Του Ναπολέοντα – Σάββα Γρίβα,
Μία από τις πιο συνήθεις, μα και συνάμα πιο ύπουλες μορφές εθισμού, είναι ο τζόγος. Ο τελευταίος, μπορεί να μην έχει άμεσα αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία του ανθρώπου, όπως το κάπνισμα και η αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ, για παράδειγμα, ωστόσο αποτελεί ένα φαινόμενο διαρκώς αυξανόμενο στις μέρες μας! Ποια τα αίτια του φαινομένου αυτού, ποιες οι επιπτώσεις που προκαλεί στον άνθρωπο, καθώς και πώς μπορεί κανείς να απαλλαγεί από αυτήν την εθιστική δραστηριότητα;
Μπορεί, κάποιοι, να εκπλαγείτε, όμως, ο τζόγος αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινότητας των Αρχαίων Ελλήνων! Ως γνήσιοι απόγονοί τους, λοιπόν, συνεχίσαμε τη «παράδοση» αυτή, εμπλουτίζοντας τα ήδη υπάρχοντα τυχερά παιχνίδια και δημιουργώντας πολλά άλλα νέα. Κάπως έτσι, από τα ζάρια και τον στοιχηματισμό σε πάσης φύσεως εκδηλώσεις στην αρχαία Ελλάδα, έχουμε μεταβεί μέχρι και στη δημιουργία καζίνο, ειδικά διαμορφωμένων χώρων που παρέχουν αμέτρητα τυχερά παιχνίδια, τα οποία και αποτελούν μέγα πειρασμό για τους λάτρεις του στοιχήματος. Αιτίες του τζόγου είναι πολλές, με τη κυριότερη εξ’ αυτών να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Κοινό μυστικό αποτελεί, για τη χώρα μας τουλάχιστον, τόσο η ακρίβεια όσο και οι χαμηλοί μισθοί, κάτι που φαίνεται πως ωθεί ένα μη αμελητέο ποσοστό των συμπολιτών μας στον τζόγο, σε μία ύστατη προσπάθεια εύρεσης ενός επιπλέον «εισοδήματος» για να εξασφαλίσουν τα προς το ζειν.
Το κατά πόσον πρόκειται, κάτι τέτοιο, περί μιας ώριμης και συνετής σκέψης που να συνάδει με το πνευματικό επίπεδο ενός ενήλικα, χρήζει τεράστιας ανάλυσης, ωστόσο είναι εύκολο να αποφανθούμε για τις περισσότερες των περιπτώσεων πως όχι. Δεν είναι ανάγκη, όμως, κάποιος να βρίσκεται σε άσχημη οικονομική κατάσταση για να αρχίζει να στοιχηματίζει. Και μόνο η ντοπαμίνη που εκκρίνεται δημιουργεί από μόνη της μία ευφορία στον άνθρωπο και ως άνθρωποι ότι μας ευχαριστεί, τείνουμε να επιδιώκουμε να το επαναλάβουμε. Στην προσμονή ή ακόμα και στο άγχος και την αγωνία που καταβάλει συχνά τους παίκτες για την επιτυχή ή μη έκβαση του πονταρίσματός τους, είναι εκεί που κρύβεται πιθανώς και η «μαγεία» της όλης διαδικασίας. Αυτό το συναίσθημα εντυπωσιάζει χιλιάδες νέους — και όχι μόνο — οι οποίοι περισσότερο στοιχηματίζουν, πολλές φορές παράνομα, για τη «μαγεία της στιγμής», παρά πιστεύοντας στη νίκη ενός σημαντικού χρηματικού ποσού. Μπορεί, μεταξύ αυτών των δύο περιπτώσεων, τα «κίνητρα» που οδηγούν στον τζόγο να διαφέρουν, ωστόσο αμφότερες οι καταστάσεις, όταν επαναλαμβάνονται φανερώνουν εθισμό. Το «πρόβλημα», με τέτοιας φύσεως εθισμό, είναι πως δεν γίνεται, στη γενική του περίπτωση, εύκολα αντιληπτός. Ο τζόγος είναι τζόγος και όσο στοιχηματίζεις αργά ή γρήγορα κάποια στιγμή κερδίζεις. Εθισμένος δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται αποκλειστικά αυτός που είτε στοιχηματίζει σημαντικά χρηματικά ποσά είτε έχει υποστεί σημαντική οικονομική ζημία, αλλά αυτός που ανεξαρτήτως κερδών τζογάρει και θα συνεχίσει, πληρώνοντας κάθε τίμημα, να το πράττει.
