Του Κωνσταντίνου Καρατζά,
Η αποστολή βορειοκορεατικών στρατευμάτων για να βοηθήσουν τον Πούτιν στη βάναυση εισβολή στην Ουκρανία, έχει προκαλέσει φόβο στη δύση ότι τα αυταρχικά κράτη συνενώνονται προκειμένου να υπονομεύσουν τα συμφέροντα των δημοκρατιών. Θεωρητικά υπάρχει ένας αυταρχικός συνασπισμός ο οποίος, όμως, είναι αδύναμος κι εξαρτάται από την ανοχή της Κίνας κατά πόσο θα επιτρέψει να προκληθούν εξελίξεις που θα οδηγήσουν στο χάος. Επίσημα η Κίνα δηλώνει ότι δεν αναμιγνύεται στη σχέση Ρωσίας-Βόρειας Κορέας η οποία ενισχύθηκε μετά την υπογραφή αμοιβαίας αμυντικής συμφωνίας τον Ιούνιο. Ωστόσο, οι αναλυτές σχολιάζουν ότι το Πεκίνο ενοχλήθηκε με την αποστολή Βορειοκορεατών στρατιωτών, καθώς δεν υπήρξε προειδοποίηση γι’ αυτή την ενέργεια.
Ενδεικτικό της δυσαρέσκειας είναι μία επιστολή του Κινέζου Προέδρου Xi Jinping προς τον Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ ως απάντηση στο συγχαρητήριο μήνυμα του για την 75η επέτειο από την ίδρυση της κομμουνιστικής Κίνας στην οποία παρέλειψε μία παραδοσιακή αναφορά στη Βόρεια Κορέα ως «φίλη γείτονα χώρα». Την περασμένη εβδομάδα εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, επικοινώνησε με το Πεκίνο σχετικά με την παρουσία των Βορειοκορεατών στρατιωτών στην πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας, τονίζοντας πως αυτή η πράξη θα έπρεπε να αποτελεί πηγή ανησυχίας για την Κίνα. Όπως επισημάνθηκε, παρά το χαμηλό προφίλ που έχει διατηρήσει η Κίνα σε αυτό το θέμα, δηλώνοντας εμφατικά στις πρώτες ήδη αναφορές για Βορειοκορεάτες στρατιώτες στη Ρωσία, πως αποτελούσε δική τους υπόθεση, είναι προφανές ότι η ανάμιξη της Βόρειας Κορέας στην Ουκρανία, οδηγεί την Κίνα σε λεπτές ισορροπίες. Κατά πολλούς αναλυτές πίσω από αυτή τη σιωπή κρύβεται μια έντονη ανησυχία.
Σύμφωνα με τον Κινέζο Πρόεδρο, η ιδεολογία που καθοδηγεί την εξωτερική πολιτική της Κίνας, είναι ότι οι χώρες θα έπρεπε να εργαστούν προς μια «κοινή μοίρα». Αυτό θα μπορούσε να εκληφθεί ότι η Κίνα θα μπορούσε να καλωσορίσει τη στενότερη συνεργασία δύο συμμάχων της, αλλά σύμφωνα με τον Shen Dingli, μελετητή διεθνών σχέσεων στη Σαγκάη η κατάσταση κινδυνεύει να γίνει δύστροπη για την Κίνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Πεκίνο επέρριπτε ευθύνες στις Η.Π.Α ότι επιδιώκουν μία νέα ψυχροπολεμική νοοτροπία, ωστόσο η στρατιωτική συνεργασία Ρωσίας και Βορείου Κορέας είναι αυτή που μπορεί να φέρει τον νέο ψυχρό πόλεμο στο κατώφλι της Κίνας και θα καταστήσει ακόμα πιο δύσκολη τη δυνατότητα της Κίνας να προβαίνει σε εξισορροπητικές ενέργειες μεταξύ των στρατηγικών της συμμάχων και της οικονομικής της εξάρτησης από τις Η.Π.Α και την Ευρώπη. Σύμφωνα με μία άποψη, η συμμαχία Ρωσίας-Βορείου Κορέας κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα μπλοκ το οποίο αναπόφευκτα θα συμπεριλάμβανε και την Κίνα, που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει μια συμμαχία Η.Π.Α-Νοτίου Κορέας κι Ιαπωνίας. Αυτό είναι κάτι που δεν επιθυμεί η Κίνα, δηλαδή την αποκατάσταση «τριγώνων» της εποχής του Ψυχρού Πολέμου ακόμη και με τους συμμάχους της.
Η σημερινή Κίνα δεν έχει καμία σχέση με την Κίνα της δεκαετίας του 1950 και μια ψυχροπολεμική νοοτροπία θα ήταν αντίθετη με τα εθνικά της συμφέροντα. Αν κι η μεγαλύτερη επιρροή της Κίνας στη Βόρεια Κορέα είναι η οικονομική τους σχέση, το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών παραμένει σε χαμηλά —προ πανδημίας— επίπεδα, αντίθετα με το εμπόριο Βορείου Κορέας-Ρωσίας το οποίο ανθεί. Η παρέμβαση της Ρωσίας μέσω της ευκαιρίας που προσφέρει για εμπειρία στο πεδίο της μάχης αλλά και της τεχνολογικής βοήθειας, η οποία είναι ικανή να εκσυγχρονίσει το στρατό της Βορείου Κορέας, υποδηλώνει ότι η Μόσχα θα μπορούσε να αμφισβητήσει την επιρροή της Κίνας. Αυτό θα συνέβαινε ειδικότερα, εάν εμφανιζόταν η Ρωσία πρόθυμη να βοηθήσει με τους πυρηνικούς στόχους της Βορείου Κορέας και τους βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Εάν πραγματικά η Ρωσία φτάσει σε σημείο να βοηθήσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκγιανγκ, θα αποτελούσε σοβαρή πρόκληση για το διεθνές καθεστώς.
Η Κίνα επιθυμεί έναν στρατηγικό συνασπισμό με τη Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα στον οποίον, όμως, εκείνη θα έχει την αποκλειστικότητα των πρωτοβουλιών και θα έθετε τον εαυτό της ως οδηγό επιφυλακής χωρίς άλλος εταίρος να είναι σε θέση να προβεί σε ριζοσπαστικές ενέργειες. Ο φόβος της Κίνας έγκειται στο γεγονός ότι η αποστολή Βορειοκορεατών στρατιωτών στην Ουκρανία, πέρα από τη διατάραξη των σχέσεων στο τρίγωνο Κίνας-Ρωσίας-Βόρειας Κορέας, θα μπορούσε επιπλέον να επιφέρει επιπτώσεις σε ζητήματα ασφαλείας της Ανατολικής Ασίας, όπως στην Ταιβάν με την πιθανότητα δημιουργίας ενός «ασιατικού ΝΑΤΟ». Το Πεκίνο δεν επιθυμεί μια ισχυρή Βόρεια Κορέα που θα μπορούσε να διαταράξει την ειρήνη στην Ανατολική Ασία, ενώ μια ρωσική νίκη στην Ουκρανία θα οδηγούσε σε μια σκλήρυνση της Δύσης κατά της Κίνας η οποία στηρίζει οικονομικά τη Ρωσία σε όλη τη διάρκεια του εν εξελίξει πολέμου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Xi May Lose His Gamble, The Atlantic, διαθέσιμο εδώ
- Kim Jong Un is China’s ally – but has become the ‘comrade from hell’, BBC, διαθέσιμο εδώ
- North Korea’s involvement in Ukraine draws China into a delicate balancing act, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
