Της Γαρυφαλλιάς Σόλια,
Ο ποιο εύκολος τρόπος για να επιτευχθεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων είμαι με χρήση API. Ένα παράδειγμα υλοποίησης σύμφωνα με whitepaper που περιλαμβάνει καλές πρακτικές για την υλοποίηση του ISO. Σύμφωνα με το έγγραφο, χρησιμοποιώντας το REST (Representational State Transfer). Πρωτόκολλο επικοινωνίας για την πρόσβαση στις υπηρεσίες ιστού. Το REST πρωτόκολλο είναι ένας απλός τρόπος πρόσβασης στις υπηρεσίες με τη χρήση του HTTP πρωτοκόλλου. Οι φορείς υλοποίησης στον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μπορούν να ορίσουν RESTful Διασυνδέσεις Προγραμματισμού Εφαρμογών Υπηρεσιών Ιστού (API) με πόρους που αναπαρίστανται σε σύνταξη XML ή/και JSON, με βάση νέα κι υφιστάμενα μοντέλα στο Αποθετήριο, όπως ορίζεται από το διεθνές πρότυπο: ISO20022:2013 Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες – Καθολικό σχήμα μηνυμάτων του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
Η παροχή πόρων JSON μέσω υπηρεσιών ιστού έχει γίνει όλο και πιο δημοφιλής στον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Υπάρχουν διάφορα εναλλακτικά στυλ JSON που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αναπαράσταση των μηνυμάτων ISO20022 ως πόρων. Υπάρχουν αρκετές ανταγωνιστικές προδιαγραφές για τον ορισμό των RESTful Web Service APIs. Καθώς χρησιμοποιείται σε διάφορες γλώσσες ορισμού API, συμπεριλαμβανομένων των RAML και JSON-LD που χρησιμοποιούνται ευρέως για τον ορισμό API στον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Προκειμένου να καταστεί δυνατή η διαλειτουργικότητα των διαδικτυακών υπηρεσιών του κλάδου, γίνεται δημιουργία API διαδικτυακών υπηρεσιών που υποστηρίζουν JSON και XML χρησιμοποιώντας επιλεγμένες γλώσσες προδιαγραφών.
Αν κι η τρέχουσα μεθοδολογία δεν διαθέτει προσαρμοσμένα αντικείμενα REST API, πολλά από τα αντικείμενα(artefacts) του μεταμοντέλου μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για το σχεδιασμό του REST API.
Μια βασική πτυχή της μοντελοποίησης των REST APIs είναι η δυνατότητα έκθεσης των διαφορετικών καταστάσεων(state) που μπορούν να έχουν οι πόροι REST και των διαφορετικών μεθόδων που μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε κατάσταση.
Οι πόροι προσδιορίζουν όλες τις πληροφορίες ως μοντέλο δεδομένων που μπορούν να διαχειριστούν (δηλαδή να δημιουργηθούν, να διαβαστούν, να ενημερωθούν και να διαγραφούν) μέσω του API. Οι πόροι συμπληρώνονται από ένα μοντέλο που δείχνει τις διαφορετικές καταστάσεις που μπορεί να έχει κάθε πόρος και τις μεθόδους που μπορούν να εφαρμοστούν σε αυτόν τον πόρο για κάθε κατάσταση. Οριζεται τουλάχιστον ένα μοντέλο κατάστασης(state model), το οποίο είναι το life-state model που περιέχει τουλάχιστον τις καταστάσεις της δημιουργίας και της καταστροφής.
Ένας πόρος μπορεί να συνδέεται με άλλους πόρους. Αυτή η σύνδεση μπορεί να είναι μια σύνθεση, μια συνάθροιση ή μια απλή συσχέτιση. Ένας πόρος μπορεί να βελτιωθεί περαιτέρω για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις ενός παρόχου δεδομένων. Το αναγνωριστικό πόρου μπορεί να διαφέρει από τα αναγνωριστικά που παρέχονται στο επιχειρησιακό επίπεδο.
Δομή προτύπου και περιβάλλον ανάπτυξης
Το ISO ακολουθεί μια προσέγγιση βασισμένη στο μοντέλο (model-driven approach), όπου το μοντέλο της ανταλλαγής μηνυμάτων του κλάδου μπορεί να εξελίσσεται χωριστά από την εξέλιξη των τεχνολογικών προτύπων ανταλλαγής μηνυμάτων. Η διαδικασία ανάπτυξης των μοντέλων αναλύεται τρία επίπεδα, τα οποία, εκτός από το πρότυπο τεχνολογίας ανταλλαγής μηνυμάτων, είναι ο λόγος για τον οποίο το παρόν διεθνές πρότυπο βασίζεται σε τέσσερα επίπεδα: το επίπεδο πεδίου εφαρμογής, το εννοιολογικό επίπεδο, το λογικό επίπεδο και το φυσικό επίπεδο.
