Του Κωνσταντίνου Μπαρτζώκα,
Ένα τρέντ που έκανε πιο έκδηλη την εμφάνισή του τα τελευταία χρόνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι αυτό που ο κόσμος, είτε στον δρόμο είτε σε στούντιο (στο πλαίσιο παιχνιδιού) κρίνει την ελκυστικότητα άλλων ανθρώπων, ξένων συνήθως, από το 1 μέχρι το 10. Δεν έχει κάποιο σοβαρό σκοπό (επιστημονικό ή κοινωνικό), πέρα από τον ψυχαγωγικό, όπως και όλα τα τρεντ. Να τα βλέπουμε εμείς και να χαιρόμαστε, ίσως και να αναλογιζόμαστε (;) για την εμφάνισή μας, την οποία δεν μπορούμε να αλλάξουμε.
Αυτό το τρέντ, που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με δραστηριότητα παιδιών δημοτικού, άντε και γυμνασίου, όπου έκανε μπούλινγκ απλά ο ένας στον άλλον, όταν βλέπουμε ότι γίνεται από ενήλικες, είναι απλά ένας παλιμπαιδισμός, ή κρύβει και κάτι παραπάνω; Αυτό που κρύβει σίγουρα είναι μισογυνισμό. Γιατί οι γυναίκες είναι αυτές που για άλλη μια φορά επηρεάζονται περισσότερο και άδικα από τέτοια τρεντ. Αυτό συμβαίνει επειδή το γυναικείο φύλο είναι η πλειοψηφία των ανθρώπων που κρίνονται σε αυτά βίντεο και επειδή η κοινωνία αναγνωρίζει την εμφάνιση ως το πιο σημαντικό προσόν αυτών. Αναμφίβολα ένας άντρας με μέτρια εμφάνιση δεν θα βιώσει τον αποκλεισμό που βιώνει μια γυναίκα με μέτρια εμφάνιση. Στους άνδρες το ύψος και η γυμναστική είναι από τους μοναδικούς παράγοντες που μπορεί να τους κάνει να θεωρούνται λιγότερο ελκυστικούς, παράγοντες που η ίδια η πατριαρχία έχει θέσει βέβαια.
Οπότε, αυτά τα φαινομενικά «άκακα» βίντεο είναι και λίγο διαγωνισμοί ομορφιάς, (ή αλλιώς αποκλεισμού). Και παράλληλα εκτιθέμεθα σε όλο και περισσότερο “hot” ανθρώπους, χάνοντας την αίσθηση της «πραγματικής» ομορφιάς του μέσου όρου, των ανθρώπων γύρω μας δηλαδή, ομορφιά την οποία έχουμε και εμείς.
Ένα άλλο βασικό στοιχείο που παραβλέπουμε σε τέτοια παιχνίδια είναι ότι η ομορφιά είναι υποκειμενική. Για κάποιον ένας άνθρωπος είναι 7, για κάποιους άλλους είναι 5 και κάποιους άλλους 10. Επίσης, πώς γίνεται να αριθμίσεις την ομορφιά γενικά; Τι σημαίνει 2, τι σημαίνει 3, 7 ή 10; Ποιο είναι το κριτήριο; Πώς βάζεις σε κουτάκια κάτι όπως το συναίσθημα; Γιατί η έλξη για συναίσθημα πρόκειται. Αν πεις ότι κάποιος είναι 10 και στη συνέχεια γνωρίσεις κάποιον άνθρωπο που σου φαίνεται πιο ελκυστικός, τότε είναι 11, 12; Ή γίνεται 10 αυτός και ο προηγούμενος που βαθμολόγησες με 10 πέφτει στο 8; Δεν βγάζει νόημα το όλο πράγμα εξ αρχής δηλαδή. Πολλές φορές οι άντρες βαθμολογούν αρνητικά κάποιες «αντικειμενικά» όμορφες γυναίκες (δηλαδή που η κοινωνία θεωρεί όμορφες), το οποίο υποσυνείδητα ίσως να σημαίνει το ότι θέλουν να απορρίψουν ή να μειώσουν τη σημασία αυτού για το οποίο μπορούν να είναι υπερήφανες και που καθορίζει την αξία τους.
Πολλές φορές οι ερωτώμενοι πρέπει να βαθμολογήσουν τον εαυτό τους. Αυτό είναι επίσης μια ιδιαίτερη κατάσταση. Γιατί και εδώ πάλι οι γυναίκες βρίσκονται σε δύσκολη θέση, βρίσκονται σε δίλημμα. Αν απαντήσουν με ένα μεγάλο νούμερο, θα φανεί ότι είναι αλαζόνες, ότι έχουν πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Αν από την άλλη, απαντήσουν με χαμηλό νούμερο, θα της πουν ότι επιζητά κοπλιμέντα και ότι είναι “pick me”. Από πού να το πιάσεις δηλαδή…!
Λέμε συχνά ότι ζούμε σε μια πιο ανοιχτή και συμπεριληπτική κοινωνία, παρ’ όλα αυτά βλέπουμε συνεχώς να αναβιώνουν κατάλοιπα μισογυνισμού και ρατσισμού. Όταν κανάλια όπως το Cut και το Jubilee, τα οποία δηλώνουν προοδευτικά και ότι προωθούν την ειλικρινή επικοινωνία ανεβάζουν βίντεο τύπου “ranking attractiveness”, αρχίζω να αμφιβάλλω ως προς το πού κλίνει η πολιτική τους στάση. Βέβαια, το τρέντ συντηρείται από το marketing (εμάς δηλαδή), οπότε εν τέλει το ερώτημα που μένει είναι: εμείς γιατί ψυχαγωγούμαστε με αυτά τα βίντεο;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- The Hot Delusion: The rise & fall of “hotness”, Tara Mooknee, youtube.com, διαθέσιμο εδώ
