Της Γαρυφαλλιάς Σόλια,
Η ψηφιοποίηση δεν περιορίζεται πλέον μόνο σε οργανισμούς ή επαγγελματίες. Βιώνουμε πλέον την ψηφιοποίηση σε πολλές πτυχές της καθημερινότητάς μας, γεγονός που καθιστά την επίδρασή της πιο διαδεδομένη σε μεγαλύτερο αριθμό πολιτών.
Συχνά, αλληλοεπιδρούμε με τον ψηφιακό κόσμο με τρόπους που ως χρήστες δεν αντιλαμβανόμαστε άμεσα. Πλήθος υπηρεσιών που παρέχονται σήμερα βασίζονται σε ψηφιακά συστήματα, αλλάζοντας τελείως τον τρόπο λειτουργίας των οργανισμών και της κοινωνίας μας γενικότερα. Περιλαμβάνουν ένα σύνθετο σύνολο εργαλείων, τεχνολογιών και πρακτικών που προσφέρει μια ψηφιακή εμπειρία μέσω της οποίας ο χρήστης μπορεί να αλληλοεπιδράσει με μια οντότητα όπως έναν οργανισμό, μια επιχείρηση ή το κράτος.
Σημαντική, επίσης, σε αυτήν την περίπτωση είναι και η ασφάλεια που είναι απαραίτητο δημόσιο αγαθό. Αποτελεί την προϋπόθεση για τη διατήρηση των αξιών μας, καθώς αποτελεί βασική προϋπόθεση για την οικονομική μας επιτυχία και ανταγωνιστικότητα. Αν χάσουμε την ασφάλεια, αυτή παίρνει μαζί της την ευημερία μας και τα σχέδιά μας για το μέλλον· ειδικά όταν αναφερόμαστε στην τεχνολογία, καθώς έχει τεράστια επιρροή στις κοινωνικές διαδικασίες.
Οι κοινωνίες μας, οι οικονομίες, οι φυσικές και ψηφιακές υποδομές και τα δίκτυα που απαιτούνται για τη μεταφορά αγαθών, υπηρεσιών, χρημάτων, πληροφοριών και ανθρώπων είναι ενοποιημένα. Η ενοποίηση βοηθάει την ενιαία αγορά να λειτουργεί και επιτρέπει την ευημερία μας. Αποτελεί ένα εργαλείο που μας επιτρέπει να προετοιμαζόμαστε και να εργαζόμαστε αποτελεσματικά και συστηματικά μαζί κατά τη διάρκεια κρίσεων για την αντιμετώπιση κοινών απειλών με κοινές λύσεις.
Όσο περνάει ο καιρός αντιλαμβανόμαστε τις επιπτώσεις που έχει στην καθημερινότητά μας ο ψηφιακός κόσμος. Χαρακτηριστικά, θα μπορούσαμε να φέρουμε ως παράδειγμα το περιστατικό με ένα silent update του λογισμικού προστασίας Falcon της CrowdStrike, που λειτουργεί σε Windows. O αντίκτυπος της αποτυχημένης ενημέρωσης ήταν άμεσος και αισθητός, αφού οι servers και οι υπολογιστές που χρησιμοποιούσαν τα Windows ως λειτουργικό σύστημα άρχισαν να «κρασάρουν». Το περιστατικό αυτό έπληξε κυρίως τράπεζες, νοσοκομεία και άλλα μεγάλα ιδρύματα.
Αμέσως αντιλαμβανόμαστε την σχέση του ψηφιακού κόσμου με τον πραγματικό. Πλέον είναι αντιληπτό και στην πολιτική. Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη είχαν οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην γειτονιά της ΕΕ, σύμφωνα με την αναφορά του Ειδικού Συμβούλου Niinistö (περισσότερα εδώ). Η ΕΕ επανεξετάζει πλέον τους μηχανισμούς ετοιμότητας σε γενικό επίπεδο. Έχει κάνει διάφορες σχετικές εργασίες που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, σχετικά με την διαχείριση κρίσεων στο πλαίσιο των στρατηγικών, πρωτοβουλιών και πολιτικών της σε διάφορους τομείς. Η στρατηγική της Ένωσης για την ετοιμότητα θα πρέπει να καθιερώσει στον πυρήνα της την αρχή της «ετοιμότητας μέσω σχεδιασμού».
Για να επιτευχθεί η ασφάλεια, οι κοινωνίες μας πρέπει να είναι προετοιμασμένες ώστε να διατηρηθούν ζωτικές, κοινωνικές και θεσμικές λειτουργίες υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Ένα άλλο στοιχείο είναι και η μείωση των κινδύνων. Επιπλέον, η εκπαίδευση των πολιτών σε θέματα κινδύνου, ενσωματώνοντας διάφορες διαστάσεις, όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η παραπληροφόρηση, η σταδιακή ενσωμάτωση της ετοιμότητας ως προς την διαχείριση κρίσεων και της ευαισθητοποίησης σε θέματα κινδύνου.
Η ΕΕ αναγνωρίζει ότι οι δομές, οι διαδικασίες και η νομική βάση της που έχουν δημιουργηθεί επί δεκαετίες χωρίς να έχουν στο επίκεντρό τους τις ανάγκες ασφαλείας των πολιτών. Το περιβάλλον εξελίσσεται ως προς το θέμα της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που από πολλές απόψεις έχει αλλάξει προς το χειρότερο τα τελευταία χρόνια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What is a Digital Service?,Lori MacVittie, 2022, διαθέσιμο εδώ
- Inside the 78 minutes that took down millions of Windows machines,
Tom Warren, 2024, διαθέσιμο εδώ - The Pros and Cons of a Cashless Society Justin Pritchard, 2024, διαθέσιμο εδώ
- Safer Together Strengthening Europe’s Civilian and Military
Preparedness and Readiness, Sauli Niinistö, διαθέσιμο εδώ