Αυτή η προσέγγιση τεσσάρων επιπέδων βασίζεται στα τέσσερα πρώτα επίπεδα του framework Zachman είναι μια Επιχειρηματική οντολογία κι αποτελεί θεμελιώδη δομή για την εταιρική αρχιτεκτονική, η οποία παρέχει έναν επίσημο και δομημένο τρόπο θεώρησης κι ορισμού μιας επιχείρησης). Τα υπόλοιπα δύο επίπεδα του framework Zachman αντιστοιχούν στα επίπεδα υλοποίησης και λειτουργίας, αντίστοιχα.
Τα μοντέλα και τα αντικείμενα(artefacts) του φυσικού επιπέδου αποθηκεύονται σε ένα κεντρικό αποθετήριο (e-Repository), το οποίο εξυπηρετείται από μια αρχή καταχώρισης. Το αποθετήριο αυτού του Διεθνούς Προτύπου είναι διαθέσιμο στον Ιστό και προσφέρει δημόσια πρόσβαση για περιήγηση. Το μεταμοντέλο υλοποίησης του ISO 20022:2013 ecore αναπτύχθηκε με τη χρήση του πακέτου EMF με έκδοση 2.7 που βρίσκεται στο IDE της Eclipse στην έκδοση Indigo SR2, ενώ το ηλεκτρονικό αποθετήριο δημιουργήθηκε με το ίδιο περιβάλλον.
Το αποθετήριο(e-Repository) είναι οργανωμένο σε δύο περιοχές:
- Ένα DataDictionary που περιέχει τα στοιχεία του βιομηχανικού μοντέλου που είναι πιθανό να έχουν περαιτέρω ή επαναλαμβανόμενη χρήση.
- Ένα Business Process Catalogue που περιέχει μοντέλα που περιγράφουν συγκεκριμένους ορισμούς μηνυμάτων κι επιχειρηματικές διαδικασίες, καθώς κι υλοποιήσεις φυσικής σύνταξης.
Διαθέτει οκτώ μέρη που καλύπτουν πτυχές όπως η δημιουργία XML Schema, τα χαρακτηριστικά μεταφοράς μηνυμάτων κι η καταχώριση.
Το παρόν διεθνές πρότυπο οργανώνεται στα ακόλουθα μέρη.
– Το ISO 20022-1 Metamodel : Περιγράφει σε MOF (Meta-Object Facility) το μεταμοντέλο όλων των μοντέλων και του Αποθετηρίου. Που αποτελείται από:
- τη συνολική περιγραφή της προσέγγισης μοντελοποίησης,
- τη συνολική περιγραφή του περιεχομένου του αποθετηρίου ISO 20022,
- μια υψηλού επιπέδου περιγραφή της εισόδου που θα δέχεται η αρχή καταχώρισης για την τροφοδότηση/τροποποίηση του DataDictionary και του BusinessProcessCatalogue του αποθετηρίου,
- περιγραφή υψηλού επιπέδου των αποτελεσμάτων του αποθετηρίου που θα δημοσιοποιηθούν από την αρχή καταχώρισης.
Οι BusinessTransactions και τα σύνολα µμηνυμάτων που συµµμορφώνονται µε το ISO 20022 µμπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων µμεταξύ των συµµμετεχόντων του κλάδου (χρηµατοπιστωτικών κι άλλων), ανεξάρτητα από οποιοδήποτε συγκεκριμένο δίκτυο επικοινωνίας. Κανόνες που εξαρτώνται από το δίκτυο, όπως η επιβεβαίωση μηνυμάτων κι η προστασία μηνυμάτων, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ISO 20022.
– Το ISO 20022-2 ML profile: Ορίζει το προφίλ UML για αυτό το διεθνές πρότυπο. Ουσιαστικά, ορίζει τον τρόπο χρήσης της UML για τη δημιουργία μοντέλων που συμμορφώνονται με το μεταμοντέλο ISO 20022, το οποίο ορίζεται στο ISO 20022-1. Με τον τρόπο αυτό, ορίζει μια συγκεκριμένη σύνταξη με βάση την UML για το Μεταμοντέλο. Επιπλέον υπάρχει η δυνατότητα να προσδιοριστούν πρόσθετα συντακτικά για το Μεταμοντέλο, όπως μια σύνταξη κειμένου.
