Της Θάλειας Μπίτσα,
Στις 31 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε η έναρξη και 10 Νοεμβρίου η λήξη του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το οποίο αποτελεί ένα από τα παλαιότερα και πιο σημαντικά φεστιβάλ κινηματογράφου στη νοτιονατολική Ευρώπη, καθώς και την πιο σπουδαία κινηματογραφική οργάνωση της χώρας. Το φεστιβάλ φιλοξένησε τον εντυπωσιακό αριθμό των 252 ταινιών, ενώ συμμετείχαν ονόματα όπως η Juliette Binoche, ο Ralph Fiennes και η Victoria Hislop. Ιδιαίτερη μνεία οφείλει να δοθεί και στο ότι η ταινία Maria, που βασίζεται στη ζωή της κορυφαίας Ελληνίδας σοπράνο Μαρία Κάλλας (την οποία υποδύεται η Angelina Jolie) έκανε πρεμιέρα την πρώτη μέρα του Φεστιβάλ.
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχει τις ρίζες του στις απαρχές της δεκαετίας του 1960. Ξεκίνησε με την επωνυμία «Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» και μετά από λίγα χρόνια αποκτά το όνομα που έχει σήμερα. Το 1992, την τριακοστή τρίτη χρονιά της διοργάνωσής του, το Φεστιβάλ γίνεται γνωστό διεθνώς και αποκτά μεγάλη φήμη υπό τη μέριμνα του κριτικού Μισέλ Δημόπουλου. Από τότε καθίσταται ως ένα σημαντικό φαινόμενο για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Μέσα από αυτό το φεστιβάλ, λοιπόν, πολλοί άνθρωποι αρχίζουν και εκτιμούν την αξία της έβδομης τέχνης, καθώς τα τελευταία χρόνια, με την άνοδο μιας πλατφόρμας όπως το Netflix που δίνουν την ευκαιρία για την παρακολούθηση πληθώρας ταινιών, ο χώρος του κινηματογράφου έχει κλονιστεί σημαντικά.
Ο κινηματογράφος αποτελεί, ήδη από πολύ νωρίς στη νεότερη ιστορία, μια προσπάθεια των ανθρώπων να καταγράψουν την κίνηση και αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορεί να προσδιοριστεί ακριβώς αυτός που να μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ο εφευρέτης του κινηματογράφου». Το σινεμά αποτελεί την έβδομη τέχνη μετά τη γλυπτική, τη ζωγραφική, τον χορό, την αρχιτεκτονική, τη μουσική και τη λογοτεχνία. Ιδιαίτερο ρόλο έπαιξε στην εξέλιξη του σινεμά η ανακάλυψη της φωτογραφίας τον 19ο αιώνα και η πρώτη αξιοσημείωτη ανάλυση κίνησης έγινε το 1878 από φωτογραφική μηχανή. Ωστόσο, η παλαιότερη ταινία που σώζεται σήμερα έχει τίτλο Roundhay Garden (1888). Στην ταινία παρουσιάζονται οι συγγενείς και φίλοι του εφευρέτη Louis Le Prince, του ανθρώπου που δημιούργησε το έργο, να περπατούν μέσα σε έναν κήπο.
Μετά από λίγα χρόνια, το 1906, προβάλλεται η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους, διάρκειας μίας ώρας και δέκα λεπτών, με τίτλο The Story of the Kelly Gang, ωστόσο, είναι αρκετά δυστυχές το γεγονός ότι μόνο δεκαεπτά λεπτά από τη συγκεκριμένη ταινία έχουν διασωθεί. Έτσι, λοιπόν, με την εξέλιξη της τεχνολογίας, αρχίζουν να προβάλλονται οι πρώτες ταινίες μεγάλου μήκους σε ασπρόμαυρες αποχρώσεις πάντοτε, καθώς οι έγχρωμες ταινίες έκαναν το ντεμπούτο τους το 1935 με την πρώτη από αυτές να είναι η Becky Sharp. Τιμητική αναφορά αξίζει να δοθεί στην πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους η οποία είναι Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι (1937), ταινία που σήμανε την έναρξη της κολοσσιαίας εταιρείας παραγωγής ταινιών ονόματι “Disney”.
Με αυτήν την ιστορική αναδρομή κατανοούμε από πόσα πολλά χρόνια πριν οι άνθρωποι κατάφεραν να οπτικοποιήσουν την κίνηση και να δημιουργήσουν ιστορίες μικρής αλλά και μεγάλης διάρκειας. Και έτσι, οι επόμενες γενιές να έχουν την τύχη να μπορούν να παρακολουθούν όχι μόνο ταινίες στον κινηματογράφο αλλά και στην τηλεόραση μέσω τόσο των καναλιών αλλά και των κασετών και των DVD και αργότερα να φτάσουν στο σημείο να παρακολουθούν αυτές τις ιστορίες μέσα από μια μικρή οθόνη που μπορούν να έχουν πάντα μαζί τους. Μέσα σε όλα αυτά, όμως, και με την άνοδο της τεχνολογίας, έχει χαθεί η αξία της υπέροχης αυτής τέχνης.
Έχει χαθεί η χαρά του να πηγαίνεις στο σινεμά και να προσπαθείς να διαλέξεις μία από τις πολλές επιλογές που σου δίνονται, να περάσεις όμορφες στιγμές με την παρέα σου, την οικογένειά σου ή το άλλο σου μισό. Από το σπίτι δεν έχεις τη δυνατότητα να βιώσεις την εμπειρία του σινεμά με αγνώστους ανθρώπους που νιώθετε τα ίδια πράγματα παρακολουθώντας την ταινία και σας κατακλύζει το ίδιο άγχος και η ίδια αγωνία για το τί θα συμβεί στη συνέχεια. Δεν έχεις τη δυνατότητα να βιώσεις ένα ομαδικό γέλιο σε μια καλή κωμωδία ή ένα τρελό jumpscare από μια ταινία τρόμου που θα κάνει όλη την αίθουσα να «πεταχτεί» από τη θέση της.
Επομένως, με τη διοργάνωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, δίνεται σε όλους η ευκαιρία να βιώσουμε αυτά τα συναισθήματα, να μάθουμε πολλά πράγματα μέσα από τις αμέτρητες ταινίες που μας προσφέρονται «στο πιάτο» και να προσπαθήσουμε να αντλήσουμε όσες περισσότερες γνώσεις μπορούμε μέσα από αυτές. Γιατί, ακόμη κι αν όλοι λένε ότι οι οθόνες κάνουν κακό στην υγεία μας, βλάπτουν τις ανθρώπινες σχέσεις και μας δημιουργούν μια ψευδή εικόνα της πραγματικότητας, το σινεμά μπορεί να μας προσφέρει τόσες πολλές γνώσεις που δεν μπορούμε να τις διανοηθούμε κι αν δεν χαθεί αυτή η μαγεία, ίσως, η συγκεκριμένη οθόνη να μπορέσει να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 65ο ΦΚΘ: Το Φεστιβάλ σε τίτλους, filmfestival.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κινηματογράφος: Μία σύντομη ιστορία μέσα από εμβληματικές στιγμές, parallaximag.gr, διαθέσιμο εδώ
- Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2024: Πρόγραμμα & Κατάλογος των Ταινιών, thessalonikiguide.gr, διαθέσιμο εδώ