Της Ευδοκίας Μαρκούλα,
Την 1η Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκαν στη Ναμίμπια της Αφρικής οι προεδρικές εκλογές, με το 57% στον πρώτο γύρο να συγκεντρώνεται στο πρόσωπο της νέας και πρώτης γυναίκας Προέδρου της χώρας, Νετούμπου Ναντί-Νταϊτβά (Netumbo Nandi-Ndaitwah), Αντιπροέδρου του κόμματος SWAPO (South West Africa People’s Organization). Η νίκη αυτή αποτελεί ορόσημο τόσο για την εγχώρια όσο και τη διεθνή σκηνή κι ανοίγει το δρόμο για την προαγωγή της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Ωστόσο, πολυάριθμες αντιδράσεις εμφανίστηκαν στο προσκήνιο, με αφορμή τις αρρυθμίες της εκλογικής διαδικασίας και της πιθανής εμπλοκής των κομμάτων σε υποθέσεις διαφθοράς.
Προτού αναλυθούν τα γεγονότα, όμως, αξίζει να γίνει σύντομη μνεία στο κόμμα και την Πρόεδρο ξεχωριστά: ο SWAPO ιδρύθηκε το 1960 από τον Sam Nujoma, ως απελευθερωτικό κίνημα ενάντια στο αποικιακό καθεστώς και το απαρτχάιντ της Νοτίου Αφρικής με σημαντικό ένοπλο αγώνα, έχοντας στο πλευρό του τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό αλλά και τρίτες χώρες, όπως η Κίνα, η Κούβα κι η ΕΣΣΔ. Κατά τις πρώτες δεκαετίες της δραστηριοποίησής του υιοθέτησε ιδεολογία καθαρά σοσιαλιστική, τασσόμενη υπέρ της ανεξαρτησίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ από το 1990 μέχρι και σήμερα, περίοδο κατά την οποία διατηρεί την εξουσία, προσαρμοζόμενο στις νέες ανάγκες, διέπεται από κεντροαριστερές απόψεις, προάγοντας τη βελτίωση των πυλώνων της εκπαίδευσης, της οικονομίας και της αύξησης του βιοτικού επιπέδου.
Όσο για την Πρόεδρο, γεννηθείσα το 1952 στη βόρεια Ναμίμπια, ξεκίνησε να δραστηριοποιείται πολιτικά από την ανεξαρτησία της χώρας το 1990 και, χάρη στη βαθιά της ευαισθητοποίηση σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, ξεκίνησε να σκαρφαλώνει αργά και σταθερά στο πολιτικό προσκήνιο, με αποτέλεσμα την ανάδειξή της σε Υπουργό Εξωτερικών της χώρας κι αργότερα Αντιπρόεδρο του κόμματος. Όπως είναι αναμενόμενο, όμως, για κάθε πολιτική ομάδα, ο SWAPO διαθέτει κι αυτός μελανά σημεία σε τομείς όπως η εσωτερική του διαχείριση κι η αδυναμία του να εξυγιάνει τις κοινωνικές ανισότητες και την ανεργία. Αυτά, σε συνδυασμό με τη φετινή εκλογική αποδιοργάνωση και την υπόνοια για την εμπλοκή σε διαφθορά του κόμματος, έχουν οδηγήσει στην ελάττωση της δημοτικότητάς του.
Σε ποια εκλογική αποδιοργάνωση αναφερόμαστε, παρ’ όλα αυτά; Η δυσφορία αντιπολίτευσης και ψηφοφόρων ξεκίνησε με την ανάθεση από την Εκλογική Επιτροπή της Ναμίμπια της εκτύπωσης των ψηφοδελτίων σε εταιρία της Ζιμπάμπουε, γνωστή για την εμπλοκή της σε υποθέσεις διαφθοράς, με τα κόμματα —εκτός του SWAPO— να αιτούνται την ακύρωση της σύμβασης και την αναβολή των εκλογών, κάτι που η ΕΕΝ αρνήθηκε. Ακολούθως, ούτε η διανομή των ψηφοδελτίων ακολούθησε τη δρομολογηθείσα διαδικασία, καθώς σοβαρός λόγος έγινε για καθυστέρηση της διανομής, ελλείψεις και παρατυπίες, ενώ οι τεράστιες ουρές έξω από τα εκλογικά κέντρα καθιστούσαν τη διαδικασία αβάσταχτη και χρονοβόρα για τους ψηφοφόρους.
Παράλληλα, μολονότι η κυβέρνηση προσπαθούσε να καθησυχάσει το κοινό, τα μέσα επαλήθευσης των ψήφων παρουσίαζαν προβλήματα στη λειτουργία τους κι η ανάρτηση των αποτελεσμάτων σε απομακρυσμένες περιοχές κατέστη δύσκολη ή αδύνατη. Τέλος, η επανάληψη της διαδικασίας στις εν λόγω περιοχές κι η τριήμερη επέκτασή της ήγειραν σοβαρές αντιδράσεις από τη μεριά της αντιπολίτευσης, η οποία μποϊκόταρε την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, απείλησε να καταστρέψει τα γραφεία της ΕΕΝ και ξεκίνησε να κάνει λόγο για ανελεύθερες εκλογές, μεθόδευση του αποτελέσματος, σκόπιμη αποθάρρυνση των ψηφοφόρων κι αμφισβήτηση της Προεδρίας, παρά την ιστορικότητα του αποτελέσματος και του προφίλ της Προέδρου, ως δημοφιλούς κι ισχυρής.
Αυτό το προφίλ ήταν, ωστόσο, που ανέδειξε τη Ναντί-Νταϊτβά πρώτη γυναίκα Πρόεδρο της Ναμίμπια και προσέλκυσε πάνω από 1 εκατομμύριο ψηφοφόρους στις κάλπες. Η νίκη της αποτελεί σημείο αναφοράς για την ισότητα των φύλων, καθώς ανοίγει το δρόμο για την ενίσχυση της γυναικείας εκπροσώπησης κι ηγεσίας, ενώ προετοιμάζει το έδαφος για τη γεφύρωση του χάσματος σε τομείς όπως η υγεία, η εργασία, η τεχνολογία κι η συμμετοχή στα περιουσιακά στοιχεία. Σε διεθνές επίπεδο, η Ναμίμπια συνεχίζει την πορεία της από την εποχή της ανεξαρτησίας της ως δημοκρατικό κράτος με σταθερό κι ισχυρό πολιτικό σύστημα, έχοντας όλα τα απαραίτητα εφόδια για την ενίσχυση της διπλωματίας της και για να επιστήσει την προσοχή σε παθογένειες όπως η βία κατά των γυναικών, η πείνα, η φτώχεια, η ανεργία κι η εγκατάλειψη του περιβάλλοντος. Έχοντας αυτά στο επίκεντρο της πολιτικής της, η ίδια είναι από τις λίγες πολιτεύτριες που προσελκύει και πολλές νέες και νέους στη διαδρομή της, οι οποίοι εναποθέτουν σε αυτήν τις ελπίδες τους για ένα μέλλον με ανοδική πορεία, ισότητα και δυναμική παρουσία της χώρας στη διεθνή σκηνή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Namibia: Nandi-Ndaitwah Elected As Namibia’s First Woman President, AllAfrica, διαθέσιμο εδώ
- Namibia: Netumbo Nandi-Ndaitwah Elected Namibia’s First Female President Amid Controversial Election Results, AllAfrica, διαθέσιμο εδώ
- ECN blasted for undermining democracy, The Namibian, διαθέσιμο εδώ
- South West Africa People’s Organisation (SWAPO), South African History Online, διαθέσιμο εδώ
