Της Μαρίας Μπαλαούρα,
Υπάρχουν αμέτρητα χόμπι με τα οποία μπορεί να ασχοληθεί κανείς, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του, τον ελεύθερο χρόνο του και την οικονομική του δυνατότητα. Ανάμεσα στα λιγότερο δραστήρια χόμπι, είναι κι αυτό της διατήρησης συλλογής. Ένα χόμπι που δεν απαιτεί πολύ ελεύθερο χρόνο, αλλά χώρο, και ανάλογα τα αντικείμενα της συλλογής, χρήματα.
Η έννοια της συλλογής αφορά τη φύλαξη και συντήρηση αντικειμένων που μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, από τις πιο συνήθης συλλογές είναι αυτή των νομισμάτων. Όλα τα αντικείμενα αποτελούν συνάλλαγμα χωρών, όμως, μπορούν να έχουν διαφορετικό υλικό, να χρονολογούνται σε διαφορετική εποχή και να διαφέρουν εμφανισιακά. Αυτό, όμως, είναι και η έννοια της συλλογής: ο συλλέκτης να συγκεντρώνει όσο το δυνατόν περισσότερα είδη για να έχει μια ολοκληρωμένη συλλογή. Οι συλλογές μπορεί να αποτελούν πράγματα αξίας, όπως είναι τα νομίσματα, αρχαιολογικά ευρήματα, κοσμήματα, αντικείμενα σπουδαίων προσωπικοτήτων από δημοπρασίες, έργα τέχνης, μέχρι πιο απλά αντικείμενα, συναισθηματικής, όμως, αξίας, όπως μπορεί να είναι τα μαγνητάκια και οι carte postale που αγοράζουμε από ταξίδια, κάποιο παιχνίδι, βιβλία, πέτρες και άλλα υλικά της φύσης και γενικότερα ό,τι ελκύει τον συλλέκτη, όσο ασυνήθιστο κι αν φαίνεται σε άλλους.
Το να διατηρεί κάποιος συλλογή, μπορεί να φαίνεται κάπως ανούσιο. Πολλοί θα υποστήριζαν πως ενισχύει τον υπερκαταναλωτισμό, αλλά και πως αποτελεί χάσιμο χρημάτων και κυρίως, σπατάλη χώρου, ειδικά όταν δεν πρόκειται για αντικείμενα αξίας. Στην πραγματικότητα, όμως, το να διαθέτει κάποιος μια συλλογή από κάτι που πραγματικά του αρέσει, μπορεί να τον βοηθήσει σημαντικά τόσο όσον αφορά τη διαχείριση του χρόνου του, όσο και τον συναισθηματικό του κόσμο.
Η καθημερινή επαφή με κάτι που σου δημιουργεί αναμνήσεις από την παιδική σου ηλικία για παράδειγμα ή ο ενθουσιασμός όταν επιτέλους αποκτάς αυτό που σου έλειπε, μπορεί να αλλάξει ολόκληρη τη διάθεση σου. Όσο επιφανειακό κι αν ακούγεται, ένα υλικό «κουβαλάει» μια ολόκληρη ανάμνηση, ένα ταξίδι που έκανες, ένα παιχνίδι που χάρηκες, ή ένα αντικείμενο που μπορεί να μη φέρνει μια ανάμνηση δική σου, αλλά μιας ολόκληρης γενιάς (CD που δεν κυκλοφορούν πια λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας), εποχής (γραμματόσημα) ή πολιτισμού (χαρτονομίσματα). Από την άλλη πλευρά, πολλοί συλλέκτες βλέπουν το χόμπι τους περισσότερο σαν επένδυση, αφού η συγκέντρωση συλλεκτικών αντικειμένων, όπως μπορεί να είναι μια φιγούρα, μπορεί μετέπειτα να αποφέρει πολλά χρήματα στον συλλέκτη πωλώντας τα αντικείμενα. Επιπλέον, μία συλλογή μπορεί να λειτουργήσει και εκπαιδευτικά, αφού μέσω της ανακάλυψης ορισμένων αντικειμένων, όπως αυτά που σχετίζονται με την ιστορία (νομίσματα, γραμματόσημα, βιβλία) ή με τη φύση (ορυκτά, φύλλα) ο συλλέκτης λαμβάνει παράλληλα και γνώσεις που αφορούν το αντικείμενο και τον περιβάλλοντα χώρο του.
Αν σκεφτεί κανείς πάντως, πως πολλά μουσεία του σήμερα, αποτελούσαν κάποτε μεγάλες συλλογές ιδιωτών, μπορεί να αντιληφθεί πόσο σημαντική είναι η συγκεκριμένη πράξη πολιτισμικά. Πέραν, όμως, της πολιτισμικής και ιστοριογραφικής της αξίας, αποτελεί και ένα άκρως ενδιαφέρον χόμπι, το οποίο δεν απαιτεί σωματική άσκηση, ενώ σε ωθεί στην αναζήτηση, την εξερεύνηση, γεγονός που σε κρατά σε εγρήγορση και όταν, τέλος, θαυμάζεις τη συλλογή σου με τη νέα προσθήκη, η χαρά και η περηφάνια που αισθάνεσαι δεν συγκρίνονται. Όσο κι αν προσπαθούμε να μη δίνουμε αξία στα… άψυχα αντικείμενα, αυτά λαμβάνουν τη δική μας ενέργεια και αποτελούν πια, μια υλική ανάμνηση. Και οι αναμνήσεις σίγουρα πρέπει να φυλάσσονται.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Συλλογή (μουσειολογία), wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Συλλογές – Ένα Χόμπι που Απαιτεί Ισορροπία, jw.org, διαθέσιμο εδώ