Του Ορέστη Παπαδημητρίου,
Μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, ο στρατός έφτασε στο Οθωμανικό παραθαλάσσιο φρούριο της Βάρνας και το κατέλαβε, μετά από μια γρήγορη πολιορκία. Ήταν, επίσης, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, που έφτασαν στο στρατόπεδο των Σταυροφόρων τα σοκαριστικά νέα για την άφιξη του Μουράτ στην Ευρώπη.
Ο Μωάμεθ Β’ και ο πατέρας του είχαν περάσει το μεγαλύτερο μέρος του τελευταίου μήνα συγκεντρώνοντας ένα σημαντικό οθωμανικό στρατό στην Αδριανούπολη και στη Στάρα Ζαγόρα (Νότιας Βουλγαρίας). Όπως και κατά τη διάρκεια της μακράς εκστρατείας, ο Μουράτ κήρυξε τζιχάντ εναντίον των εισβολέων, ως μέσο για να συγκεντρώσει άνδρες στους κόλπους του στρατού σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, ο στρατός ήταν έτοιμος για πόλεμο. Αφήνοντας τον νεαρό Οθωμανό Σουλτάνο υπό την προστασία του Μεγάλου Βεζίρη πίσω στην πρωτεύουσα, ο Μουράτ βάδισε έξω από την πόλη, επικεφαλής ενός στρατού 40.000 ανδρών. Για την επόμενη εβδομάδα, ο μουσουλμανικός στρατός ακολούθησε τον κύριο δρόμο προς την Βάρνα.
Θέλοντας να κόψει τους Σταυροφόρους από τη Δύση, ο πρώην Οθωμανός Σουλτάνος, διέσχισε τον ποταμό Καμτσικιά, στις 7 Νοεμβρίου και μπήκε στην Προβάντια την επόμενη μέρα. Μέχρι τις 9 Νοεμβρίου, οι Τρανσυλβανικές ανιχνεύσεις του Ιωάννη Ουνυάδη, είχαν εντοπίσει το μεγάλο στρατό του Μουράτ να βαδίζει προς τα εκεί. Περικυκλωμένοι από τη θάλασσα, το Συμβούλιο των Σταυροφόρων αποφάσισε να αντιμετωπίσει τον Οθωμανικό στρατό, το επόμενο πρωί. Στο στρατιωτικό συμβούλιο ο Ουνυάδης δήλωσε: «η διαφυγή είναι αδύνατη, το να παραδοθούμε είναι αδιανόητο, ας πολεμήσουμε λοιπόν με γενναιότητά και να τιμήσουμε τον σκοπό μας».
Το πρωί της 10ης Νοεμβρίου, τόσο οι στρατοί του Μουράτ, όσο και του Βλαδίσλαου Γ’, συγκεντρώθηκαν σε μια πεδιάδα με θέα το φρούριο της Βάρνας. Στην ανατολή βρισκόταν η Μαύρη Θάλασσα, ενώ η λίμνη Βάρνα και το δασωμένο οροπέδιο Φράγκα βρίσκονταν στα νότια και βόρεια, αντίστοιχα. Ο πρώην Οθωμανός Σουλτάνος, ανέπτυξε τους άνδρες του σε μια ημισέληνη διάταξη σε όλο το στόμιο της πεδιάδας, που εκτεινόταν σε πάνω από 5 μίλια. Εν τω μεταξύ, ο ίδιος ο πρώην Οθωμανός Σουλτάνος, διοικούσε το κέντρο μαζί με βαρύ ιππικό. Ο στρατός των Σταυροφόρων είχε το μισό μέγεθος του οθωμανικού στρατού, αριθμώντας περίπου 20.000 άνδρες. Ωστόσο, όπως και στις προηγούμενες μάχες του Κοσσυφοπεδίου και της Νικόπολης, ο χριστιανικός στρατός αντιστάθμιζε την αριθμητική του κατωτερότητα, με την ανώτερη θωράκιση του. Ο βασιλιάς Βλαδίσλαος Γ’ και ο Ουνυάδης διοικούσαν το κέντρο, το οποίο αποτελούνταν από την προσωπική ιππική μονάδα του βασιλιά, ιππότες από την Ουγγαρία και την Πολωνία και μισθοφορικό πεζικό από τη Γερμανία.
Η μάχη της Βάρνας, είχε ως αποτέλεσμα μια πύρρειο νίκη για το Οθωμανικό Σουλτανάτο, με τον θάνατο του Βλαδίσλαου. Αν και ο πόλεμος μεταξύ της Αδριανούπολης και της Βουδαπέστης συνεχίστηκε για μισή ακόμη δεκαετία, η νίκη στη Βάρνα εξασφάλισε την οθωμανική παρουσία στα Βαλκάνια για πολλούς αιώνες. Η Σταυροφορία της Βάρνας αποτέλεσε την τελευταία φορά που οι χριστιανικές δυνάμεις έκαναν μια σημαντική προσπάθεια να εκδιώξουν τους Οθωμανούς Τούρκους από την Ευρώπη, υπό την παπική υποστήριξη. Η νίκη των Οθωμανών, ενίσχυσε τη θέση τους στην περιοχή και τους έδωσε τη δυνατότητα να επεκτείνουν την επιρροή τους στην Ανατολική Ευρώπη, ελέγχοντας έτσι, τις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας. Μετά τη νίκη τους, οι Οθωμανοί κατέλαβαν περισσότερες περιοχές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, επηρεάζοντας την πολιτική και οικονομική κατάσταση των κρατών της περιοχής.
Η αυτοκρατορία επεκτάθηκε σε σημαντικές περιοχές, όπως η Βουλγαρία, η Σερβία, η Ελλάδα και με την Κωνσταντινούπολη να πέφτει το 1453. Ίσως και να είναι η πιο καθοριστική μάχη στην ιστορία της Ευρώπης, καθώς ήταν η πύλη για την εισβολή των Οθωμανών στην ήπειρο. Η νίκη των Σταυροφόρων, θα μπορούσε να είχε οδηγήσει σε μια εντελώς διαφορετική πολιτική γεωγραφία στην Ευρώπη, μέχρι και σήμερα, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία ισχυρότερων συμμαχιών μεταξύ χριστιανικών κρατών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Αθηνά Ντούλια (1998), «Τούρκων επιδρομαί», Λεξικόν της βυζαντινής Πελοποννήσου, εκδ. Μυρμιδόνες, Αθήνα
- Νικόλαος Νικολούδης (2015), Από την παρακμή του Βυζαντίου στην οθωμανική επικράτηση: Δέκα μελέτες για τον μετασχηματισμό του ελληνικού χώρου, εκδ. Ηρόδοτος, Αθήνα
- John Jefferson, The holy wars of king Wladislas and Sultan Murad: The Ottoman-Christian conflict from 1438-1444, εκδ. Brill, Βοστώνη
- Caroline Finkel (2007), Οθωμανική Ιστορία (1300-1923), εκδ. Διόπτρα, Αθήνα
