Της Έλενας Μπασατή,
Η Nan Goldin, Αμερικανίδα φωτογράφος, αφηγείται την προσωπική της ιστορία και αγώνα ενάντια στη φαρμακευτική εταιρία της οικογένειας Sackler που καταχράστηκε οικονομικά την επιδημία των οπιοειδών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ντοκιμαντέρ All the Beauty and the Bloodshed (2022), που σκηνοθέτησε η Laura Poitras, αναδεικνύει την προσωπική και καλλιτεχνική της σταδιοδρομία και το ακτιβιστικό της έργο.
Η Nan Goldin είχε μια αρκετά ταραχώδη παιδική ηλικία και πολλά συμβάντα καθόρισαν τη ζωή και το καλλιτεχνικό της έργο. Ειδικότερα, η αυτοκτονία της αδελφής της, Barbara, τη στιγμάτισε ιδιαιτέρως, διαμορφώνοντας την καλλιτεχνική της σφραγίδα. Η Nan εξαιτίας της τραγικής απώλειας της αδελφής της και του προβληματικού οικογενειακού της περιβάλλοντος, καταλήγει να φιλοξενείται από διάφορες ανάδοχες οικογένειες. Σε μία από αυτές γνωρίζει τον David και η φιλία τους θα γίνει σταθμός στη ζωή της. Ο David θα γίνει ένα από τα πρώτα μοντέλα που θα απαθανατίσει στον φακό, αποτελώντας την αφετηρία του φωτογραφικού της έργου.
Συγκεκριμένα, το εμβληματικό της έργο The Ballad of Sexual Dependency αποτελεί ένα είδος φωτογραφικής αυτοβιογραφίας. Καταγράφει τη ζωή της και τις ζωές φίλων της από τις κοινότητες των queer, drag queens και καλλιτεχνών της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του 1980. Μέσα από τις εικόνες της, η Goldin αφηγείται στιγμές οικειότητας, ευθραυστότητας και αντίστασης απέναντι στις κοινωνικές συμβάσεις. Σε μια από τις πιο ωμά ειλικρινείς στιγμές, η Nan καταγράφει το μαυρισμένο μάτι της, αποτέλεσμα της κακοποιητικής της σχέσης.
Στις αρχές του 21ου αιώνα, η Goldin βρέθηκε παγιδευμένη στον κύκλο του εθισμού στο OxyContin, ένα ισχυρό οπιοειδές που της συνταγογραφήθηκε μετά από χειρουργική επέμβαση. Η εξάρτηση την οδήγησε σε οριακές καταστάσεις, αλλά κατάφερε να ανακάμψει και να μετατρέψει αυτή την εμπειρία σε κίνητρο ακτιβιστικής δράσης. Έπειτα από προσωπική αναζήτηση, η Nan διαπίστωσε ότι πίσω από την επιδημία βρισκόταν η φαρμακευτική εταιρία Purdue Pharma που ανήκε στην οικογένεια Sackler. Η Purdue Pharma διαφήμιζε τα οπιοειδή ως ασφαλή χάπια, τα οποία οι γιατροί μπορούσαν να συνταγογραφήσουν στους ασθενείς τους, δίχως επιφύλαξη. Από το 1999 προβλέπεται ότι περίπου 600.000 θάνατοι οφείλονται στα οπιοειδή.
Η εταιρεία τους κέρδισε δισεκατομμύρια μέσω της πώλησης του OxyContin, ενώ το όνομά τους ήταν συνώνυμο της φιλανθρωπίας στον χώρο της τέχνης. Η υποκρισία αυτή ώθησε τη Nan Goldin να ιδρύσει το PAIN (Prescription Addiction Intervention Now), μια ακτιβιστική ομάδα εμπνευσμένη από το ACT UP, που στόχευε στη σύνδεση του ονόματος Sackler με την κρίση των οπιοειδών. Μέσω εντυπωσιακών δράσεων, όπως die-ins και τη διασπορά πλαστών συνταγών σε μουσεία όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης και το Guggenheim, το PAIN κατάφερε να απομακρύνει το όνομα Sackler από πολλούς πολιτιστικούς θεσμούς, όπως το Λούβρο, το Tate Modern, και το Met.
Η Nan Goldin, μέσα από την προσωπική της ιστορία και το καλλιτεχνικό της έργο, αναδεικνύει τη δύναμη της τέχνης ως εργαλείο αντίστασης και κοινωνικής αλλαγής. Από την τραγωδία της παιδικής της ηλικίας έως τον αγώνα της κατά της φαρμακευτικής βιομηχανίας, η Goldin δεν υπήρξε απλώς μάρτυρας των κοινωνικών αδικιών, αλλά μία ανυποχώρητη ακτιβίστρια που χρησιμοποίησε το έργο της για να ρίξει φως στις σκοτεινές πλευρές της εξουσίας και της εκμετάλλευσης. Η ίδρυση του PAIN και οι δράσεις της κατά της οικογένειας Sackler αποτελούν μια υπενθύμιση του πόσο καθοριστικό ρόλο μπορεί να παίξει η τέχνη στην αποκάλυψη της αλήθειας και στην πίεση για την αποδοχή της ευθύνης. Μέσα από τις φωτογραφίες και τις ενέργειές της, η Nan Goldin μας υπενθυμίζει ότι η τέχνη μπορεί να είναι μια ισχυρή μορφή αντίστασης και ένας τρόπος να αλλάξουμε τον κόσμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- All the Beauty and the Bloodshed, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- Nan Goldin: ‘I wanted to get high from a really early age’, thegurdian.com, διαθέσιμο εδώ
