Της Αλεξάνδρας Καλογεροπούλου,
Η Zoila Emperatriz Chavarri Castillo, ή αλλιώς, όπως έγινε γνωστή με το όνομα Yma Sumac, ήταν μία πολύ ταλαντούχα σοπράνο που μπορούσε να φτάσει μέχρι και 5 οκτάβες! Γεννήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 1922 στο Calleo του Περού. Μετά την αποφοίτησή της από το γυμνάσιο αρχίζει να εμφανίζεται σε τοπικά πανηγύρια όπου και γνωρίζει τον μέλλοντα σύζυγό της, Moises Vivanco.
Oι Douglas Elton Thomas Ullman και Grace Moore εντυπωσιάζονται με τις φωνητικές της ικανότητες και την βεβαιώνουν ότι αν αποφασίσει να έρθει στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θα την βοηθήσουν με την καριέρα της. Το 1942, γίνεται μέλος του συγκροτήματος Compania Peruana de Arte και αλλάζει το όνομά της με «ψευδώνυμο» που υιοθέτησε, Yma Sumac, για το ντεμπούτο της στο ραδιόφωνο. Με αυτό τον τρόπο δεν θα το ανακάλυπταν οι γονείς της, καθώς δεν ήταν τόσο υποστηρικτικοί. Τελικά, το μαθαίνουν και δεν είναι χαρούμενοι, αλλά λόγω της αγάπης των άλλων συγγενών και του κοινού για τη φωνή της κόρης τους αλλάζουν γνώμη. Το συγκρότημά της αλλάζει όνομα και λέγεται Conjunto Folklorico Peruano και κάνουν περιοδεία σε όλη την Αργεντινή.
Το 1951, η Sumac παίζει στο Broadway που ονομάζεται Flahooley χωρίς, όμως, να κερδίζει την εύνοια του κοινού. Ωστόσο, τον επόμενο χρόνο φαίνεται να πηγαίνει καλύτερα η πορεία της, αφού κυκλοφορούν τα τραγούδια legend of the sun, Babalu, Wimoweh, τα οποία γίνονται επιτυχίες και έτσι καλείται στο The Frank Sinatra show. Άλλα πολύ σημαντικά μέρη στα οποία τραγουδάει είναι στην Αγγλία το Royal Albert Hall του Λονδίνου, στην Alhambra και στο the Lido του Παρισιού και στο Mocambo του Hollywood. Στη συνέχεια, κυκλοφορεί ένα πολύ ιδιαίτερο τραγούδι το Chuncho (Forest Creatures), το οποίο λατρεύουν οι θαυμαστές της και γίνεται από τα πιο γνωστά της. Αυτό το τραγούδι είναι αρκετά αντιπροσωπευτικό για την ίδια, αφού μεγάλωσε με το να μιμείται τα πτηνά και άλλα ζώα της άγριας φύσης.
Το 1955, η Sumac κάνει άλλη μια μεγάλη επιτυχία, το Mambo, το οποίο έχει πάρα πολλές πωλήσεις. Επίσης, παίρνει την αμερικανική υπηκοότητα, κάτι το οποίο δυσαρεστεί πάρα πολύ τους πολίτες του Περού. Δύο χρόνια αργότερα δημοσιεύει το Legend of the Jivaro το πέμπτο της άλμπουμ και κάνει εμφανίσεις για ένα μήνα στο Las Vegas στο Venus Room όπου τα πηγαίνει καταπληκτικά. Δυστυχώς, όμως, η προσωπική της ζωή δεν είναι το ίδιο καλή, αφού ο άντρας της εμπλέκεται σε ένα σκάνδαλο, επειδή αποδεικνύεται ότι απατούσε τη Sumac και είναι πατέρας δύο διδύμων με τη γυναικά που είχε εξωσυζυγική σχέση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να του επιβληθεί δικαστική εντολή να πληρώνει 500 δολάρια το μήνα για τα παιδία. Έκτος από αυτό, όμως, ο Vivanco χρωστούσε τους φόρους 7 χρόνων, κάτι που καταστρέφει οικονομικά τον ίδιο, αλλά και τη σύζυγό του, αφού ήταν αυτός υπεύθυνος για τα οικονομικά της Sumac. Έτσι, η σοπράνο παίρνει διαζύγιο από τον Vivanco.
To 1960, η Yma Sumac αποκτάει το δικό της αστέρι στο Walk of fame στη βορειοανατολική γωνία της λεωφόρου Wilcox Ave. Ακολούθως, το 1964 η Sumac τραγουδάει τα Inca Love Song και Τumpa στην τηλεοπτική εκπομπή The Hollywood Palace, αυτή η χρονιά αποτελεί ορόσημο για την τραγουδίστρια, αφού εγκαταλείπει το ρεπερτόριο των Ίνκας και αποφασίζει να τραγουδάει στα αγγλικά, ισπανικά και ιταλικά. Επίσης, εμπλουτίζει το ρεπερτόριό της με τα τραγούδια Claire de lune και Μoscow nights.
Η τραγουδίστρια επιστρέφει στο Περού για να δει τη μητέρα της και να δώσει συναυλίες. Ωστόσο, το κοινό δεν τη δέχεται με «θέρμες αγκάλες», τη θεωρεί επιτηδευμένη και ότι «αμερικανοποιεί» την περουνιανή μουσική. Μετά από αυτή τη, σχεδόν εχθρική, υποδοχή εγκαταλείπει το Περού για αλλά 8 χρόνια. Οι επόμενες φορές που θα εμφανιστεί στην πατρίδα της θα έχουν και αυτές παρόμοια κατάληξη μέχρι και το 2006 όπου η περουβιανή κυβέρνηση την βραβεύει με το Orden del Sol.
Επιπροσθέτως, θα κάνει συναυλίες στην Ιαπωνία που είναι από τις πιο σημαντικές λόγω της επιτυχίας τους αλλά και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Το 1970 επιστρέφει στο Hollywood Bowl και ερμηνεύει μαζί με τον Frank Sinatra. To Billboard την χαρακτήρισε ως το «8 θαύμα του κόσμου». To 2008 πεθαίνει σε ηλικία 86 ετών στο Los Angeles έχοντας αφήσει πίσω της ένα τεράστιο έργο και έχοντας γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, θεωρείται από κάποιους ως αν όχι η καλύτερη τραγουδίστρια τότε από τις καλύτερες σε όλο τον κόσμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- The timeline, yma-sumac.com, Διαθέσιμο εδώ
