Του Ιωάννη Αμπατζίδη,
Ο Νοτιοκορεάτης Πρόεδρος, Yoon Suk Yeol, αργά το βράδυ της Τρίτης αποφάσισε να κηρύξει την επιβολή στρατιωτικού νόμου στη χώρα της ανατολικής Ασίας. Ο στόχος της επιβολής του στρατιωτικού νόμου, σύμφωνα με τον Yoon, είναι να εξαλείψει τις «δυνάμεις κατά του κράτους» κατηγορώντας την αντιπολίτευση πως υποστηρίζει πολιτικές που ευνοούν την «κομμουνιστική Βόρεια Κορέα», όπως ο ίδιος δήλωσε. Χαρακτηριστικό είναι πως η αντιπολίτευση της χώρας έχει την πλειοψηφία της Νοτιοκορεάτικης Βουλής, κάτι που δυσχεραίνει αρκετά το έργο της κυβέρνησης. Τόσο ο τόνος του Yoon όσο και η ξαφνική αυτή του κίνηση θυμίζει περισσότερο Πρόεδρο ενός απολυταρχικού καθεστώτος, παρά ενός ηγέτη μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας, με την τελευταία φoρά που ο στρατιωτικός νόμος ήταν σε ισχύ να είναι το 1979.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας, ο Πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να κηρύξει στρατιωτικό νόμο όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο και με στόχο να αντιμετωπιστεί κάποια στρατιωτική απειλή ή για τη διατήρηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας μέσω κινητοποίησης των στρατιωτικών δυνάμεων. Η κήρυξη του στρατιωτικού νόμου πρέπει να εξεταστεί από το υπουργικό συμβούλιο και μόλις κηρυχτεί, η Εθνοσυνέλευση πρέπει να ενημερωθεί για την απόφαση. Εφόσον η Εθνοσυνέλευση αιτηθεί την αναίρεση της απόφασης μέσω ψηφίσματος, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, ο Πρόεδρος θα πρέπει να συμμορφωθεί με την απόφαση. Ο διοικητής του στρατιωτικού νόμου μπορεί να ασκήσει εξουσία τόσο για διοικητικά όσο και για δικαστικά ζητήματα και διορίζεται από τον Πρόεδρο της χώρας μετά από σύσταση του υπουργείου Αμύνης. Ο διοικητής μπορεί να διατάξει συλλήψεις προσώπων και τη διεξαγωγή ερευνών και κατασχέσεων, ενώ μπορεί να προβεί και στον περιορισμό δημοσίων ομιλιών και τον έλεγχο του Τύπου.
Μετά την ανακοίνωση του Yoon, ο στρατός της Νότιας Κορέας ανακοίνωσε την καταστολή των κοινοβουλευτικών διαδικασιών και των πολιτικών συγκεντρώσεων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν «κοινωνική σύγχυση». Επιπλέον, διέταξε την επιστροφή του απεργούντος ιατρικού προσωπικού μέσα στις επόμενες 48 ώρες. Αμέσως μετά την κήρυξη του νόμου, αστυνομικές δυνάμεις και ένοπλοι στρατιώτες κατευθύνθηκαν προς το κτήριο της Εθνοσυνέλευσης, με στόχο τον περιορισμό της εισόδου κόσμου στο κτήριο. Επιπλέον, τουλάχιστον τρία ελικόπτερα προσγειώθηκαν στο κτήριο της Εθνοσυνέλευσης, ενώ ακόμα τρία ελικόπτερα περιπολούσαν το σημείο.
