Της Μαρίας Κουλούρη,
Ο πόλεμος είναι η μεγαλύτερη τραγωδία που μπορεί να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Οι ανθρώπινες αξίες εκφυλίζονται, τα εγκλήματα αποτελούν μια φυσιολογική καθημερινότητα και ζωές ανθρώπων χωρίζονται διαπαντός, με τις οικογένειες να διαλύονται, αφήνοντας παιδιά χωρίς τους γονείς και γονείς χωρίς τα παιδιά τους. Μια τέτοια συγκλονιστική ιστορία μας αφηγείται η Λούλα Μαρμάρα-Γιαννακουλοπούλου στο βιβλίο της Τόσο κοντά, τόσο μακριά, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μετρονόμος και βασίζεται σε αληθινά γεγονότα.
Η συγγραφέας, Λούλα Μαρμάρα-Γιαννακουλοπούλου, είναι γεννημένη στην Αθήνα, όπου και ζει, και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνονται διάφορα έργα, θρησκευτικού κυρίως περιεχομένου, αλλά και μυθιστορήματα όπως το Εκείνον τον Αύγουστο μήνα (Εκδόσεις Πικραμένος) και την ποιητική συλλογή «Εαρινό μελτέμι» (ιδιωτική έκδοση).
Σχετικά με το βιβλίο, κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι ο Αναστάσης, ο οποίος βιώνει από την τρυφερή ηλικία των έξι ετών το σκληρό πρόσωπο του πολέμου. Τον χειμώνα του ’42, λοιπόν, σε νυχτερινή έφοδο Γερμανών στρατιωτών σε σπίτια της Καισαριανής, η μητέρα του σκοτώνεται από τυχαίο πυροβολισμό ενός Γερμανού στρατιώτη, ο οποίος πυροβολεί στο απόλυτο σκοτάδι, δίχως να γνωρίζει πως εντός του σπιτιού κρύβονταν μια μητέρα και ένα μικρό παιδί. Έτσι, ο Αναστάσης αποφασίζει να πάει το ίδιο κιόλας βράδυ στον Πειραιά, ώστε να βρει τον πατέρα του που ταξιδεύει, όπως του είχε πει η μητέρα του — βέβαια, στην πραγματικότητα ο πατέρας του σκοτώθηκε στον πόλεμο. Φυσικά, δεν καταφέρνει να πάει πολύ μακριά λόγω του κακού καιρού και του νεαρού της ηλικίας του και καταλήγει έξω από μια εκκλησία της Καισαριανής. Ο παπάς της εκκλησίας, Μάρκος, σταδιακά τον υιοθετεί μαζί με τη γυναίκα του, Αρετή, ως γιο τους και του χαρίζει το επώνυμό του, ενώ κρατάει κι εκείνο που είχε ήδη το παιδί. Ο Αναστάσης, λοιπόν, μεγαλώνει σαν μέλος της οικογένειας, έχοντας πλέον και δυο αδέρφια, τον Αλέξανδρο και την Αθηνά.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ο Αναστάσης είχε κι άλλα αδέρφια και συγκεκριμένα δυο δίδυμες αδερφές. Αυτό αποκαλύπτεται τη νύχτα που σκοτώνεται η μητέρα του, όταν ο μικρός Αναστάσης περιπλανιέται με μια τσάντα —η μητέρα του τού είχε πει πως αν συμβεί κάτι θα πρέπει εκείνος να πάρει αυτή την τσάντα— που είχε μέσα ένα γράμμα με τα στοιχεία του, μια φωτογραφία με τις δίδυμες αδερφές του και την ευχή της μητέρας του να τις βρει στο μέλλον. Σε αυτό το σημείο, κάνοντας την αφήγηση αναδρομική στο 1939, η συγγραφέας μας ενημερώνει για το τι συνέβη σε αυτά τα δυο κορίτσια. Τα δίδυμα κορίτσια, λοιπόν, ουσιαστικά «αρπάχτηκαν» και δόθηκαν προς παράνομη υιοθεσία, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως μια τέτοια συνθήκη ήταν συνήθης εκείνη την εποχή λόγω της φτώχειας των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων. Το ένα κορίτσι, η Αφροδίτη, υιοθετήθηκε από τον Ελληνοαμερικανό Τζιμ Γιάννος και το άλλο, η Μαργαρίτα, υιοθετήθηκε από τον Γερμανό Χανς. Οι δυο αυτοί άνθρωποι, αν και είχαν φιλική σχέση μεταξύ τους, αποφάσισαν να μην αποκαλύψουν την πραγματική σχέση των κοριτσιών, παρά μόνο ύστερα από κάποια χρόνια να τους πουν πως είναι υιοθετημένες. Όταν ενηλικιώνονται, η μοίρα τους ενώνει όπως ακριβώς τους χώρισε, «απροσδόκητα», στον τόπο γέννησής τους, την Αθήνα.
Πρόκειται για ένα εξαιρετικό βιβλίο, το οποίο θα συγκινήσει κάθε αναγνώστη του. Η «πάλη» ανάμεσα στην ατυχία και την τύχη μέσα στο πλαίσιο του πολέμου, αλλά και πολλά χρόνια αργότερα από αυτόν, μάς οδηγεί στο να κατανοήσουμε τη σημασία των εκάστοτε συγκυριών για τη ζωή μας, εφόσον καθορίζουν κάποιες αμετάβλητες συνθήκες από τις οποίες ο άνθρωπος προσπαθεί να επιβιώσει και να εξελιχθεί. Αναμφισβήτητα, το γεγονός ότι το βιβλίο είναι βασισμένο σε αληθινά γεγονότα προσδίδει στην υπόθεση ένα ρεαλιστικό στοιχείο, τονίζοντας τις ολέθριες συνέπειες του πολέμου.
