Του Ανδρέα Πετρόπουλου,
Το καλοκαίρι του 2024, ο Pedro Almodóvar έγραψε ιστορία κερδίζοντας τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Για έναν δημιουργό με τόσο επιδραστική πορεία και σημαντική φιλμογραφία, ήταν παράδοξο που αυτό το βραβείο αποτέλεσε το πρώτο μεγάλο ευρωπαϊκό του τρόπαιο. Αυτή η αναγνώριση ήρθε με την ταινία The Room Next Door (La habitación de al lado), μια τολμηρή πρώτη απόπειρα του Almodóvar στον αγγλόφωνο κινηματογράφο.
Η ταινία βασίζεται στο μυθιστόρημα της Sigrid Nunez, What Are You Going Through (2020), με τον Pedro Almodóvar να αναλαμβάνει τη διασκευή του σεναρίου. Παρόλο που η ιστορία διαδραματίζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, μέρος των γυρισμάτων έγινε στην Ισπανία, διατηρώντας τον χαρακτηριστικό κινηματογραφικό του τόνο. Η μετάβαση στην αγγλική γλώσσα έφερε νέες προκλήσεις και προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις. Κάποιοι θεώρησαν ότι η αγγλόφωνη αφήγηση υπονόμευσε το γνώριμο «στιλιζάρισμά» του, ενώ άλλοι πίστεψαν πως αποκάλυψε την κινηματογραφική του δεξιοτεχνία.
Η ταινία αφηγείται τη σχέση δύο γυναικών, της Ingrid (Julianne Moore) και της Martha (Tilda Swinton). Η Ingrid Parker είναι μια best seller συγγραφέας, ενώ η Martha Hunt, πρώην πολεμική ανταποκρίτρια, βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο του καρκίνου. Οι δύο γυναίκες είχαν απομακρυνθεί για χρόνια, όμως επανασυνδέονται όταν η Martha ζητά από την Ingrid να τη συνοδεύσει σε μια δραματική απόφαση· να τερματίσει τη ζωή της με ένα ειδικό χάπι, περνώντας ένα τελευταίο Σαββατοκύριακο στην εξοχή.
Η επανένωσή τους εξελίσσεται σε μια συγκινητική αναδρομή του κοινού τους παρελθόντος. Κατά τη διάρκεια της ταινίας, έρχεται στην επιφάνεια μία ένταση στη σχέση των δύο γυναικών, κυρίως επειδή κι οι δύο είχαν σχέση με τον ίδιο άντρα, Damian (John Turturro), σε διαφορετικές χρονικές περιόδους της ζωής τους. Η Ingrid συμφωνεί να βοηθήσει τη Martha, αλλά δεν είναι εντελώς ειλικρινής μαζί της, γεγονός που προσθέτει μια υποβόσκουσα αναστάτωση στην ιστορία.
Η επιλογή του Almodóvar να ασχοληθεί με το ζήτημα της ευθανασίας είναι απόλυτα επίκαιρη και τολμηρή. Το The Room Next Door δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην πολυπλοκότητα του θέματος, τόσο ως προς τη νομική κι ηθική του διάσταση όσο και ως προς τον ανθρώπινο παράγοντα. Η Martha είναι αποφασισμένη να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής της και να επιλέξει πώς θα τελειώσει το ταξίδι της, ενώ η Ingrid βρίσκεται αντιμέτωπη με την ευθύνη που της αναθέτει η φίλη της.
Η ταινία δεν επιχειρεί να δώσει εύκολες απαντήσεις. Αντίθετα, προκαλεί το κοινό να σκεφτεί πάνω στο ζήτημα, αποκαλύπτοντας τις συναισθηματικές επιπτώσεις που έχει μια τέτοια απόφαση σε όλους τους εμπλεκόμενους. Ο Almodóvar, με τη χαρακτηριστική του ευαισθησία, αγγίζει τη λεπτή ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για αξιοπρέπεια στη ζωή και του φόβου της απώλειας.
Όπως πάντα, ο Almodóvar δημιουργεί έναν κόσμο γεμάτο ένταση, πάθος και χρώμα. Οι ερμηνείες της Julianne Moore και της Tilda Swinton είναι εξαιρετικές. Η Moore αποδίδει με δεξιοτεχνία την εσωτερική πάλη της Ingrid, μιας γυναίκας που προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την απώλεια και τις ευθύνες που της ανατίθενται. Η Swinton, από την άλλη, δίνει μια δυναμική ερμηνεία ως Martha, αποτυπώνοντας τη δύναμη και την ευαλωτότητα ενός ανθρώπου που αντιμετωπίζει το τέλος.
