Του Ελευθερίου Χονδρού,
Το κεντροδεξιό κόμμα “GERB”, του πρώην Πρωθυπουργού Boyko Borisov, είναι έτοιμο να ηγηθεί στις εκλογές της Κυριακής στη Βουλγαρία, τις έβδομες σε τρία χρόνια, εν μέσω μιας συνεχούς πολιτικής κρίσης που έχει αποσταθεροποιήσει τη βουλγαρική διακυβέρνηση. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του πρακτορείου Trend, το “GERB” προβλέπεται να συγκεντρώσει το 24,9% των ψήφων, μετά το άλλοτε μικρό, αλλά τώρα ταχέως ανερχόμενο, φιλορωσικό κόμμα «Αναγέννηση» με 15,2%. Ο φιλοευρωπαϊκός συνασπισμός «Συνεχίζουμε την Αλλαγή/Δημοκρατική Βουλγαρία» (ή “We continue the change”), που προηγουμένως θεωρούνταν ο «φάρος» των μεταρρυθμίσεων που ευθυγραμμίζονται με την ΕΕ, πρόκειται να έρθει τρίτος.
Νέοι διαχωρισμοί έχουν προκύψει στο πολιτικό τοπίο, καθώς φατρίες από το «Κίνημα για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες» (MRF) —ένα κόμμα με ισχυρές τουρκικές ρίζες και ιστορικές ενώσεις, με κατηγορίες για χειραγώγηση ψήφου— ετοιμάζονται να ανταγωνιστούν χωριστά. Η «Συμμαχία για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες» του ιδρυτή Ahmed Dogan και η «Νέα Αρχή» του Delyan Peevski προβλέπεται να συγκεντρώσουν 7,8% και 7% αντίστοιχα, προσθέτοντας «στρώματα» στο ήδη κατακερματισμένο εκλογικό πεδίο. Με τις καταγγελίες για παραποίηση ψήφων να αυξάνονται, το Υπουργείο Εσωτερικών ανέφερε 259 ειδοποιήσεις για ύποπτη εκλογική νοθεία μόλις την περασμένη εβδομάδα, ένα αξιοσημείωτο «άλμα» από τις 184 που καταγράφηκαν κατά τις εκλογές του Ιουνίου.
Το επόμενο Κοινοβούλιο αναμένεται να αντικατοπτρίζει τον αυξανόμενο εθνικισμό της Βουλγαρίας, όπως αποδεικνύεται από την υποστήριξη του σκληρού δεξιού κόμμάτος “Morality, Unity, Honour”, το οποίο κυμαίνεται λίγο κάτω από το όριο του 4% που απαιτείται για την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Εν τω μεταξύ, το «Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα» και το «Υπάρχει Τέτοιος Λαός», που επιδεικνύουν και τα δύο φιλορωσική στάση, στοχεύουν να διατηρήσουν την παρουσία τους, με το τελευταίο να έχει ανακτήσει την έλξη μετά τη συντηρητική στροφή του.
Το πρακτορείο δημοσκοπήσεων Exacta επιβεβαίωσε το προβάδισμα του “GERB”, υποδεικνύοντας ακόμα μεγαλύτερο περιθώριο 12% έναντι του «Συνεχίζουμε την Αλλαγή/Δημοκρατική Βουλγαρία», το οποίο αγωνίστηκε να διατηρήσει την αρχική δυναμική που κέρδισε από την ατζέντα του υπέρ των μεταρρυθμίσεων κατά της διαφθοράς. Αυτό το μεταρρυθμιστικό μπλοκ, αρχικά, έγινε δεκτό από τους πολίτες ως μια νέα εναλλακτική λύση μετά τη διάβρωση της κυριαρχίας του “GERB”. Ωστόσο, η βιωσιμότητα του συνασπισμού έχει παρεμποδιστεί από τις εσωτερικές τριβές, συμπεριλαμβανομένων των διαφορών με πρώην συμμάχους, όπως το «Υπάρχει Τέτοιος Λαός» και η «Δημοκρατική Βουλγαρία», και μιας αμφιλεγόμενης συνεργασίας με το “GERB”.
