Της Μαρίας Κουλούρη,
«Ποια λοιπόν πιστεύεις ότι είναι η αληθινή φύση των πραγμάτων;»
Ο θεωρητικός φυσικός Carlo Rovelli, όπως αναφέρει και ο ίδιος στο βιβλίο του Η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που φαίνεται, θα μπορούσε να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα μόνο μέσα από μια μελέτη της εξέλιξης της θεωρίας της κβαντικής βαρύτητας, από τις απαρχές της επιστημονικής σκέψης μέχρι σήμερα. Το συγκεκριμένο βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση του Νίκου Αποστολόπουλου, αποτελεί ακριβώς μια τέτοια μελέτη, στην οποία ο συγγραφέας εξερευνά ερωτήματα που συνθέτουν τη λειτουργία του κόσμου.
Ο συγγραφέας του βιβλίου, Carlo Rovelli, γεννήθηκε το 1956 στη Βερόνα της Ιταλίας. Από το 2000 ζει στη Γαλλία, ενώ μεγάλο μέρος της ζωής του έχει περάσει στη γενέτειρά του, Ιταλία, και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Μπολόνια και της Πάδοβα, ενώ είναι θεωρητικός φυσικός, διευθύνοντας το Κέντρο Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Aix-Marseille. Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται τα βιβλία Επτά σύντομα μαθήματα Φυσικής (2016) και Η τάξη του χρόνου (2023).
Επιστρέφοντας στο βιβλίο, αυτό είναι διαρθρωμένο σε 4 μεγάλα μέρη αποτελούμενα από 13 κεφάλαια, στα οποία ο συγγραφέας πραγματεύεται ζητήματα σχετικά με τη δομή της πραγματικότητας και το πώς αυτή έχει διαμορφωθεί στον κόσμο που γνωρίζουμε σήμερα, καθώς και θέματα σχετικά με τον χώρο και τον χρόνο. Ως κεντρικό θέμα του βιβλίου, θα μπορούσαμε να πούμε, πως είναι η κβαντική βαρύτητα. Ασφαλώς, για το μεγαλύτερο μέρος του αναγνωστικού κοινού ο όρος «κβαντική βαρύτητα» είναι άγνωστος ως προς το περιεχόμενό του, όμως ο Rovelli από τις πρώτες κιόλας γραμμές σπεύδει να ξεκαθαρίσει πως ο σκοπός του βιβλίου είναι να εξηγηθούν φυσικά φαινόμενα στα οποία βασίζεται το σύμπαν με απλό και εύληπτο τρόπο για κάθε αναγνώστη.
Έτσι, πιάνοντας το νήμα από την αρχή της επιστημονικής σκέψης, ο συγγραφέας μάς παρουσιάζει πληροφορίες από τον 5ο αιώνα π.Χ., όταν για πρώτη φορά στην ιστορία, λόγιοι από την αρχαία Μίλητο, με εξέχοντα τον Θαλή, αναζήτησαν τον τρόπο με τον οποίο φτιάχτηκε ο κόσμος, βασιζόμενοι σε φαινόμενα και όχι θρύλους που ίσχυαν μέχρι τότε, δηλαδή πως η κοσμογονία συνέβη ύστερα από θεϊκή βούληση. Σε αυτή την ιστορική πορεία της επιστημονικής σκέψης και το πώς αυτή εξελίχθηκε από την αρχαία εποχή μέχρι και τα τελευταία χρόνια, ο Rovelli αναφέρει σημαντικούς επιστήμονες και τις διαπιστώσεις τους σχετικά με το θέμα του χωροχρόνου, όπως ο Κέπλερ, ο Νεύτωνας, ο Γαλιλαίος, ο Φάραντεϊ, ο Μάξγουελ και, φυσικά, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, για τον οποίο γίνεται εκτενής αναφορά, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο η θεωρία της σχετικότητας «ενώνεται» με την κβαντική μηχανική για την εξήγηση του κόσμου.
Το βιβλίο Η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που φαίνεται αποτελεί μια εξαιρετική πραγματεία, στην οποία μια εξέχουσα προσωπικότητα της θεωρητικής φυσικής όπως ο Rovelli «τολμά» να απαντήσει σε χρόνια ερωτήματα που αφορούν το σύμπαν με τρόπο κατανοητό ακόμα και για τους αναγνώστες που δεν ασχολούνται με τη φυσική. Η απλότητα της επιστημονικότητάς του καλύπτει μεγάλο όγκο ερωτημάτων του ανθρώπου σχετικά με τη φύση και τη δομή της πραγματικότητας. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα έργο που, αν και φαίνεται δύσκολο ως προς το θέμα του, παρασύρει ασυναίσθητα τον αναγνώστη να περιηγηθεί ευχάριστα στις σελίδες του.