Του Αντώνη Πετρόπουλου,
Τα Χριστούγεννα, η πιο δημοφιλής γιορτή του έτους, είναι η εποχή που συνθέτει ένα αντιθετικό και πολυμορφικό τοπίο. Είναι η περίοδος της προσμονής και της ελπίδας, της χαράς και της μελαγχολίας, της υπερεπάρκειας και της στέρησης, του θεάματος και της ένδειας, των γλυκών αναμνήσεων και της δυσαρέσκειας του παρόντος. Είναι η κατάλληλη εποχή της σύνδεσης με την οικογένεια και τα αγαπημένα πρόσωπα σε μία ανάπαυλα από τις αδιάλειπτες υποχρεώσεις που μας απομακρύνουν από τους ουσιαστικούς δεσμούς.
Αυτή η ατμόσφαιρα των γιορτών τονίζει τη ζεστασιά και την πραγματική ευτυχία που μόνο εκείνες οι στιγμές προσφέρουν τόσο έντονα. Ωστόσο, για πολλούς ανθρώπους, τα Χριστούγεννα είναι περίοδος απομόνωσης και συναισθηματικής έντασης. Δεν περνούν όλοι τις γιορτινές ημέρες γύρω από ένα τραπέζι με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Για πολλούς, ακόμα και αυτές οι ξεχωριστές ημέρες δεν διαφοροποιούνται από την καθημερινότητα. Πίσω από τις κλειστές πόρτες, άνθρωποι αναγκάζονται ή καταλήγουν να γιορτάζουν μόνοι τους (και με τις σκέψεις τους). Και η μοναξιά γίνεται πιο έντονη κατά την εορταστική περίοδο, αφού δε συμβαδίζει με την ιδανική εικόνα των Χριστουγέννων, όπου πολλά πρόσωπα μαζεύονται για να γιορτάσουν.
Ηλικιωμένοι, άνθρωποι που ζουν απομακρυσμένοι από την οικογένειά τους, παιδιά που δε ζουν με τους γονείς τους, άνθρωποι στα νοσοκομεία και άτομα μοναχικά είναι ορισμένες διαφορετικές ομάδες που περνούν τα Χριστούγεννα πιο δύσκολα. Η αίσθηση της κοινωνικής απομόνωσης ενισχύεται από την πίεση για «ευτυχισμένες γιορτές» που προωθείται σχεδόν παντού και παρότι η μελαγχολία των γιορτών είναι ένα συναίσθημα που «δεσπόζει» στις ψυχές των ανθρώπων, η μοναξιά είναι ένα αόρατο πρόβλημα, το οποίο στιγματίζει τους ανθρώπους. Αποκρύπτουν τη μοναξιά στις γιορτές, προκειμένου να μη δημιουργήσουν δυσάρεστες εντυπώσεις και δεν αναζητούν βοήθεια. Είναι η κοινωνική πεποίθηση που υποβάλλει τα ιδανικά Χριστούγεννα και κάνει τους ανθρώπους ευάλωτους στην έκφραση της μοναξιάς τους και της ανάγκης για συντροφιά και θαλπωρή.
Όσοι έχουμε την «πολυτέλεια» να περνάμε την εορταστική περίοδο με την οικογένειά μας και τους αγαπημένους μας ανθρώπους, μπορούμε να δώσουμε ελπίδα και να απλώσουμε το χέρι μας σε συγγενείς, φίλους, γείτονες και γενικά ανθρώπους, οι οποίοι θα κάνουν διαφορετικά Χριστούγεννα από εμάς.
Τις στιγμές που τα φαντασμαγορικά φώτα και θεάματα θα λαμβάνουν χώρα, υπάρχουν άνθρωποι που στερούνται τα στοιχειώδη και όχι μόνο τις ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Η γύμνια των ημερών εμφανίζεται στα σπίτια, όπου η μοναξιά είναι η μοναδική συντροφιά. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε τις κοινωνικές και εθελοντικές πρωτοβουλίες για την υποστήριξη των ανθρώπων που είναι μόνοι. Εορταστικά γεύματα και συμμετοχή σε δραστηριότητες αλληλεπίδρασης με άλλα πρόσωπα μπορούν να κάνουν ξεχωριστές τις μέρες και να δώσουν μία νότα χαράς και ελπίδας. Μία επίσκεψη αρκεί για να δώσει θάρρος σε κάποιον άνθρωπο. Ένα δώρο σε κάποιο άτομο που γνωρίζουμε ότι θα περάσει μόνο την εορταστική περίοδο είναι ικανό να αλλάξει τη διάθεση. Έστω και μία ανταλλαγή ευχών μπορεί να προσφέρει ανακούφιση.
Τα Χριστούγεννα δεν είναι μόνο το θέαμα των στολισμών, η ψυχαγωγία και το οικογενειακό μας τραπέζι. Είναι μια ευκαιρία για ουσιαστική σύνδεση με τους ανθρώπους μας, αλλά και μια «δέσμευση» για αλληλεγγύη σε όσους χρειάζονται βοήθεια. Μια μικρή κίνηση καλοσύνης και εκτίμησης μπορεί να κάνει τη διαφορά. Μαζί με τα δώρα και τις δραστηριότητες που ετοιμάζουμε, ας σκεφτούμε και πώς μπορούμε να στηρίξουμε ανθρώπους που νιώθουν μοναξιά. Είναι μια ισχυρή αφετηρία για να έναν καλύτερο κόσμο!