Η εμφάνιση νέων κομμάτων που υπόσχονται μεταρρυθμίσεις έχει σημαδέψει το πολιτικό τοπίο της Βουλγαρίας τα τελευταία τρία χρόνια. Το «Συνεχίζουμε την Αλλαγή» προσέλκυσε σημαντικό ενδιαφέρον των ψηφοφόρων με την είσοδό του στο προσκήνιο, καταφέρνοντας να ηγηθεί για λίγο σε Κυβερνήσεις συνασπισμού το 2021-2022 και ξανά το 2023-2024, παράλληλα με τη «Δημοκρατική Βουλγαρία», το «Σοσιαλιστικό Κόμμα» και, για κάποιο διάστημα, με το «Υπάρχει Τέτοιος Λαός». Ωστόσο, η αστάθεια του συνασπισμού υπογράμμισε τις προκλήσεις της ένωσης διαφορετικών ιδεολογικών συμφερόντων στο ευρύτερο στρατόπεδο υπέρ της ΕΕ.
Καθώς οι πολιτικές διαιρέσεις της Βουλγαρίας βαθαίνουν, η διάσπαση του MRF έχει προσθέσει περαιτέρω αβεβαιότητα. Καθιερωμένα στελέχη εξουσίας, όπως ο Ahmed Dogan και ο Delyan Peevski, ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το πώς θα τα πάνε οι αντίστοιχες παρατάξεις τους και την επιρροή που θα ασκήσουν στο νέο Κοινοβούλιο. Αυτή η μετατόπιση περιπλέκει το ήδη γεμάτο τοπίο οικοδόμησης συνασπισμών, μειώνοντας πιθανώς την επιρροή του MRF στο εθνικά τουρκικό εκλογικό σώμα της Βουλγαρίας και κατακερματίζοντας την επιρροή του.
Ο Πρόεδρος Rumen Radev, μια φιλορωσική προσωπικότητα, προσθέτει μια άλλη διάσταση σε αυτό το περίπλοκο πολιτικό σενάριο. Έχοντας, αρχικά, υποστηρίξει το κίνημα ενάντια στο “GERB”, αργότερα βρέθηκε σε αντίθεση με τον συνασπισμό «Συνεχίζουμε την Αλλαγή», παρόλο που, αρχικά, υποστήριξε τη μεταρρυθμιστική του ατζέντα. Οι κυμαινόμενες συμμαχίες του συνέβαλαν στην ευρύτερη πολιτική αναταραχή, αποδεικνύοντας τη ρευστή και απρόβλεπτη φύση της βουλγαρικής πολιτικής, καθώς παλεύει με ένα πλήθος εσωτερικών και γεωπολιτικών πιέσεων.
Το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών είναι πιθανό να εδραιώσει ένα πολωμένο Κοινοβούλιο, με ένα κυρίαρχο “GERB”, μια φιλορωσική «Αναβίωση» και διάφορες εθνικιστικές φατρίες. Η δυσκολία σχηματισμού σταθερών συνασπισμών πιθανότατα θα παραμείνει, σηματοδοτώντας συνεχή αστάθεια για τη Βουλγαρία, μια χώρα που αγωνίζεται να ισορροπήσει μεταξύ των φιλοευρωπαϊκών μεταρρυθμιστικών στόχων και του αυξανόμενου εθνικιστικού, φιλορωσικού αισθήματος. Αυτές οι εκλογές όχι μόνο επεκτείνουν το παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο της Βουλγαρίας, αλλά ενισχύουν, επίσης, την αβεβαιότητα γύρω από τη μελλοντική πορεία της χώρας, τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στο ευρύτερο παγκόσμιο τοπίο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- GERB Tipped to Win Latest Round of Bulgaria’s Election Cycle, Balkan Insight, διαθέσιμο εδώ
