Της Μαρίας Ποταμιάνου,
Μια στρατηγική κίνηση περίβλεπτης εξυπηρέτησης των ισραηλινών συμφερόντων ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου. Το ισραηλινό Κοινοβούλιο «έσπασε» τη σπονδυλική στήλη ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, τη UNRWA, αναστέλλοντας επ’ αόριστόν την παροχή βασικών υπηρεσιών φυσικής κι άυλης βοήθειας, όπως καθαριότητα, εκπαίδευση κι υγειονομική περίθαλψη στη Λωρίδα της Γάζας και την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Το Ισραήλ, εδώ και καιρό, βυσσοδομεί τη διάλυση της UNRWA. Το σχέδιο κινήθηκε αστραπιαία και στις 28 Οκτωβρίου εγκρίθηκε το νομοσχέδιο απαγόρευσης του οργανισμού από τη συντριπτική πλειοψηφία (92 υπέρ, 10 κατά) του ισραηλινού Κοινοβουλίου, χρησιμοποιώντας ως τελική πρόφαση την ύπαρξη ενός «βαθύ δεσμού μεταξύ της τρομοκρατικής οργάνωσης (Χαμάς) και της UNRWA, όπου το Ισραήλ δεν μπορεί να δεχτεί», σύμφωνα με τον βουλευτή Yuli Edelstein. Σε αυτό το σημείο πρέπει να διασαφηνιστεί ότι το ισραηλινό κράτος εποπτεύει σθεναρά όλες τις αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα. Μέρος του νομοσχεδίου, όμως, καθιστά παράνομη την επαφή Ισραηλινών αξιωματούχων με τη UNRWA. Ένα άλλο δε, απαγορεύει στη UNRWA να δραστηριοποιείται εντός των συνόρων του Ισραήλ, ένας κανόνας που θα τεθεί σε ισχύ σε τρεις μήνες. Επί του πρακτέου, το εν λόγω νομοσχέδιο θα καταστήσει αδύνατο για τον οργανισμό να λάβει οποιαδήποτε άδεια εισόδου για να λειτουργήσει στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, αμφότερες εκ των οποίων βρίσκονται υπό ισραηλινό έλεγχο.
Ο Οργανισμός Αρωγής κι Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Ανατολή (UNRWA) διαχρονικά λειτουργεί ως σανίδα σωτηρίας για τους εκτοπισμένους στα κατεχόμενα Παλαιστινιακά εδάφη και στις γειτονικές χώρες της Ιορδανίας, του Λιβάνου και της Συρίας. Ιδρύθηκε από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε, με την υπογραφή της συμφωνίας εκεχειρίας του 1949, η οποία έθεσε επίσημα τέρμα στην τότε αραβοϊσραηλινή σύγκρουση κι οριοθέτησε την «Πράσινη Γραμμή» μεταξύ του νεοσύστατου κράτους του Ισραήλ κι αυτού που έμεινε γνωστό ως «Λωρίδα της Γάζας», για να προστατεύει και να βοηθά τους Παλαιστίνιους που εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους.
Σύμφωνα με τα λόγια του Παλαιστίνιου συγγραφέα Toufic Haddad, η Γάζα ήταν «μια από τις λίγες παλαιστινιακές πόλεις που επέζησαν από τη Nakba του 1948. Η πόλη της Γάζας έγινε μια πόλη που πλημμύρισε από όλους αυτούς τους πρόσφυγες που εκδιώχθηκαν από τα εδάφη τους και κατά συνέπεια μετατράπηκε στην έδρα της πρώτης προσπάθειας να σχηματιστεί μια παλαιστινιακή εθνική Κυβέρνηση μετά το 1948». Από τη μεριά του, το Ισραήλ ως κατοχική δύναμη φέρει νομική υποχρέωση να διασφαλίζει τις βασικές ανάγκες των Παλαιστινίων στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, ενώ, ταυτόχρονα, προασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Η τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία που ψηφίστηκε από την Knesset αποτελεί εξόφθαλμη παραβίαση των εντολών του Διεθνούς Δικαστηρίου, σύμφωνα με τις οποίες το Ισραήλ οφείλει να λάβει άμεσα μέτρα προστασίας για τους Παλαιστίνιους της Γάζας, προκειμένου οι υπόνοιες γενοκτονικών πράξεων να μην επιβεβαιωθούν.