Ο Almodóvar, γνωστός για την αισθητική του ματιά, εμπλουτίζει την ταινία με πλούσιες χρωματικές αντιθέσεις και αποχρώσεις, ενώ δεν λείπει και η μοναδική σκηνογραφία. Το κόκκινο χρώμα, σήμα κατατεθέν του, κυριαρχεί, συμβολίζοντας τόσο την ένταση της ζωής όσο και τη σιωπηλή θλίψη του αποχαιρετισμού. Η μουσική υπόκρουση είναι βαθιά συναισθηματική, ενισχύοντας τη δραματικότητα των σκηνών.
Θα ήταν αφελές εκ μέρους μας να υποθέσουμε ότι το The Room Next Door είναι απλώς μια ιστορία για τη φιλία και την απώλεια. Είναι μια υπενθύμιση ότι όλοι, αργά ή γρήγορα, θα χρειαστεί να πούμε αντίο. Η ταινία θέτει ερωτήματα για την ελευθερία της επιλογής, την προσωπική αξιοπρέπεια και το δικαίωμα στον αυτό-καθορισμό. Μέσα απ’ την ιστορία της Ingrid και της Martha, ο Almodóvar μας καλεί να στοχαστούμε πάνω στις σχέσεις μας και στη σημασία του να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Παράλληλα, ο σκηνοθέτης δεν αποφεύγει να δείξει τις δυσκολίες και τις αντιφάσεις που προκύπτουν από τέτοιες αποφάσεις. Η επιλογή της Martha δεν είναι μόνο μια πράξη θάρρους, αλλά και μια πράξη που φέρνει την Ingrid αντιμέτωπη με νομικούς κι ηθικούς κινδύνους. Αυτή η πολυπλοκότητα κάνει την ταινία ακόμα πιο ανθρώπινη και ρεαλιστική.
Η μετάβαση του Almodóvar στον αγγλόφωνο κινηματογράφο είναι μια σημαντική στιγμή στην καριέρα του. Παρόλο που το στυλ του είναι έντονα συνδεδεμένο με την ισπανική κουλτούρα, καταφέρνει να μεταφέρει τα χαρακτηριστικά του και σε μια διεθνή γλώσσα. Η χρήση της αγγλικής, αντί να περιορίσει τη δημιουργικότητά του, αναδεικνύει τις επιρροές του από σκηνοθέτες όπως ο Alfred Hitchcock και ο Douglas Sirk.
Η ταινία, αν και βασίζεται σε ένα αμερικανικό μυθιστόρημα, φέρει τη σφραγίδα του Almodóvar, με τη μοναδική του ικανότητα να συνδυάζει το καθημερινό με το ονειρικό. Οι τοποθεσίες και τα σκηνικά δημιουργούν μια αίσθηση διαχρονικότητας, όπου ο χρόνος κι ο χώρος μοιάζουν να εναλλάσσονται με τρόπο που ενισχύει τη δραματική ένταση της ιστορίας.
Το The Room Next Door είναι μια ταινία που ξεχωρίζει τόσο για την αισθητική της όσο και για τη θεματολογία της. Ο Pedro Almodóvar, παραμένοντας συνεχώς πιστός στο μοναδικό του ύφος, αν και η πρώτη του αγγλόφωνη δημιουργία, καταφέρνει να αγγίξει παγκόσμια φλέγοντα ζητήματα. Η ταινία δεν είναι απλώς ένα έργο τέχνης, αλλά και μια πρόκληση για συζήτηση γύρω από το δικαίωμα της ευθανασίας και την αποδοχή της απώλειας.
Η επιτυχία της ταινίας δεν περιορίζεται μόνο στην καλλιτεχνική της αξία. Είναι μια υπενθύμιση ότι ο κινηματογράφος μπορεί να προκαλεί, να εμπνέει και να ενώνει, αναδεικνύοντας την οικουμενική ανάγκη για κατανόηση και συμπόνια. Μέσα από το The Room Next Door, ο Almodóvar δεν μας προσφέρει μόνο μια ιστορία, αλλά έναν καθρέφτη της ίδιας της ζωής μας, με όλη την πολυπλοκότητα και την ομορφιά που τη συνοδεύει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Φεστιβάλ Βενετίας 2024: Ο Χρυσός Λέοντας στον Πέδρο Αλμοδόβαρ – Η λίστα με τους νικητές, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- What Are You Going Through, goodreads.com, διαθέσιμο εδώ
- The room next door, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
