Της Ελένης Κουλοπούλου,
Το βράδυ της Κυριακής της 6ης Οκτωβρίου, μετά από μεγάλη έκρηξη που σημειώθηκε κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο Καράτσι του Νοτίου Πακιστάν, δύο Κινέζοι υπήκοοι βρέθηκαν νεκροί, ενώ δέκα ακόμη τουλάχιστον άνθρωποι τραυματίστηκαν σε μία επίθεση, η οποία χαρακτηρίστηκε ως τρομοκρατικό χτύπημα από την Κινεζική Πρεσβεία. Λίγο αργότερα, η αυτονομιστική μαχητική οργάνωση, γνωστή ως «Απελευθερωτικός Στρατός του Μπαλουχιστάν» (B.L.A.), ανέλαβε την ευθύνη της επίθεσης, αναφέροντας, μάλιστα, ότι η έκρηξη ήταν αποτέλεσμα αυτοσχέδιου εκρηκτικού μηχανισμού, τοποθετημένου σε όχημα με σαφή αναφορά ως στόχο Κινέζους υπηκόους.
Ο Απελευθερωτικός Στρατός του Μπαλουχιστάν – Τι επιδιώκει;
Ο «Απελευθερωτικός Στρατός των Βαλούχων», όπως είναι επίσης γνωστός, είναι μια εθνομηδενιστική τρομοκρατική και μαχητική οργάνωση, με έδρα το Αφγανιστάν και καταφύγια τόσο εκεί όσο και στη νοτιοδυτική επαρχία του Πακιστάν, συνορεύουσα με το Αφγανιστάν, το Μπαλουχιστάν, όπου και δραστηριοποιείται κατά κύριο λόγο. Ως ημερομηνία ίδρυσης της οργάνωσης φαίνεται να είναι το έτος 2000, μιας κι η πρώτη καταγεγραμμένη δραστηριότητά της σημειώθηκε το καλοκαίρι του ίδιου έτους, αφότου ανέλαβε την ευθύνη για μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων εναντίον των Πακιστανικών Αρχών. Στον αντίποδα, ορισμένα μέσα ενημέρωσης κι αναλυτές χρονολογούν τη γέννηση της συγκεκριμένης ομάδας κάποιες δεκαετίες νωρίτερα, εικάζοντας ότι αποτελεί μάλλον αναβίωση προηγούμενων εξεγέρσεων των Βελούχων, και συγκεκριμένα του Ανεξάρτητου Κινήματος του Βελουχιστάν που εμφανιζόταν στο πεδίο από το 1973 έως το 1977. Πηγές αναφέρουν επίσης ότι δύο πρώην πράκτορες της KGB με την κωδική ονομασία “Misha” και “Sasha” ήταν μεταξύ των αρχιτεκτόνων της B.L.A.. Σύμφωνα με αυτούς, η B.L.A. οικοδομήθηκε στο πλαίσιο του ψυχρού πολέμου, γύρω από τη Φοιτητική Οργάνωση Μπαλόχ (BSO), με στόχο την απορρύθμιση των καθεστώτων της περιοχής και την ανάπτυξη της Σοβιετικής επιρροής. Η ιστορία της Σοβιετικής προσπάθειας για την κάθοδο προς την Αραβική θάλασσα και τον έλεγχο των Στενών του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το ¼ του συνολικού παγκοσμίου όγκου του πετρελαίου που διακινείται δια θαλάσσης, γράφηκε τελικά με τον Σοβιετο-αφγανικό πόλεμο (1979-1988), που φέρεται να συνέβαλε ως επίλογος στην επιτάχυνση της κατάρρευσης, ένα χρόνο αργότερα το 1989, της έως τότε κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης.
