Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
Έχετε προσέξει ποτέ ότι πολλές φορές τα πιο απλά είναι και τα πιο ωραία; Το απλό, το λιτό και το μινιμαλιστικό θα έχουν πάντα μία ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου. Είναι δύσκολο να καταφέρεις το «απλό», και ακόμη πιο δύσκολο να φτιάξεις μια ολόκληρη ιστορία γύρω από αυτό. Κάτι τέτοιο καταφέρνει με επιτυχία ο καλλιτέχνης Hugh Hayden.
Βασικό υλικό, και ταυτόχρονα στοιχείο, στα έργα του είναι το ξύλο σε διάφορα σχήματα και μορφές. Ο ίδιος παρομοιάζει τον εαυτό του με ένα ξύλο, όπως και τον υπόλοιπο κόσμο, με ρίζες και κλαδιά. Όπως ένα δένδρο έχει ρίζες, έτσι έχει και ο άνθρωπος· και οι ρίζες του Hayden βρίσκονται στην πόλη όπου μεγάλωσε, στο Dallas. Εκεί, στο Κέντρο Nasher Sculpture του Dallas πραγματοποιείται μία έκθεση έως και τις 5 Ιανουαρίου, με τίτλο Homecoming.
Όπως γίνεται φανερό και από τον ίδιο τον τίτλο, η έκθεση πρόκειται για μία άλλη περίοδο της ζωής του —για άλλους ανέμελη και άλλους τρομακτική— και δεν είναι άλλη από τα εφηβικά μας χρόνια. Μέσα από αυτήν την έκθεση, λοιπόν, μας μεταφέρει στα χρόνια του ως ένα λυκειόπαιδο στο σχολείο της πόλης όπου μεγάλωσε, στο Dallas. Η έκθεση διαθέτει εγκαταστάσεις μίας σχολικής καφετέριας, μίας μπασκέτας, καθώς αναπαριστά και μαθήματα φυσικής με σκελετούς! Αποτελείται από διαφορετικά μεταξύ τους κομμάτια, καθένα από αυτά μία «πόρτα» στην ψυχή του μικρού Hugh σε μία τόσο δύσκολη ηλικία, όπως είναι η εφηβική. Φυσικά, η έκθεση εμπεριέχει την «υπογραφή» του καλλιτέχνη, που δεν είναι άλλη από τα κλαδιά, τα οποία «ξεφυτρώνουν» μέσα από τα έπιπλα.
Ως προς τα ίδια τα έργα και την κατασκευή τους, ο Hayden φαίνεται να έχει πειραματιστεί με διάφορα υλικά και αντικείμενα προκειμένου να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα· ένα έμβολο από καουτσούκ, μία βαμβακερή σφουγγαρίστρα και μία σκούπα είναι μόνο μερικά από αυτά. Ακόμη, στο έργο Cutting Board, έχει χρησιμοποιήσει έλατο, γραφίτη και χάλυβα, ένα έργο που θυμίζει αρκετά ένα τραπέζι που συναντάμε στη σχολική καφετέρια ενός αμερικανικού σχολείου. Τα έργα επίσης φανερώνουν μέρος της ψυχοσύνθεσης του καλλιτέχνη: Blending in, Brush, Laure και Happily Ever After.
Πού κρύβεται, όμως, η ψυχοσύνθεση του καλλιτέχνη μέσα σε όλο αυτό; Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως όλα τα έργα πρόκειται για συμβολισμούς, αλλά όχι μόνο και τα έργα, αλλά και τα ίδια τα υλικά. Ναι, καλά διαβάσατε, ακόμη και το ξύλο αποτελεί έναν συμβολισμό από μόνο του! Είναι τόσο σημαντική η παρουσία του ξύλου, και όπως γίνεται σε κάθε έργο τέχνης, η μετάφραση μπορεί να είναι για τον καθένα διαφορετική. Ως γλύπτης, ο Hayden παρακολουθεί τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιούνται συγκεκριμένοι τύποι ξύλου.
Στην έκθεση Homecoming, ο Hayden κάνει μία αναδρομή στο παρελθόν του, το οποίο χαρακτηρίζεται από ευαισθησία και ευπάθεια, αποκαλύπτοντας μία πιο ευάλωτη πλευρά του. Κάτω από τη γυαλιστερή επιφάνεια και τα καλά στημένα σκηνικά βρίσκεται κάτι βαθύτερο· η δυσκολία και η πολυπλοκότητα του να μεγαλώνεις στον αμερικανικό νότο ως ένα queer άτομο και δη μαύρος. Εκεί ακριβώς έγκειται και το παράδοξο της συγκεκριμένης έκθεσης: ενώ τα ίδια τα έργα κάνουν αισθητή και κραυγαλέα την παρουσία τους, με το μέγεθος και την επιβλητικότητά τους να εντυπωσιάζουν, στην πραγματικότητα πρόκειται για μία λανθάνουσα κοινοτοπία. Βλέπετε, λοιπόν, ότι η «ανάγνωση» είναι κάθε φορά διαφορετική.
Τέλος, ο γλύπτης σκιαγραφεί το παρελθόν του μέσα από αυτήν την άκρως συναισθηματικά φορτισμένη έκθεση, εμποτισμένη με αναμνήσεις και νοσταλγία. Υποβόσκουν οι ανασφάλειες, τα άγχη και ο φόβος που νιώθουν όλοι οι νέοι στην τρυφερή αυτή ηλικία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Hugh Hayden, hughhayden.com, διαθέσιμο εδώ
- Hugh Hayden: Questions of Authenticity, ocula.com, διαθέσιμο εδώ
- Hugh Hayden: Homecoming September 14, 2024 – January 5, 2025, nashersculpturecenter.org, διαθέσιμο εδώ
