Της Αναστασίας Δρόσου,
Χώρα βασανισμένη στους αιώνες, η Μιανμάρ εξακολουθεί να ταλανίζεται. Μετά το πραξικόπημα του Φεβρουαρίου του 2021, με το οποίο επιβλήθηκε καθεστώς στρατιωτικής χούντας, ανακόπτωντας την αργή πορεία της χώρας προς τη δημοκρατία, επικρατεί καθεστώς γενικής αστάθειας, καθώς ο ασύμμετρος πόλεμος μαίνεται. Οι αντικαθεστωτικοί αντάρτες έχουν προκαλέσει σοβαρά πλήγματα στις κρατικές δυνάμεις, καταφέροντας να αποσπάσουν τον έλεγχο διάσπαρτων εδαφών, ενώ ολοένα και περισσότεροι άμαχοι παίρνουν τα όπλα, καθώς δίνονται στη μάχη εναντίον της χούντας.
Μοναδική οδός για τους δικτάτορες η βίαιη κατάπνιξη κάθε αντικυβερνητικού ρεύματος. Με τους εκτοπισμένους να ξεπερνούν τα 1.2 εκατομμύρια, η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε βαθιά κρίση, ενώ η κρατική μηχανή έχει καταρρεύσει. Ο ΟΗΕ, αγγελιαφόρος της συμφοράς, αλλά και προάγγελος ειρηνικών λύσεων, δίνει μάτια σε όσους από εμάς δεν βρισκόμαστε στη Μιανμάρ, καθώς μιλά για την τέλεση σοβαρών εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η λίστα περιλαμβάνει μαζικούς βομβαρδισμούς, βασανιστήρια, δολοφονίες αμάχων, πολλοί από τους οποίους καίγονται ζωντανοί, πυροβολούνται στο κεφάλι ή συλλαμβάνονται βίαια. Γιατί, ως γνωστόν, όταν ο λαός αντιστέκεται, πρέπει να πληρώσει το τίμημα της ροπής του προς την ελευθερία.
Για να κατανοήσουμε το μέγεθος της συμφοράς, ας «ζουμάρουμε» στην περιφέρεια της Rakhine, στο ανατολικό τμήμα της χώρας, στα σύνορα με το Μπαγκλαντές. Αυτή τη στιγμή, η περιοχή βρίσκεται υπό πλήρη οικονομική κατάρρευση, εν μέσω στρατιωτικών συγκρούσεων. Η βία, δηλαδή, δεν είναι μόνο φυσική, αλλά ψυχολογική και οικονομική, κυρίως, όμως, μεθοδευμένη. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών κάνει λόγο για επιβολή «συλλογικής τιμωρίας» προς τον τοπικό πληθυσμό εκ μέρους των κρατικών δυνάμεων. Το αποτέλεσμα; 2 εκατομμύρια άνθρωποι απειλούνται να βρεθούν σε συνθήκες ακραίας πείνας, με την κατάσταση να μην έχει προηγούμενο.
Τα δεδομένα είναι περισσότερο εύγλωτα από τις ίδιες τις λέξεις. Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα του United Nations Development Program, περίπου 1.2 εκατομύρια νοικοκυριά στην περιοχή της Rakhine επιβιώνουν με μηνιαίο εισόδημα 22 δολαρίων, ποσό που με τα βίας καλύπτει τη βασική ανάγκη για ρύζι, με την αγορά άλλων ειδών τροφής και τις υπηρεσίες περίθαλψης να θεωρούνται πολυτέλεια. Στο μεταξύ, οι αρχές έχουν επιβάλει περιορισμούς στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της επριοχής της Rakhine και της υπόλοιπης χώρας, ενώ οι κάτοικοι «τιμωρούνται» καθημερινά με τη στοχευμένη επιβολή γραφειοκρατικών εμποδίων και περίπλοκων δημοσίων διαδικασιών για την πραγματοποίηση απλών αιτημάτων τους.
Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση αποποιείται των ευθυνών της, αναζητώντας τη νομιμοποίησή της στα ήδη σαθρά θεμέλια του καθεστώτους που έχει επιβάλει ο στρατός. Ο ηγέτης της χούντας, Min Aung Hlaing, έριξε το μπαλάκι στους αντάρτες, κατηγορώντας τον Στρατό του Arakan για τη διάλυση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής των κατοίκων, του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος υγείας.
Δεν πρόκειται, όμως, για αγώνες ρητορικής, αλλά για τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Η ανάγκη για ανθρωπιστική βοήθεια στην περιοχή είναι άμεση, σε συνεργασία με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών και την Ένωση των Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Πάντως, κάθε τέτοια προσπάθεια θα έχει ως αποτέλεσμα μόνο να αμβλύνει πληγές που είναι ήδη ανοιχτές, ενώ ταυτόχρονα νέες πληγές προβλέπεται να ανοίξουν στο μέλλον. Η ηθική νομιμοποίηση του δικτατορικού καθεστώτος της χώρας είναι ανύπαρκτη, γεγονός που αποδεικνύεται από τη σθεναρή αντίσταση του πληθυσμού, που δεν έχει σταματήσει από το 2021 έως σήμερα. Το πρόβλημα είναι πάνω απ’ όλα πολιτικό, με την κρατική βία στη χώρα να παίρνει τη μορφή του ωμότερου δυνάστη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Looming famine in Rakhine signals wider crisis in Myanmar, UN News, διαθέσιμο εδώ
- 2 million at risk of starvation in Myanmar state amid ‘total economic collapse’, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Myanmar’s troubled history: Coups, Military Rule and Ethnic Conflict, Council on Foreign Relations, διαθέσιμο εδώ