Το Προφίλ καθορίζει τον τρόπο αναπαράστασης στην UML κάθε στοιχείου του Μεταμοντέλου σε επίπεδο πεδίου εφαρμογής (επίπεδο 1), σε στοιχεία επιχειρηματικού επιπέδου (επίπεδο 2) και σε στοιχεία επιπέδου μηνύματος (επίπεδο 3), καθώς και στοιχείων του Μεταμοντέλου που έχουν εμβέλεια σε όλα τα επίπεδα.
– Το ISO 20022-3 Modelling: περιγράφει μια μέθοδο μοντελοποίησης για την παραγωγή μοντέλων για το παρόν διεθνές πρότυπο. Περιγράφει τη ροή εργασίας μοντελοποίησης, συμπληρώνοντας τα ISO 20022-1 κι ISO 20022-2. Η ροή εργασίας μοντελοποίησης περιγράφει τα απαιτούμενα βήματα που ακολουθεί αυτός που θα αναπτύξει το μοντέλο και για να διατηρήσει τυποποιημένα BusinessTransactions και MessageSets.
Αυτό το μέρος του ISO 20022 δεν προορίζεται να περιγράψει ποια θα είναι τα επιτρεπόμενα αντικείμενα ή/κι έγγραφα που θα υποβάλλονται στην Αρχή Καταχώρησης (όπως ορίζονται στο ISO 20022-7).
Επιπλέον παρέχονται παραδείγματα μόνο για να απεικονίσουν τη μεθοδολογία μοντελοποίησης και δεν είναι κανονιστικά.
– Το ISO 20022-4 XML schema generation: καλύπτει τους κανόνες παραγωγής σχημάτων XML για τη μετατροπή ενός μοντέλου λογικού επιπέδου σε περιγραφή φυσικού επιπέδου στα συντακτικά. Αναλυτικότερα συμπληρώνει το μεταμοντέλο του ISO 20022, όπως ορίζεται στο ISO 20022-1, με τους κανόνες μετασχηματισμού του συντακτικού XML που πρέπει να εφαρμόζονται από την αρχή καταχώρισης του ISO 20022 προκειμένου να μεταφραστεί ένας συμβατός με το ISO 20022 ορισμός μηνύματος σε σχήμα XML για την περιγραφή και την επικύρωση των μηνυμάτων XML.
Καθορίζει τους κανόνες μετασχηματισμού από το επίπεδο 3 στο επίπεδο 4. Είναι ένας ντετερμινιστικός μετασχηματισμός, που σημαίνει ότι το παραγόμενο XML Schema είναι πλήρως προβλέψιμο για ένα δεδομένο MessageDefinition. Δεν υπάρχει ούτε χειροκίνητη εισαγωγή στον ίδιο τον μετασχηματισμό ούτε χειροκίνητη προσαρμογή στο αποτέλεσμα του μετασχηματισμού.
– Το ISO 20022-5 Reverse engineering: καλύπτει την ευθυγράµµιση λογικών µμοντέλων και την αντίστροφη µμηχανική των υφιστάμενων συντακτικών µμηνυμάτων. συμπλήρωμα του ISO 20022-1. Οι κατευθυντήριες γραμμές αντίστροφης μηχανικής εξηγούν πώς να εξάγονται σχετικές πληροφορίες από τα υπάρχοντα IndustryMessageSets προκειμένου να προετοιμαστεί η υποβολή στην Αρχή Εγγραφής ISO 20022 ισοδύναμων, συμβατών με το ISO 20022 BusinessTransactions και MessageSets.
Το αποθετήριο ISO 20022 θα περιέχει όλες τις συμβατές με το ISO 20022 BusinessTransactions και MessageSets, όπως περιγράφεται στο ISO 20022-1. Η προσέγγιση που πρέπει να ακολουθηθεί για την προσθήκη συμβατών με το ISO 20022 BusinessTransactions και MessageSets στο αποθετήριο μπορεί να ταξινομηθεί σύμφωνα με τα ακόλουθα σενάρια.
– Το ISO 20022-6 Message transport characteristics: Καλύπτει τα χαρακτηριστικά μεταφοράς μηνυμάτων που καθορίζουν την ποιότητα της υπηρεσίας που απαιτείται από τους ορισμούς των επιχειρηματικών διαδικασιών, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με επιτυχία. Αναλυτικότερα καθορίζει τα χαρακτηριστικά του συστήματος MessageTransportSystem που απαιτούνται για μια BusinessTransaction κι ένα MessageDefinition του ISO 20022. Αλλαγές στην τιμή του MessageTransport Characteristics μπορούν να επηρεάσουν τη BusinessTransaction και το MessageDefinition.
