryo στον οποίο θα εστιάσουμε) και την αρκετά πιο γραφική απεικόνιση βίας και σεξουαλικότητας.
Η ιστορία ξεκινά όταν ο παιδικός φίλος του Akira, Ryo, του αποκαλύπτει την ύπαρξη δαιμόνων που σχεδιάζουν να κυριεύσουν τον κόσμο. Ο Ryo πείθει τον Akira να παρευρεθεί σε μια διονυσιακή τελετή όπου άνθρωποι και δαίμονες ενώνονται. Μέσα στη δίνη της τελετής, ο Akira γίνεται ένα με τον Amon, έναν πανίσχυρο δαίμονα, διατηρώντας ωστόσο την ανθρωπιά του. Έτσι μεταμορφώνεται στον Devilman, έναν ήρωα προστάτη των αθώων.
Καθώς η πλοκή προχωρά, οι δαίμονες αρχίζουν να διεισδύουν βαθύτερα στην κοινωνία, φέρνοντας χάος και πανικό. Ο Akira προσπαθεί να προστατεύσει τα αγαπημένα του πρόσωπα, όπως τη Miki Makimura που αποτελεί την ψυχή της σειράς και χαρακτηρίζεται από την αθεράπευτη καλοσύνη και αισιοδοξία της. Η ανθρωπότητα, παρασυρμένη από τον φόβο και την καχυποψία, οδηγείται σε μια ολοκληρωτική σύγκρουση με τους δαίμονες και, εν τέλει, στην απόλυτη καταστροφή της. Στο τέλος, αποκαλύπτεται πως ο Ryo είναι στην πραγματικότητα ο Σατανάς, ο οποίος ενορχήστρωσε την πτώση της ανθρωπότητας από την αρχή. Η ιστορία ολοκληρώνεται με τον Ryo να κρατάει το πτώμα του Akira και για πρώτη φορά… να κλαίει.
Αν η ιστορία δεν ακούγεται ιδιαίτερα χαρούμενη είναι επειδή, εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον, δεν είναι. Tο Crybaby βρίσκει το θάρρος να ασχοληθεί με την πιο άσχημη πλευρά της ανθρωπότητας, να βουτήξει στα βάθη των πιο άσχημων υποσυνείδητων επιθυμιών μας. Η πλευρά αυτή ενσαρκώνεται από τους δαίμονες, ενώ η εσωτερική σύγκρουση μεταξύ της καλοσύνης του ανθρώπου και της κακίας του ενσαρκώνεται από τη θρησκευτική σύγκρουση του Θεού με τον Σατανά. Η ιστορία απαιτεί δύο αναλύσεις λοιπόν, μια θρησκευτική που περιλαμβάνει και την πλοκή και μια κοινωνική που περιλαμβάνει το μήνυμα της σειράς απλοποιημένο.
Ξεκινώντας από την πλοκή, οφείλουμε να δούμε γιατί ο Ryo διαλέγει τον Akira να γίνει ο Devilman. Η «δαιμονοποίηση» των ανθρώπων στη σειρά φαίνεται να συμβαίνει λόγω της απληστίας τους. Αυτό φαίνεται καλύτερα στους συναγωνιστές του Akira στον στίβο που απέκτησαν δαιμονικές δυνάμεις για να επιτύχουν τον στόχο τους να είναι οι καλύτεροι. Η δίψα τους για δόξα και αναγνώριση τους οδηγεί να ποδοπατήσουν τους συνανθρώπους τους. Κάθε φορά που θυσιάζουν την ηθική τους προς όφελος της απληστίας τόσο πιο αδηφάγος γίνεται ο δαίμονας μέσα τους. Ταυτόχρονα, τόσο λιγότερο ανθρώπινοι φαίνονται, ενώ χάνουν τον έλεγχο των πράξεων τους ολοένα και περισσότερο. Αυτό είναι και το στοίχημα του Ryo, ότι η δαιμονική πλευρά της ανθρωπότητας πάντα θα κυριαρχεί επί της όποιας καλοσύνης της.
