Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
Ciao! Η χώρα της Ιταλίας έχει προσφέρει πολλά φαγητά να γευτείς, πολλά μουσεία να επισκεφθείς και πολλά μέρη να εξερευνήσεις. Ένα από αυτά είναι και το γραφικό Ποζιτάνο, στην ακτή του Αμάλφι, νότια της Νάπολης. Εκεί διαδραματίζεται η ιστορία του βιβλίου Ραντεβού στο Ποζιτάνο της Γκολιάρντα Σαπιέντσα, το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση της Άννας Παπασταύρου.
Ας μάθουμε, όμως, πρώτα λίγο καλύτερα τη συγγραφέα, Γκολιάρντα Σαπιέντσα. Η συγγραφέας γεννήθηκε το 1924 στην Κατάνια και πέθανε το 1996. Καταγόταν από μία επαναστατική σοσιαλιστική οικογένεια, η οποία και καθόρισε το όνομά της. Σαφέστερα, ο πατέρας της Σαπιέντσα, ήταν ένθερμος σοσιαλιστής. Ήταν δικηγόρος και συνδικαλιστής και υπήρξε θιασώτης του σικελικού σοσιαλισμού μέχρι την επιβολή του φασισμού. Από την άλλη, η μητέρα της Μαρία Τζούντιτσε, υπήρξε και αυτήν με τη σειρά της σημαντικός κρίκος της ιταλικής αριστεράς. Μάλιστα, ήταν διευθύντρια του “Il grido del popolo” («Η κραυγή του λαού»), με συντάκτη τον Αντόνιο Γκράμσι. Ήταν, επίσης, η πρώτη γυναίκα που βρέθηκε στη διοίκηση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών του Τορίνο. Αυτήν και ο ομοϊδεάτης της, Τερατσίνι, ο οποίος ήταν ιδρυτική μορφή του Κομμουνιστικού Κόμματος φυλακίστηκαν για την εξέγερση του 1917 κατά του πολέμου. Δημοσίευσε τέσσερα μυθιστορήματα που αποτελούν κομμάτι ενός αυτοβιογραφικού κύκλου: Lettera aperta (Ανοιχτή επιστολή, Μιλάνο, Garzanti, 1967), Il filo di mezzogiorno (Το νήμα του μεσημεριού, Μιλάνο, Garzanti, 1969), L’ Universita di Rebibbia (Το Πανεπιστήμιο της Ρεμπίμπια, Μιλάνο, Rizzoli, 1983), Le certezze del dubbio (Οι βεβαιότητες της αμφιβολίας, Κατάνια, Pellicanolibri, 1987).
Λαμβάνοντας υπόψιν τις παραπάνω πληροφορίες για τις καταβολές και σκέψεις της συγγραφέως, ας δούμε αναλυτικότερα την ιστορία του συγκεκριμένου έργου. Πηγαίνουμε λίγο πίσω στον χρόνο, στη δεκαετία του 1950, και βρισκόμαστε στο όμορφο Ποζιτάνο. Εκεί γνωρίζουμε τις δύο πρωταγωνίστριές μας, την Γκολιάρντα και την Έρικα. Μεταξύ τους αναπτύσσεται σχεδόν από το πουθενά μία δυνατή φιλία, μέσα στα μαγικά τοπία της εκθαμβωτικής Ιταλίας. Η Γκολιάρντα είναι μία νεαρή ηθοποιός του κινηματογράφου περνώντας όμορφα τον χρόνο της στην πόλη. Μια μέρα λοιπόν —σχεδόν τυχαία— γνωρίζει την πανέμορφη και μυστήρια Έρικα, ή αλλιώς «πριγκίπισσα» όπως την αποκαλούσαν. Η πριγκίπισσα Μπενεβεντάνο είναι μία καθωσπρέπει, ελκυστική και αινιγματική γυναίκα, έχοντας χάσει τον άνδρα της σε νεαρή ηλικία, η οποία κατάγεται από αριστοκρατική οικογένεια.
Παρά τις τόσο διαφορετικές καταβολές και τους ιδιαίτερους χαρακτήρες, οι δύο γυναίκες έρχονται πολύ κοντά, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα την ανέμελη ιταλική ζωή. Όσο προχωράει η φιλία τους, τόσες περισσότερες σκέψεις και συναισθήματα ξεδιπλώνονται. Εμπειρίες τους από το παρελθόν, καθώς και πολιτικές απόψεις έρχονται στην επιφάνεια.
Συνοψίζοντας, ο βιωματικός χαρακτήρας του μυθιστορήματος μας μεταφέρει στη νότια Ιταλία, σε ένα μέρος ακόμη σχετικά «παρθένο», ενώ μας αφηγείται μία γνωριμία και κατόπιν δυνατή φιλία μεταξύ μας αριστερής ηθοποιού και μία ξεπεσμένης αριστοκράτισσας, σκιαγραφώντας με αυτόν τον τρόπο και ένα κομμάτι της ιταλικής κοινωνίας.
«Με πρόζα διαυγή, περιγραφική και στοχαστική ταυτόχρονα, με τις λέξεις κεντημένες μία προς μία, το Ραντεβού στο Ποζιτάνο κατέχει εξέχουσα θέση στην ιταλική λογοτεχνία».
-Asymptote
