Της Παολίνας Ζογλοπίτη,
Αν παρατηρούσε κανείς την ψυχοσύνθεση της γενιάς Ζ στο «μικροσκόπιο», θα εντόπιζε αδιαμφισβήτητα ένα πέπλο ανασφάλειας ως προς τη δόμηση των ανθρωπίνων σχέσεων. Οι λέξεις που ντύνουν κατάλληλα τόσο τις ανθρώπινες όσο τις ερωτικές σχέσεις είναι η αστάθεια, η φυγοπονία και το αίσθημα του ανικανοποίητου. Από αυτήν τη διαπίστωση προκύπτει το εξής ερώτημα: Ήταν ανέκαθεν η αίσθηση του ανικανοποίητου στις ανθρώπινες σχέσεις ένας φαύλος κύκλος, ή αποτελεί κληρονομιά μιας ψηφιακής ζωής, πλούσια σε ποικίλες εικόνες και επιλογές;
Η γενιά Ζ, μεταξύ άλλων, απολαμβάνει μια ζωή πληθωρική σε κανάλια επικοινωνίας, τα οποία όχι μόνο της προσφέρουν προσλαμβάνουσες κάθε λογής, αλλά και πρόσβαση στη ζωή του καθενός, δεδομένου ότι ένα «κλικ» είναι περισσότερο από αρκετό για να δεις την προσωπική ζωή του ατόμου στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Βέβαια, θα ήταν πιο ορθό να επισημαίναμε πως ένα «κλικ» επαρκεί για να δεις τις εξιδανικευμένες εικόνες που επιλέγει το άτομο να προβάλει, δημιουργώντας μια εικονική πραγματικότητα όχι και τόσο… πραγματική! Σε αυτήν τη μάστιγα αναλώνεται η GEN Z, στην καλοστημένη πραγματικότητα γνωστών και, κυρίως, αγνώστων στα κοινωνικά δίκτυα, με την οποία συγκρίνει τη δική της προσωπική ζωή και παίζοντας το σκάκι των ερωτικών σχέσεων είναι καταδικασμένη πάντοτε να χάνει. Όταν σβήνουν οι καθηλωτικές οθόνες και το άτομο επιστρέφει στη ρεαλιστική του ζωή, μοιράζεται την ίδια κουβέρτα με έναν άνθρωπο που παύει να του προκαλεί τον ίδιο ενθουσιασμό, γιατί στα κοινωνικά δίκτυα πάντα θα υπάρχει κάποιος πιο όμορφος, πιο έξυπνος, πιο πλούσιος, πιο πολυταξιδεμένος και η λίστα δεν έχει τέλος. Συνδυαστικά δε με τη χειραφέτηση της γενιάς από κοινωνικές δεοντολογίες του παρελθόντος, όπως τη δυσκολία ενός διαζυγίου ή τον άτυπο ηθικό κανόνα κατά του θηλυκού γένους να μην δημιουργεί πολλές ερωτικές σχέσεις, οι ανθρώπινοι ερωτικοί δεσμοί μακράς διαρκείας μειώθηκαν ηχηρά.
Ο παραπάνω συλλογισμός γεννά μια απορία τόσο ενοχλητική για τη ρομαντική εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας για τις ερωτικές σχέσεις, όσο ένα σπασμένο τζάμι που περνά αέρας, και μας χαλάει την αίσθηση της ζεστής βολικής πραγματικότητας. Ήταν, άραγε, πάντοτε οι άνθρωποι τόσο ανικανοποίητοι εραστές, με τόσο ικανοποιητικές δεξιότητες στο κρυφτό πίσω από τους κοινωνικούς ρόλους του συζύγου και του γονέα; Έριχναν οι άνθρωποι άγκυρα στις ανθρώπινες σχέσεις αγάπης επειδή δεν υφίσταντο το σενάριο να διαλύεις συνεχώς τους δεσμούς σου; Αντίστοιχα, αν η κοινωνική δεοντολογία δεν το αποδοκίμαζε, θα ζούσαν και οι παππούδες μας με τόση «ανορεξία» στο να προσπαθούν να κρατήσουν μια σχέση αγάπης και θα προχωρούσαν με τόση τεμπελιά και φυγοπονία στην αντικατάσταση της με μια νέα;
Οι απόψεις διίστανται ως προς το αν η αστάθεια των ανθρωπίνων σχέσεων είναι απόρροια των σημείων των καιρών ή είναι μια ανέκαθεν καταπιεσμένη πλευρά των ανθρώπων να αδυνατούν να βρίσκουν πληρότητα σε ένα πρόσωπο. Ως δείγμα προσωπικής γνώμης, θα άφηνα προς τροφή για σκέψη ότι οι άνθρωποι σήμερα, στην πλειονότητά τους, εκτροχιάζονται από τις επιρροές των κοινωνικών δικτύων, γεμίζουν τον εαυτό τους ανασφάλειες και προωθούν την «κουλ» πλευρά του να είσαι συναισθηματικά μη διαθέσιμος και ασταθής. Ωστόσο, αν και ο χρόνος έχει δείξει πως οι προηγούμενες γενιές συνήθως με ευγνωμοσύνη και συγκαταβατικότητα προστάτευαν τους δεσμούς τους, δεν σημαίνει πως η μονογαμία ήταν γενικός κανόνας. Το αντρικό φύλο ήταν ανέκαθεν πιο απελευθερωμένο, καθώς η εξωσυζυγική σχέση δεν σήμαινε απαραίτητα επισφράγιση της σχέσης όπως συμβαίνει συνήθως σήμερα.
Τελικά, δανειζόμενοι το δίπολο του μύθου του Πρωταγόρα, οι άνθρωποι είμαστε «φύσει» προορισμένοι να είμαστε πολυγαμικοί ενώ «θέσει» προορισμένοι να είμαστε μονογαμικοί;