Ο Akira από την άλλη είναι το αντίθετο από τον Ryo, η άλλη όψη του νομίσματος. Παρότι οι γονείς του βρίσκονται μακριά και νιώθει απελπιστικά μόνος, ο στόχος του στη ζωή είναι να κάνει τους άλλους να μη νιώθουν τη μοναξιά που νιώθει εκείνος. Έχοντας μεγαλώσει με τη Miki και την οικογένειά της, έχει διαμορφώσει μια πολύ ισχυρή ηθική πυξίδα που τον καθιστά δύσκολο να διαφθαρεί. Ίσως αυτό είναι που τραβά τον Σατανά κοντά του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ryo στην αρχή έβλεπε τον αφελή Akira ως ένα χρήσιμο πιόνι στον πόλεμό του με τον Θεό. Ήθελε να χρησιμοποιήσει τον Akira ως σκεύος για τον πανίσχυρο δαίμονα Amon, ελπίζοντας ότι η ψυχή του Akira θα επικρατήσει και θα τον χρησιμοποιήσει όπως θέλει. Σιγά-σιγά, όμως, η επιμονή του Akira να θέλει να τον βοηθήσει, ανεξαρτήτως πόσο άσχημα του φέρεται, αρχίζει να τον επηρεάζει. Προσπαθεί να εξηγήσει στον Akira το σχέδιό του και την πλευρά του, δείχνοντας ότι τον βλέπει πλέον ως αντάξιό του και όχι ως πιόνι. Πριν το καταλάβει, έχει και αυτός δημιουργήσει ένα «αόρατο δεσμό» με τον Akira καθιστώντας τον αναντικατάστατο για τον ίδιο.
Ένας αφανισμός του ανθρώπινου είδους μετά, και το μόνο που έχει μείνει στην κόκκινη πλέον Γη είναι ο Ryo και ο Akira. O Ryo χαρούμενος που το σχέδιο του πέτυχε, λέει στον Akira: «Βλέπουμε τα αστέρια καθαρά απόψε, επειδή δεν υπάρχουν πλέον άνθρωποι. Η αγάπη δεν υπάρχει Akira, ποτέ δεν υπήρξε. Κατά αποτέλεσμα δεν υπάρχει και η θλίψη. Πάντα αυτό πίστευα». Ταυτόχρονα, βλέπουμε σκηνές από την παιδική ηλικία των δύο, όπου ο Akira κλαίει για μαραμένα λουλούδια και νεκρά ζωάκια ενώ ο Ryo τον κοροϊδεύει. Αμέσως μετά, όμως, συνειδητοποίει ότι ο Akira που στέκεται δίπλα του δεν είναι παρά ένα άψυχο κουφάρι. Τότε σπάει σε λυγμούς ζητώντας τον πίσω παρότι ξέρει ότι είναι πια πολύ αργά. Σκότωσε τον μοναδικό άνθρωπο που αγάπησε ποτέ. O θεός καταστρέφει τη γη όσο εκείνος κρατάει το νεκρό Akira στην αγκαλιά του.
Και πάλι αυτό δεν ακούγεται αισιόδοξο βέβαια. Κι όμως, αν δούμε τη συνολική εικόνα, οι συνέπειες είναι τεράστιες. Όπως μαθαίνουμε, ο Θεός και ο Σατανάς παίζουν αυτό το «στοίχημα» εδώ και χιλιετίες, μια ατελείωτη λούπα όπου ο Θεός δημιουργεί τη γη, ο Σατανάς τη διαφθείρει και ο Θεός την καταστρέφει. Τίποτα δεν έχει σημασία γιατί το αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο. Αυτή τη φορά, όμως, συνέβη κάτι που δεν θα ξανασυμβεί. Ο Σατανάς ένιωσε αγάπη για έναν άνθρωπο και μέσω αυτού κατάλαβε την ανθρωπότητα. Ποιος ξέρει λοιπόν, ίσως η επόμενη αναγέννηση της Γης να είναι αυτή που θα τερματίσει τη λούπα.
Το κοινωνικό μήνυμα φαίνεται ξεκάθαρα στη σκηνή με τη σκυτάλη. Παιδιά δίνουν τη σκυτάλη ο ένας στον άλλον με τη Mika να τη δίνει στον Akira μέχρι που ο Akira προσπαθεί να τη δώσει στον Ryo και αυτός να την αφήνει να πέσει. Είναι η κλασσική ρήση πως μια πράξη καλοσύνης μπορεί να έχει αλυσιδωτά αποτελέσματα, μόνο που εδώ η αλυσίδα σπάει στον Ryo. Ο Ryo νόμιζε ότι είναι υπεράνω αυτών των πραγμάτων αλλά όπως αποδείχθηκε δεν είναι. Αν είχε απλά αποδεχθεί τη ζεστασιά του Akira, αντί να την φοβάται, τώρα δεν θα κράταγε το πτώμα του. Έτσι το anime του Devilman: Crybaby δεν είναι μια αλληγορία για τους κινδύνους του πολέμου όπως το πρωτότυπο, αλλά μια διδακτική ιστορία για τους κινδύνους του να μην αποδέχεσαι τους άλλους ανθρώπους και τη ζεστασιά που μπορούν δυνητικά να σου προσφέρουν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Devilman: Crybaby, imdb.com, διαθέσιμο εδώ