Ο «Απελευθερωτικός Στρατός των Βαλούχων» επιδιώκει την ανεξαρτησία του Μπαλουχιστάν, της μεγαλύτερης αλλά συγχρόνως λιγότερο πυκνοκατοικημένης επαρχίας του Πακιστάν, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως πραγματικός «θησαυρός» φυσικών πόρων. Το Μπαλουχιστάν διαθέτει ταυτόχρονα μια μεγάλη ακτογραμμή στην Αραβική Θάλασσα στα νότια, όχι μακριά από το στενό του Ορμούζ. Στην επαρχία, φιλοξενούνται βασικά μεταλλευτικά έργα, όπως το “Reko Diq”, ένα από τα μεγαλύτερα ορυχεία χρυσού και χαλκού στον κόσμο, της εταιρείας-κολοσσού Barrick Gold, ενώ κι η Κίνα εκπονεί σημαντικές μεταλλευτικές δραστηριότητες, όπως εξορύξεις χρυσού, χαλκού κι ασημιού, με την πλειοψηφία των κερδών να καταλήγουν πίσω στο κινεζικό κράτος. Μάλιστα, το Μπαλουχιστάν αποτελεί σημαντικό μέρος της επένδυσης 65 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Κίνας στον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν, μια πτέρυγα της πρωτοβουλίας του προέδρου Xi Jinping, One Belt One Road ή όπως μερικές φορές αναφέρεται New Silk Road.
Ούσα η μεγαλύτερη από τις διάφορες εθνοτικές εξεγερμένες ομάδες στην περιοχή, η B.L.A. μάχεται κατά της ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι εκμεταλλεύεται άδικα τον φυσικό πλούτο της περιοχής, ενώ οι κάτοικοι της εθνοτικής κοινότητας των Βαλούχων δεν λαμβάνουν το μερίδιο του πλούτου που τους αναλογεί από τις ξένες επενδύσεις που διενεργούνται εκεί. Στο στόχαστρο της οργάνωσης, βρίσκονται βασικά έργα υποδομής ξένων εταιριών που δραστηριοποιούνται στην επαρχία, αλλά κι όσοι τα προωθούν και λειτουργούν ως εμπόδιο στις επιδιώξεις της. Στοχεύει ειδικά τα κινεζικά συμφέροντα, ιδίως το στρατηγικό λιμάνι Γκουαντάρ, στην Αραβική Θάλασσα, κατηγορώντας το Πεκίνο ότι βοηθά το Ισλαμαμπάντ να εκμεταλλευτεί την επαρχία. Ακολουθώντας έναν ολοένα πυκνότερο σε δράση κλιμακούμενο σχεδιασμό τρομοκρατικών ενεργειών, έχει και στο παρελθόν στοχεύσει και σκοτώσει Κινέζους πολίτες που απασχολούνται στα αναπτυξιακά έργα που διενεργούνται στην περιοχή, ενώ σε μία ένοπλη επίθεση που είχε συντελεστεί στο προξενείο του Πεκίνου στο Καράτσι, τον Νοέμβριο του 2018 έχασαν τη ζωή τους τέσσερα άτομα.
Σε άλλο περιστατικό, τον Ιούλιο του 2021, τουλάχιστον εννέα Κινέζοι εργαζόμενοι σε φράγμα και τέσσερις Πακιστανοί έπεσαν θύματα τρομοκρατικής επίθεσης, όταν βομβιστής καμικάζι έβαλε στόχο το λεωφορείο που ήταν επιβάτες στο βορειοδυτικό Πακιστάν. Ακολούθησαν κι άλλες βομβιστικές επιθέσεις τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2022, με θύματα για ακόμη μια φορά Κινέζους και Πακιστανούς υπηκόους. Η B.L.A., τον περασμένο Μάρτιο, είχε επίσης βάλει στο στόχαστρο στρατιωτικούς και Κινέζους αξιωματούχους, σε μία νέα επίθεση στο λιμάνι Γκουαντάρ, ενώ τον Αύγουστο σε ένα μπαράζ συντονισμένων επιθέσεων, αυτή τη φορά σε όλη την επαρχία, έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 70 άνθρωποι. Οι αρχές εκτιμούν ότι ο «Απελευθερωτικός Στρατός των Βαλούχων», ή B.L.A., ο οποίος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων από Πακιστάν, Ηνωμένο Βασίλειο κι Η.Π.Α., διαθέτει περίπου 3.000 μαχητές.
