Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
«Δις παίδες οι γέροντες» («δύο φορές είναι παιδιά οι γέροντες»). Πρόκειται για μια αρχαία ελληνική παροιμία, η οποία διασώζεται και μέσα από το έργο του Αριστοφάνη «Νεφέλαι» κι επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Από τη μια, μπορεί να ερμηνευθεί ως η ροπή προς τον παλιμπαιδισμό και η ανάγκη που έχουν για να νιώσουν ξανά νέοι. Από την άλλη, όμως, μπορεί να θεωρηθεί ως μια ανάγκη που εμφανίζουν οι άνθρωπο όσο μεγαλώνουν και χρειάζονται όλο και μεγαλύτερη προσοχή και φροντίδα, όπως τα παιδιά. Αυτή τη δεύτερη παράμετρο θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε.
Πρόκειται, λοιπόν, για ανθρώπους που μέσα στις δεκαετίες της ζωής τους προσέφεραν τον εαυτό τους στο κοινωνικό σύνολο και στην οικογένειά τους, κάνοντας θυσίες (ο καθένας στο μέτρο του δυνατού). Μετά από όλα αυτά, εάν είναι τυχεροί, θα μπορέσουν να αδράξουν τους καρπούς των μόχθων τους. Ωστόσο, η μοίρα δεν είναι πάντα ευνοϊκή για όλους κι όσο περνάει ο καιρός εμφανίζονται τα προβλήματα —κυρίως υγείας— κι εκεί είναι που πρέπει να είμαστε συμπαραστάτες κι αρωγοί τους, τόσο σε συλλογικό επίπεδο (κοινωνία και πολιτεία), όσο και σε ατομικό. Όταν η άνοια χτυπάει την πόρτα, όταν τα κινητικά προβλήματα κάνουν την εμφάνισή τους, όταν η μοναξιά είναι ο μόνος σύντροφος, εκείνη είναι η στιγμή που πρέπει να είμαστε παρόντες, απαλύνοντας τον πόνο (σωματικό και ψυχικό) όσο μπορούμε.
Ο ρόλος της πολιτείας οφείλει να είναι υποστηρικτικός προς τους ηλικιωμένους και να τους παρέχει τις κατάλληλες υποδομές κι υπηρεσίες για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών τους. Παράλληλα, απαραίτητη είναι και η συμπερίληψή τους στο κοινωνικό σύνολο, έτσι ώστε να μην αισθάνονται παραγκωνισμένοι. Μέσα από δράσεις τοπικού χαρακτήρα (κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων, ΚΑΠΗ, κέντρα ημέρας κ.α.) μπορούν να βρουν διεξόδους, για να γεμίζουν δημιουργικά την ημέρα τους, ερχόμενοι σε επαφή και με άλλους συνομηλίκους τους.
Ως άτομα, τώρα, στο περιβάλλον μας θα έχουμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ηλικιωμένους (γονείς, παππούδες, θείους, γείτονες, ανθρώπους που μας μεγάλωσαν και είναι στη ζωή μας) που έχουν ανάγκη από έναν άνθρωπο δίπλα τους. Φρονώ, λοιπόν, πως η φροντίδα απέναντι σε αυτά τα μάτια, που μας κοίταζαν και μας κοιτάζουν με λατρεία, σε αυτά τα χέρια που ήταν πάντα εκεί για να μας κρατήσουν και να μας ωθήσουν να πάρουμε τον δικό μας δρόμο, σε αυτά τα αυτιά και την καρδιά που ήταν πάντα ανοιχτά για να μας ακούσουν, είναι κάτι παραπάνω από υποχρεωτική. Έτσι, το να αφιερώσουμε λίγη ώρα από την ημέρα μας, για να φάμε μαζί τους ή για να κάνουμε μια βόλτα το τετράγωνο ή για να δούμε μαζί λίγη τηλεόραση ή ό,τι άλλο έχουν ανάγκη, καθίσταται μια μικρή κίνηση που μπορεί να τους προσφέρει μεγάλη χαρά.
Ας κάνουμε κάτι, λοιπόν, για αυτούς που έκαναν τα πάντα για εμάς και που τώρα μπορεί να είναι δύο φορές παιδιά.