Εντούτοις, δεν είναι η πρώτη φορά που η UNRWA υφίσταται εκβιασμούς από τις ισραηλινές αρχές. Από τις αρχές του έτους, οι ισραηλινές αρχές κατηγορούν εργαζόμενους του Ο.Η.Ε πως έλαβαν μέρος στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ. Αυτό επέφερε την περικοπή της χρηματοδότησης της UNRWA από χώρες όπως η Αυστραλία, η Αυστρία, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, οι Κάτω Χώρες, η Ρουμανία, η Ελβετία κι οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η UNRWA αντιμετωπίζει προ πολλού περιστατικά δυσφήμισης, μεταξύ άλλων σχετικά με το προσωπικό και τις δραστηριότητές της, κατηγορίες που την οδήγησαν σε σύνταξη και δημοσίευση εγγράφου που περιγράφει τις θέσεις της UNRWA, βασισμένες σε αντικειμενικά γεγονότα, δεδομένα και πληροφορίες, σχετικά με ορισμένους από τους πιο συχνούς ισχυρισμούς και καταγγελίες που διατυπώνονται κατά της Υπηρεσίας στα μέσα ενημέρωσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από διάφορα άτομα, οργανώσεις, δημόσιους κι ιδιωτικούς φορείς. Αυτήν τη φορά, το ισραηλινό πλάνο «αραίωσης» του παλαιστινιακού πληθυσμού της Γάζας εστιάζει στη «βίαιη και μόνιμη μεταφορά των 2,3 εκατομμυρίων Παλαιστινίων κατοίκων της Γάζας στη χερσόνησο του Σινά της Αιγύπτου», όπως αποκαλύπτει έγγραφο που συντάχθηκε από το Υπουργείο Πληροφοριών του Ισραήλ και διέρρευσε στον Τύπο στα τέλη Οκτωβρίου του περασμένου έτους.
Ο Philippe Lazzarini, Γενικός Επίτροπος της Υπηρεσίας, απευθύνθηκε γραπτώς στον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε και κάλεσε για «αποφασιστική παρέμβαση» που θα βοηθήσει τη UNRWA να συνεχίσει να εκτελεί την αποστολή της στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Παρόλο που το νομοσχέδιο έχει καταδικαστεί ευρέως —μεταξύ άλλων από εκπροσώπους 123 κρατών μελών— είναι προφανές ότι μόνο η Ουάσιγκτον μπορεί να πείσει το Ισραήλ να το ξανασκεφτεί. Ο Yπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α, Antony Blinken, κι o Yπουργός Άμυνας, Lloyd Austin, εξέδωσαν κοινή επιστολή με την οποία προειδοποιούν ότι «η θέσπιση τέτοιων περιορισμών θα κατέστρεφε την ανθρωπιστική ανταπόκριση στη Γάζα σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή και θα στερούσε βασικές ανθρωπιστικές και κοινωνικές υπηρεσίες σε δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη και την Ιερουσαλήμ». Η δήλωση εκδόθηκε παρότι το αμερικανικό Κογκρέσο δεν έχει ακόμη συμφωνήσει να αποκαταστήσει τη χρηματοδότησή του προς τη UNRWA, σε αντίθεση με κάθε άλλο Δυτικό κράτος. Το State Department φαίνεται να επέλεξε για ακόμα μια φορά τον περπατημένο δρόμο κι αρκέστηκε σε προειδοποιήσεις.
Αυτή η κίνηση του Ισραήλ συστήνει τον παράγοντα της τόλμης —ή μάλλον του θράσους— στον γενικευμένο πόλεμο που διεξάγεται κατά των Παλαιστινίων. Κλείνοντας την τραγική επέτειο του ενός χρόνου από την εισβολή στα παλαιστινιακά εδάφη, το άκουσμα της Γάζας μετατράπηκε σε συνώνυμο κοσμοϊστορικής καταστροφής. Έγκριτοι ακαδημαϊκοί, όπως ο Lorenzo Kamel, προειδοποιούν ότι «το Ισραήλ θέλει να κλείσει τον κύκλο της ιστορίας στη Γάζα». Υπό αυτό το πρίσμα, φαίνεται ότι τα λόγια του διάσημου ταξιδιώτη από την Ταγγέρη Ibn Battuta (1304-1368 μ.Χ.,) που όταν επισκέφθηκε τη Γάζα έγραψε ότι «δεν έχει τείχος γύρω της», θα ηχούσαν με διαπεραστική ειρωνεία τα ώτα της επικαιρότητας.
Ο νόμος για την απαγόρευση της UNRWA ισοδυναμεί με ποινικοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας, με τη κίνηση για την ολοκληρωτική απαγόρευση του οργανισμού να σηματοδοτεί μια νέα πόλωση που θα χρειαστεί ίσως χρόνια για να αντιστραφεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Israel wants to close the circle of history in Gaza, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Ισραηλινό νομοσχέδιο για την απαγόρευση της UNRWA, Insider, διαθέσιμο εδώ
- Israeli parliament approves ban on UNRWA in Israel, Le Monde, διαθέσιμο εδώ
- What does UNRWA do and why has Israel banned it from West Bank, Gaza?, διαθέσιμο εδώ
- Israel/OPT: Law to ban UNRWA amounts to criminalization of humanitarian aid, Amnesty International, διαθέσιμο εδώ