Η επίθεση της Κυριακής
Μετά το χτύπημα της Κυριακής, η Πρεσβεία και τα Γενικά Προξενεία της Κίνας δήλωσαν ότι καταδικάζουν σθεναρά αυτή την τρομοκρατική επίθεση, προσθέτοντας ότι η Κινεζική πλευρά συνεργάζεται μαζί με τις Πακιστανικές αρχές για το επόμενο βήμα. Η Κινεζική πρεσβεία στο Πακιστάν δήλωσε ακόμα ότι η αυτοκινητοπομπή που μετέφερε κινεζικό προσωπικό της εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας Port Qasim Electric Power Company είχε δεχθεί επίθεση γύρω στις 11 το βράδυ. Βίντεο που ήρθαν στη δημοσιότητα έδειχναν φλόγες να καταπίνουν αυτοκίνητα και μια πυκνή στήλη καπνού να υψώνεται από τη σκηνή. Σύμφωνα με τον τοπικό αξιωματούχο Azfar Mahesar, η γενικότερη εικόνα έμοιαζε με έκρηξη πετρελαιοφόρου.
Ο ίδιος δήλωσε «προσδιορίζουμε τη φύση και τους λόγους της έκρηξης. Χρειάζεται χρόνος». Μεταξύ των τραυματιών, ήταν κι αστυνομικοί που συνόδευαν την αυτοκινητοπομπή, προσέθεσε. Η έκρηξη, για την οποία η B.L.A. δήλωσε ότι ήταν έργο βομβιστή αυτοκτονίας, πραγματοποιήθηκε με τη χρήση «αυτοσχέδιου εκρηκτικού μηχανισμού που φέρει όχημα», ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, σύμφωνα με το B.L.A.. Ο δράστης που επίσης κατονομάστηκε από την οργάνωση ήταν ο Shah Fahad, μέλος μιας ομάδας αυτοκτονίας της B.L.A., που ονομάζεται Ταξιαρχία Majeed.
Η σημασία της επίθεσης
Το Πακιστάν ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τη σύνοδο κορυφής του «Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης» στην πρωτεύουσα Ισλαμαμπάντ την επόμενη εβδομάδα, στην οποία αναμένεται εκπροσώπηση υψηλού επιπέδου από την Κίνα, καθώς κι η πρώτη μετά το πέρας μιας δεκαετίας επίσκεψη στη χώρα του Ινδού Υπουργού Εξωτερικών. Η επίθεση της Κυριακής λοιπόν λειτουργεί κυριολεκτικά ως «πυρετός» για το κράτος-οικοδεσπότη της συνόδου, το οποίο οφείλει να λάβει αυστηρά μέτρα έτσι ώστε να διασφαλίσει την τάξη κι ασφάλεια και να αποτρέψει οποιαδήποτε ενέργεια θα έθετε σε κίνδυνο την ομαλή διεξαγωγή της συνόδου. Το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας δήλωσε ότι βρίσκεται «σε στενή επαφή» με τις κινεζικές αρχές κι ότι «θα προσαγάγει στη δικαιοσύνη τους υπεύθυνους για αυτή την άνανδρη επίθεση», τονίζοντας ότι «αυτή η βάρβαρη πράξη δεν πρόκειται να μείνει ατιμώρητη».
Στην ευρύτερη περιοχή των κρατών της Αραβικής Θάλασσας στο πλαίσιο των γεωστρατηγικών παιγνίων έχουν συντριβεί αυτοκρατορίες. Η Κίνα επιχειρεί να αυξήσει την επιρροή της επενδύοντας σε έναν νέο Δρόμο του Μεταξιού ενδεδυμένη τον μανδύα της ήπιας δύναμης. Η B.L.A. είναι εκεί για να μας θυμίζει το ιστορικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο θα ξετυλιχτεί το κουβάρι μιας ακόμη επιχείρησης καθόδου στην πολυπόθητη θάλασσα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘Terrorist attack’ near Karachi airport kills two Chinese nationals embassy says, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Who are Pakistan’s Baloch militants behind attack near Karachi airport?, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Two killed in explosion near Karachi airport targeting Chinese nationals, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Blast kills two Chinese near Pakistan’s Karachi airport, BBC, διαθέσιμο εδώ
- A Pakistani separatist group claims bombing that killed 2 Chinese near Karachi airport, Washington Post, διαθέσιμο εδώ
