Της Ελένης Καραγιάννη,
“Speak your mind, even if your voice shakes”
Μας παρότρυνε και εμείς θυμηθήκαμε αυτήν την πρόταση, τώρα που εκείνη δεν είναι πια εδώ για να μιλήσει. Σε ηλικία 89 ετών και, άκρως παραγωγική μέχρι και την τελευταία επίγεια στιγμή της, απεβίωσε προ ολίγων ημερών η βρετανίδα ηθοποιός Maggie Smith (Dame Margaret Natalie Smith). Η οικογένειά της ανακοίνωσε τον θάνατο της και ανέφερε πως αυτός ήταν ήσυχος και εκείνη περιτριγυριζόταν από τους αγαπημένους της ανθρώπους. Θα αναπολήσουμε δυο-τρεις μεγάλες και μικρές στιγμές της, μαζί, αν και ένα άρθρο δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να της αποδώσει τον φόρο τιμής που της αξίζει.
Η Maggie γεννήθηκε κάπου στο Έσσεξ στο τέλος του 1934, από μπαμπά γιατρό και μαμά μια σκωτσέζα γραμματέα. O πατέρας της ήταν αξιόλογος παθολόγος που ξεκίνησε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, κάτι που αποτέλεσε και την ευκαιρία για την τότε έφηβη Maggie, να ακολουθήσει διετείς θεατρικές σπουδές στο “Oxford Playhouse School” (1951-1953).
Δεν προσποιήθηκε ποτέ πως ήταν κάτι άλλο, αγκάλιασε το πραγματικό της ταλέντο και, έναν χρόνο μετά την είσοδό της στη σχολή, γνώρισε από κοντά τον χώρο του θεάματος και έκανε το ντεμπούτο της στη Δωδέκατη Νύχτα, του W. Shakespeare, λίγο πριν ενηλικιωθεί. Η ίδια ανέφερε πως «δεν είναι ότι θέλεις να γίνεις ηθοποιός, είναι ότι πρέπει να γίνεις, δεν μπορείς να κάνεις κάτι για να το αποφύγεις», εμφανώς πεπεισμένη (μαζί με όλον τον κόσμο) πως είχε γεννηθεί για να υπηρετήσει αυτήν την τέχνη.
Η Maggie ενσάρκωσε, κυριολεκτικά, άπειρους ρόλους — μικρούς, μεγάλους, για ολόκληρα επεισόδια, με λίγες εμφανίσεις στο θέατρο, στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, μαζί με φοιτητικές ομάδες ή με ζηλευτά καστ, στην Ευρώπη και στην Αμερική. Αξιοθαύμαστο είναι πως στην καριέρα της μετρά αναρίθμητους ρόλους εποχής. Για αυτό, ίσως, στο μυαλό μας την έχουμε αποκλειστικά με φαντασμαγορικά φορέματα και ωραία χτενίσματα. Παρά την τεράστια συμμετοχή της σε φημισμένες παραστάσεις και ταινίες, η ίδια παρέμενε «αφανής» στο ευρύ κοινό, δεν προσέλκυε την αναγνώριση του κόσμου ή της δημοσιότητας. Στις μικρές ηλικίες έκανε την εμφάνισή της ως η κυρία Minerva McGonagall από τις σειρές ταινιών του Harry Potter. Ενώ, την παγκόσμια φήμη και αναγνωρισιμότητα την κατέκτησε, φυσικά, από τον ρόλο της ως Violet Crawley, στο υπέροχο Downton Abbey. Σκεφτείτε ότι η ίδια δήλωσε, το 2017, πως «ζούσα μια απολύτως φυσιολογική ζωή, μέχρι το Downton Abbey! Κανένας δεν γνώριζε ποια στο διάολο ήμουν!».
Η συμμετοχή της αυτή στις πάμπολλες παραστάσεις, το ταλέντο και η ευγένεια της ψυχής της, της χάρισαν μία θέση στην ελίτ των ηθοποιών που απαρτίζουν το κλαμπ “Triple Crown Acting”, εκείνων, δηλαδή, που έχουν κερδίσει τα τρία μεγάλα βραβεία, Όσκαρ, Emmy, Tony. Νομίζω κανείς δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει το γεγονός πως αν κάποιος άξιζε να είναι μέσα σε αυτό το γκρουπ, αυτή ήταν η Maggie. Συνολικά, στη μακρόσυρτη καριέρα της τιμήθηκε με 58 βραβεία, μέσα στα οποία, αξίζει να αναφέρουμε, πως ήταν τρεις Χρυσές Σφαίρες, δύο Όσκαρ, τέσσερα Emmy και ένα Τony. Δεν είναι και τόσο εύκολα επιτεύξιμο αυτό, αν σκεφτούμε πόσοι γνωστοί ηθοποιοί παλεύουν ακόμα για ένα βραβείο ή μια υποψηφιότητα.
Αδιαμφισβήτητα, η Maggie, άξιζε αυτήν την αγάπη, τόσο από τους κριτικούς όσο και από το κοινό. Πάντοτε ήταν σεμνή, απέφευγε τα φώτα της δημοσιότητας, τις «αναγκαστικές» εμφανίσεις και γενικά «τα των celebrity»· η ίδια έλεγε «Και γιατί να με ενδιαφέρουν άλλωστε;». Ήταν μια εσωστρεφής προσωπικότητα, που «έκανε απλώς τη δουλειά της», περιέγραφε τον εαυτό της ως ντροπαλό και ανέφερε πως αισθανόταν πολύ καλύτερα να προσποιείται ότι είναι κάποιος άλλος, γιατί, πραγματικά δεν είχε ιδέα ποια ήταν ή ποια θα ήθελε να είναι. Κατ΄ εμέ, μια τέτοια προσωπικότητα, ξεχωρίζει ανάμεσα στις πολλές, και γι’ αυτό, ίσως, μας έχει αφήσει μια τόσο γλυκιά ανάμνηση.
Το 2023 ενσάρκωσε την Lily Fox, στη ταινία “The Miracle Club”, ενώ θα εμφανιστεί και σε μία ακόμη ταινία που δεν έχει προβληθεί ακόμα, “The German Life”. Η αλήθεια είναι πως στις τελευταίες της εμφανίσεις διαγραφόταν η κούραση της ζωής στο πρόσωπό της, ωστόσο αυτό δεν αφαιρούσε καθόλου από τη ζωντάνια και το ταλέντο της στην υποκριτική.
Έφυγε ήσυχα και άφησε πίσω της, κληροδότημα στην τέχνη της υποκριτικής, δύο γιούς (επίσης ηθοποιοί) και πέντε εγγόνια. Την αποχαιρετάμε γλυκά και, πάντα, ταπεινά, όπως εκείνη. Την ευχαριστούμε που υπήρξε μαζί μας, σε αυτήν την εποχή, που μας αφιέρωσε τη ζωή της μέσω των ρόλων της και που ήταν δίπλα μας, όταν γνωρίζαμε τι θα πει τέχνη και τι υποκριτική.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Maggie Smith, beloved ‘Downton Abbey’ and ‘Harry Potter’ star, dead at 89, cnn.com, διαθέσιμο εδώ
-
Maggie Smith, Grande Dame of Stage and Screen, Dies at 89, nytimes.com, διαθέσιμο εδώ