Ο Πρόεδρος Yoon, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής ομιλίας, δήλωσε πως η επιβολή του στρατιωτικού νόμου θα βοηθήσει στην «ανοικοδόμηση και την προστασία της χώρας» και θα την σώσει από το να «πέσει στα βάθη της εθνικής καταστροφής». Πρόσθεσε πως θα «εξαλείψει τις δυνάμεις που τάσσονται υπέρ της Βόρεια Κορέας και θα προστατέψει τη συνταγματική δημοκρατική τάξη», ενώ ζήτησε πίστη και ανοχή από τον λαό της χώρας. Ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, Woo Won Shik, σε μία έκτακτη δήλωση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κάλεσε όλους τους νομοθέτες να συγκεντρωθούν στο κτήριο της Εθνοσυνέλευσης και προέτρεψε τις δυνάμεις ασφαλείας να παραμείνουν στις θέσεις τους και να επιδείξουν ψυχραιμία. Ο ηγέτης του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος, Han Dong-hoon, δήλωσε πως η απόφαση του Προέδρου της χώρας είναι λανθασμένη και ορκίστηκε να σταματήσει την κατάσταση «μαζί με τον λαό». Επιπλέον, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Lee Jae-myung, που έχασε στο νήμα τις προεδρικές εκλογές του 2022, χαρακτήρισε την ανακοίνωση του Yoon «παράνομη και αντισυνταγματική».
Η αλήθεια είναι πως ο Yoon αντιμετωπίζει αρκετά εσωτερικά προβλήματα τον τελευταίο καιρό. Το ποσοστό αποδοχής του έχει πέσει κατακόρυφα και δυσκολεύεται αρκετά να προωθήσει τις πολιτικές του ενάντια στο ελεγχόμενο από την αντιπολίτευση κοινοβούλιο. Ένα από τα σημαντικότερα κολλήματα που έχει οδηγήσει την κυβέρνηση σε αδιέξοδο αφορά το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Επιπροσθέτως, ο Yoon απέρριψε εκκλήσεις της αντιπολίτευσης για ανεξάρτητες έρευνες για σκάνδαλα που αφορούν τη σύζυγό του και κορυφαίους αξιωματούχους, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Το κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας υπερψήφισε την άρση της προεδρικής απόφασης, με 190 από τα 300 μέλη του να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Χιλιάδες διαδηλωτές μαζεύτηκαν έξω από το κοινοβούλιο φωνάζοντας «άρση του στρατιωτικού νόμου, προστατέψτε τη δημοκρατία», ενώ αρκετοί φώναξαν συνθήματα και κατά του Προέδρου Yoon. Μετά την ψηφοφορία, ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης δήλωσε πως η έκτακτη επιβολή του στρατιωτικού νόμου πρέπει να θεωρείται «άκυρη» και πως η Εθνοσυνέλευση θα «προστατέψει τη δημοκρατία». Σύμφωνα με το CNN, αρκετές στρατιωτικές δυνάμεις άρχισαν να αποχωρούν από τον χώρο της Εθνοσυνέλευσης με ελάχιστες δυνάμεις να παραμένουν μέσα στον χώρο, έχοντας αφήσει ωστόσο τον εξοπλισμό τους κάτω. Εν τέλει, εναπόκειται στις αποφάσεις της στρατιωτικής ηγεσίας για το πως θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, με τις έως τώρα πληροφορίες να αναφέρουν πως οι δυνάμεις θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τη διατήρηση του στρατιωτικού νόμου έως ότου η απόφαση αναιρεθεί από τον Πρόεδρο Yoon Suk Yeol.
Φαίνεται, λοιπόν, πως ο Πρόεδρος Yoon έχει προβεί σε κάποιου είδους (αύτο)πραξικόπημα με στόχο την παγίωση της εξουσίας του σε συνδυασμό με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στη χώρα — μια κίνηση που δεν βλέπουμε αρκετά συχνά σε δημοκρατικά καθεστώτα. Αναμένεται, πλέον, το πως θα εξελιχθεί η κατάσταση, με τον λαό της Νότιας Κορέας να βρίσκεται σε αναβρασμό, τις στρατιωτικές δυνάμεις να παραμένουν πιστές στον Πρόεδρο και σύσσωμη την πολιτική σκηνή της χώρας να είναι κατά αυτής της απόφασης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- South Korean president declares martial law and accuses opposition of ‘anti-state’ activity, AP, διαθέσιμο εδώ
- South Korean president declares martial law in shock late-night address, Politico, διαθέσιμο εδώ
- South Korean martial law decree “invalid”, says National Assembly chairman, as troops begin to withdraw, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