Ο τζόγος προβάλλεται, ακόμα και στις ταινίες, ως μία δραστηριότητα η οποία μπορεί να αποβεί ιδιαιτέρως επιζήμια για το «πορτοφόλι» του παίκτη, χωρίς να δίνεται η παραμικρή σημασία στις επιπτώσεις που μπορεί αυτός να έχει στην ψυχοσύνθεση του ανθρώπου. Τα τυχερά παιχνίδια, όπως προαναφέρθηκε, από τη φύση τους είναι μία έντονη και ψυχοφθόρα διαδικασία, όπου κυριαρχεί η αγωνία και το άγχος για την έκβαση του πονταρίσματος. Φανταστείτε, όμως, σε πόσο αγχωτική μπορεί να μετατραπεί η όλη διαδικασία για αυτούς που είτε ποντάρουν αλόγιστα χρηματικά ποσά και φοβούνται μην τα χάσουν είτε αναμένουν εναγωνίως τα κέρδη τους για την εύρεση των απαραίτητων πόρων για την κάλυψη των υποχρεώσεων τους. Και όσο κι αν μπορεί να σας φαντάζει ως ένα σενάριο με έντονο τόσο το φανταστικό στοιχείο όσο και τη δόση της υπερβολής, μία απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο γρήγορα θα σας κάνει να αναθεωρήσετε. Εθισμένος σε κάθε μορφή τζόγου, παραδέχεται πως ο στοιχηματισμός τού είχε γίνει έμμονη ιδέα, ενώ δεν άργησε η στιγμή που άρχισε να κλέβει χρήματα από τους ίδιους του τους γονείς, δεδομένης της «χασούρας» που σημείωνε από τα τυχερά παιχνίδια. Με την πάροδο των ετών, ήρθε σε ρήξη με τους γονείς του, αποξενώθηκε από τους φίλους του και πλέον η κοινωνική του ζωή είχε καταστραφεί, ενώ ανέπτυξε και μία επιθετική συμπεριφορά. Διαβάζοντας περισσότερες μαρτυρίες είναι εύκολο να αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε πως όποιος εισέλθει στον σκοτεινό κόσμο του τζόγου, πολύ δύσκολα εξέρχεται. Και αν το καταφέρει, ποτέ δεν είναι ο ίδιος. Δυστυχώς, οι περισσότεροι ζητούν βοήθεια όταν η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο όταν έχουν χάσει ότι έχουν και δεν έχουν, όταν φτάνει η ζωή τους να απειλείται, λόγω χρεών. Ο τζόγος μπορεί να ξεκινάει ως χόμπι, ωστόσο, συχνά καταλήγει στην αγχωτική κατάσταση να τζογάρει κάποιος για να ρεφάρει τη χασούρα και κάπως έτσι εγκλωβίζονται αρκετοί συμπολίτες μας σε αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Ο στοιχηματισμός, στη μικροκλίμακά του, όταν στοιχηματίζονται, δηλαδή, «ασήμαντα» χρηματικά ποσά δίνει στον άνθρωπο την ευκαιρία να ονειροπολεί, να ελπίζει, να φαντάζεται πως μπορεί να είναι τυχερός και να αποκομίσει ένα σημαντικό οικονομικό όφελος, σχεδόν από το πουθενά. Θα μπορούσε να παρομοιαστεί και με ένα λαχείο. Σε μεγαλύτερη κλίμακα, ωστόσο, η κατάσταση ξεφεύγει και συνήθως χάνονται αμύθητες περιουσίες στα χαρτιά, στη ρουλέτα και σε οτιδήποτε άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί. Ο εθισμένος, δεν σκέφτεται καθαρά, γιατί αν το έκανε προφανώς δεν θα πόνταρε τους κόπους μιας ζωής σε ένα παιχνίδι, που είναι εύληπτο πως οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος του. Είναι τόσο θολό, από ένα σημείο και μετά, το μυαλό αυτών των ανθρώπων που είναι να απορεί κανείς πώς είναι δυνατόν να παθιάζονται με κάτι που, συχνά, δεν μπορούν να επηρεάσουν. Αν γνωρίζετε κάποιον που βρίσκεται σε μία αντίστοιχη κατάσταση, το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να του προσφέρετε είναι μία επίσκεψη σε κάποιο κέντρο απεξάρτησης, το συντομότερο δυνατόν. Μόνο οι ειδικοί μπορούν να προσφέρουν ουσιαστική και άμεση βοήθεια. Ας ευχηθούμε, μόνο, να μην είναι πολύ αργά!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Τζόγος, ένας ύπουλος εθισμός: Ιστορίες ανθρώπων που έφτασαν στο χείλος του γκρεμού, Voria.gr, διαθέσιμο εδώ
