Της Μαρίας Γκόρου,
«Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ» ή αλλιώς “The Picture Of Dorian Gray” αποτελεί το μοναδικό δημοσιευμένο μυθιστόρημα του Ιρλανδού συγγραφέα Όσκαρ Ουάιλντ, το οποίο κυκλοφόρησε στο μηνιαίο περιοδικό Lippincott’s Monthly Magazine στις 20 Ιουνίου 1890. Το έργο αυτό, θεωρείται ένα από τα πιο γνωστά στον τομέα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ενώ, ταυτόχρονα, συνδυάζει στοιχεία γοτθικού τρόμου κι ηθικής φιλοσοφίας. Ωστόσο, στην εποχή του, λογοκρίθηκε αρκετά. Εν τέλει, κατάφερε να κερδίσει τις καρδιές του κοινού.
Η ιστορία ξεκινάει μια ζεστή μέρα του καλοκαιριού, με τον Λόρδο Χένρυ Γουότον, έναν πολύ ισχυρογνώμων άνδρα, ο οποίος παρατηρεί τον ευαίσθητο καλλιτέχνη Μπάζιλ Χόλγουορντ να ζωγραφίζει το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ. Ο Ντόριαν ήταν ένας πολύ όμορφος νεαρός κι αποτελούσε τη μούσα του καλλιτέχνη. Ακούγοντας τη θεωρία ζωής του Λόρδου Χένρυ Γουότον, καλού φίλου του Μπάζιλ, ο Ντόριαν αρχίζει να θεωρεί ότι η ομορφιά είναι η μόνη αξιόλογη πλευρά της ζωής. Έτσι, γεννιέται μέσα του η επιθυμία να μη γεράσει ποτέ, ενώ, συγχρόνως, το πορτραίτο εμφανίζει φυσιολογικά σημάδια χρόνου κι αμαρτίας στο πέρασμα των καιρών. Η ίδια του η ευχή πραγματοποιείται και το πορτραίτο αλλοιώνεται στο χρόνο, όσο ο ίδιος παραμένει νέος κι αψεγάδιαστος, σαν να μην έχει περάσει ούτε μία ημέρα. Καθώς ο ήρωας απολαμβάνει έναν τρόπο ζωής γεμάτο ηδονισμό και διαφθορά, το πορτραίτο γίνεται όλο και πιο αποκρουστικό όσο περνάει ο καιρός, αντικατοπτρίζοντας τη δική του ηθική παρακμή.
Το συγκεκριμένο έργο, λοιπόν, παρουσιάζει έναν ναρκισσιστή, ο οποίος επιθυμεί τη νεότητα κι ενεργεί με θεμιτά και αθέμιτα μέσα για να την αποκτήσει, ενώ στο τέλος το μόνο του απόκτημα, είναι το γεγονός ότι το μόνο που είχε καταφέρει, ήταν να πληγώνει καθημερινά τον ψυχικό του κόσμο. Η ιστορία του Ντόριαν Γκρέυ εξερευνά θέματα ηθικής κι αισθητικής, καθώς ασχολείται με τη σύγκρουση μεταξύ ομορφιάς, αλλά κι ηθικής ευθύνης. Ακόμα, αναλύει με επιτυχία την επίδραση της ακολασίας στον άνθρωπο, ενώ εξερευνά λεπτομερώς και το θέμα της αθανασίας, παρουσιάζοντας την επιθυμία του ανθρώπου να ξεπεράσει τα όρια της φύσης του. Όπως, όμως, αναφέρθηκε και παραπάνω, κύριο στοιχείο του έργου αποτελεί η σημασία του ναρκισσισμού, η εμμονή του ανθρώπου με την ομορφιά και τη νεότητα.
«Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ», προκάλεσε μεγάλο σκάνδαλο την περίοδο της έκδοσής του, λόγω των υπαινιγμών που περιείχε περί ανηθικότητας κι ομοερωτισμού. Επιπλέον, η βαθιά κριτική που άσκησε στα κοινωνικά πρότυπα δυσκόλεψε ακόμα την κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, σήμερα, πρόκειται για ένα κλασικό έργο που προσφέρει, ακόμη, βαθιά κριτική στις κοινωνικές αξίες της βικτωριανής εποχής.
Το μυθιστόρημα έχει μεταφερθεί αρκετές φορές στον κινηματογράφο, το θέατρο αλλά και την τηλεόραση. Είναι ένα έργο που συνδυάζει τη λογοτεχνική ομορφιά και τον βαθύ στοχασμό, παραμένοντας με τον τρόπο του διαχρονικό στην εξερεύνηση της ανθρώπινης φύσης. Σήμερα, εξακολουθεί να εμπνέει σύγχρονους καλλιτέχνες και δημιουργούς.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ”Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι” αποτελεί ένα από τα πλέον ανορθόδοξα λογοτεχνικά εγχειρήματα όλων των εποχών, popaganda.gr, διαθέσιμο εδώ
- ”Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι”: Το βιβλίο-σταθμός στη λογοτεχνική καριέρα του Όσκαρ Ουάιλντ, sociall.gr, διαθέσιμο εδώ
