Της Θεοδώρας Αλικάκου,
Οι Ίνκας ήταν ένας προ-κολομβιανός λαός, ο οποίος δημιούργησε μία τεράστια αυτοκρατορία με την πάροδο του χρόνου, συγκεκριμένα τη μεγαλύτερη στην Αμερική, δημιουργώντας έτσι ταυτόχρονα και έναν πολιτισμό μεγάλης εμβέλειας. Η χρονική αφετηρία αυτής της αυτοκρατορίας τοποθετείται περίπου το 1.200 π.Χ. και συνεχίζει έως τον 15ο αιώνα μ.Χ. Το Κούσκο αποτελούσε κέντρο αυτής της μεγάλης αυτοκρατορίας και, μάλιστα, θεωρούταν ως ο «ομφαλός της Γης». Οι Ίνκας προσαρμόστηκαν στο σκληρό περιβάλλον των Άνδεων, όπως και στην έρημο, την ζούγκλα και τις βουνοκορφές. Το διασημότερο μνημείο της πολιτισμικής τους κληρονομιάς αποτελεί το Μάτσου Πίτσου, το οποίο συγκαταλέγεται στην Unesco.
Κατοικώντας μία ζωή μέσα στη φύση, η θρησκεία των Ίνκας συσχετιζόταν και με τον έλεγχο των φυσικών φαινομένων, τα οποία θα διαταράσσαν τον εναρμονισμένο τρόπο ζωής τους (π.χ. πλημμύρες, ξηρασίες, σεισμοί). Οι χώροι λατρείας τους επιδείκνυαν ξεχωριστά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως τα σπήλαια και οι βουνοκορφές. Έπειτα, στις κορυφές των Άνδεων τότε, όπως και σήμερα, οι προσκυνητές πραγματοποιούσαν προσφορές σε θεότητες. Οι προσφορές ήταν πολύτιμα αντικείμενα, ζώα και κάποιες φορές, ζωές μικρών παιδιών.
Οι Άνδεις αποτελούν ακόμα και για τους έμπειρους ορειβάτες δυσπρόσιτα βουνά. Οι Ίνκας, όχι μόνο ανέβαιναν σε αυτές τις κορυφές, αλλά επιτελούσαν εκεί και τις θρησκευτικές τους τελετουργίες. Χαρακτηριστικά είναι τα ευρήματα στο ηφαίστειο Llullaillaco στην Αργεντινή, όπου εκεί στα 6.739 μ., θυσιάστηκαν 3 παιδιά, πριν από 500 χρόνια! Ειδικότερα, βρέθηκαν δύο πέτρινα καταφύγια των Ίνκας, προσφορές σε χρυσό και ασήμι και τρεις τάφοι. Μέσα στους τάφους βρίσκονταν οι δύο μούμιες ενός αγοριού και μιας έφηβης. Δύο από τις τρεις μούμιες βρίσκονταν σε εξέχουσα κατάσταση, ενώ το πτώμα του μικρού κοριτσιού είχε χτυπηθεί από κεραυνό. Αυτές οι μούμιες είναι οι καλύτερα σωζόμενες, από τις υπόλοιπες 15 που έχουν βρεθεί στις Άνδεις.
Στις μούμιες πραγματοποιήθηκαν αξονικές τομογραφίες, στις οποίες φάνηκε ότι στο σώμα τους υπάρχει ακόμα παγωμένο αίμα. Η άψογη κατάσταση στην οποία διασώθηκαν, οφείλεται στις εξαιρετικά χαμηλές συνθήκες που επικρατούσαν εκεί και τις καθιστά πολύτιμες για την επιστημονική κοινότητα. Η οστεολογική ανάλυση και η ανάλυση των δοντιών τους, φανέρωσε την ηλικία τους. Έπειτα, η ανάλυση των μαλλιών τους μαρτυρούσε ότι έχουν καταναλώσει ναρκωτικές ουσίες.
Η κατανάλωση των ναρκωτικών ουσιών, και συγκεκριμένα φύλλων κοκαΐνης, ήταν μέρος της κουλτούρας των Ίνκας. Συγκεκριμένα, η κοκαΐνη για αυτούς είχε φαρμακευτικές ιδιότητες και συχνά την κατανάλωναν κατά την διάρκεια τελετουργικών τελετών. Λίγες μέρες πριν πεθάνουν, κατανάλωναν φύλλα κοκαΐνης και οινοπνευματώδη ποτά. Η διατροφή τους, επίσης, υποδήλωνε ότι τους προετοίμαζαν ως θυσία. Τρέφονταν με λαχανικά σε όλη τους τη ζωή, ενώ τη χρονιά του θανάτου τους τρέφονταν με φαγητό της ελίτ, όπως επί παραδείγματι, αποξηραμένο κρέας, λάμα και αραβόσιτο. Σκοπός ήταν να έχουν μεγαλύτερο βάρος όταν θα θυσιάζονταν. Η έφηβη κατανάλωνε περισσότερο αλκοόλ και ναρκωτικές ουσίες, σε σύγκριση με τα άλλα δύο παιδιά. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ομαδική αυτή θυσία. Μεγάλο κομμάτι κοκαΐνης βρέθηκε στα δόντια της, που σημαίνει πως όταν πέθανε, ήταν ναρκωμένη.
Κατόπιν επιστημονικών μελετών, η μούμια μεταφέρθηκε στο Μουσείο του Περού, ενώ έχει φιλοξενηθεί και στην Ουάσιγκτον. Το βάρος της είναι 40 κιλά και η μόνη αλλαγή που έχει υποστεί είναι μια μικρή αλλαγή στο χρωματικό τόνο του δέρματός της. Τέλος, είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο το πώς σώθηκαν όλες αυτές οι μούμιες σε άριστη κατάσταση. Αυτά τα ευρήματα ήταν πολύτιμα για την αρχαιολογία και μάς χάρισαν πολλές πληροφορίες. Πρόκειται για ένα ακόμα δώρο που οφείλουμε στη μαγεία της φύσης και συγκεκριμένα των Άνδεων!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Paul Bahn (2003), Γραμμένο στα Οστά, Αθήνα: εκδόσεις Σαββάλα
- Χουανίτα, το παγωμένο κορίτσι των Ίνκας που βρέθηκε στις Άνδεις 500 χρόνια μετά τον θάνατό του. Η μούμια που συγκλόνισε τους επιστήμονες όταν βρήκαν αίμα στις φλέβες της, mixanitouxronou.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Final moments of tragic child mummies plied with drugs and booze before being sacrificed, mirror.co.uk, Διαθέσιμο εδώ
- Inca Civilization, worldhistory.org, Διαθέσιμο εδώ