Κάθε BusinessTransaction στο αποθετήριο ISO 20022 συνδέεται με ένα MessageTransportMode. Το MessageTransportMode καθορίζει τις τιμές για τα MessageTransportCharacteristics.
Αυτό το μέρος του ISO 20022 δεν ορίζει ειδικά τη διαλειτουργικότητα των μεταφορών μηνυμάτων στο wire level. (άνοιγμα σύνδεσης, ροές δεδομένων και κλείσιμο σύνδεσης) . Η συνολική δομή είναι μια πολυεπίπεδη προδιαγραφή, έτσι ώστε το ISO 20022 να μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλές μεταφορές μηνυμάτων. Αυτό το μέρος του ISO 20022 ορίζει μόνο τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για τη διαλειτουργικότητα σε επίπεδο επιχειρηματικής διαδικασίας και μηνύματος.
– Το ISO 20022-7 Registration: Περιγράφει τη διαδικασία διαχείρισης της καταχώρισης των μοντέλων και των φυσικών υλοποιήσεων του συντακτικού.
Η Αρχή Εγγραφής (Registration Authority -RA) είναι η λειτουργούσα αρχή που είναι υπεύθυνη για την εγγραφή του συστήματος μηνυμάτων του χρηματοπιστωτικού τομέα και για τη συντήρηση του αποθετηρίου ISO 20022, καθώς και για την παροχή πρόσβασης στις πληροφορίες που περιγράφονται στο ISO 20022-1. Όσον αφορά τη διαδικασία αίτησης καταχώρισης, η Αρχή Εγγραφής παρακολουθείται κι επικουρείται από το ISO/TC 68. Ο διαδικτυακός τόπος της ISO/TC 68 βρίσκεται στη διεύθυνση εδώ
Λεπτομέρειες σχετικά µε τη συµµετοχή της ISO/TC 68 στη διαδικασία αίτησης καταχώρισης βρίσκονται στη διεύθυνση εδώ.
– Το ISO 20022-8 ASN.1 generation: Περιγράφει τους κανόνες μετασχηματισμού για τη δημιουργία αφηρημένης σύνταξης ASN.1 από ένα MessageDefinition συμβατό με το ISO 20022. Η παραγόμενη αφηρημένη σύνταξη προορίζεται για την περιγραφή και την επικύρωση των μηνυμάτων.
Οι κανόνες μετασχηματισμού είναι ένας μετασχηματισμός από το επίπεδο 3 στο επίπεδο 4. Είναι ένας ντετερμινιστικός μετασχηματισμός, που σημαίνει ότι το παραγόμενο ASN.1 είναι πλήρως προβλέψιμο για ένα δεδομένο MessageDefinition. Δεν υπάρχει ούτε χειροκίνητη εισαγωγή στον ίδιο τον μετασχηματισμό ούτε χειροκίνητη προσαρμογή στο αποτέλεσμα του μετασχηματισμού.
Αυτό το μέρος του ISO 20022 είναι το ισοδύναμο ASN.1 του ISO 20022-4. Στο ISO 20022-4 η αφηρημένη σύνταξη που παράγεται είναι XML Schema- σε αυτό το μέρος του ISO 20022 είναι ASN.1. Στο ISO 20022-4 η μόνη υποστηριζόμενη κωδικοποίηση είναι η UTF-8 XML- σε αυτό το μέρος υποστηρίζονται πολλαπλές κωδικοποιήσεις για την ASN.1. Αυτές περιλαμβάνουν όλες τις τυποποιημένες κωδικοποιήσεις, αλλά επιπλέον τη δυνατότητα καταχώρισης προσαρμοσμένων κωδικοποιήσεων στο ECN.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ISO 20022 and JSON: An Implementation Best Practices Whitepaper, διαθέσιμο εδώ
- SOAP vs. REST: The Differences and Benefits Between the Two Widely-Used Web διαθέσιμο εδώ
- ISO 20022-1:2013(en)Financial services — Universal financial industry message
scheme — Part 1: Metamodel, διαθέσιμο εδώ - Zachman Framework,Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- e-Repository, iso20022, διαθέσιμο εδώ
- Five things you didn’t know about global payments, ISO, 2020 διαθέσιμο εδώ
- Introduction to ISO 20022 Universal financial industry message scheme, διαθέσιμο εδώ
