Της Ευδοκίας Παπασταθοπούλου,
Το Μουσείο του Λούβρου, ένα από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου, παρουσίασε στην Αθήνα το νέο του τμήμα «Βυζαντινών Τεχνών και Ανατολικού Χριστιανισμού», που σχεδιάζεται να υποδεχτεί τους πρώτους επισκέπτες μέσα στο 2027. Η πρόεδρος και διευθύντρια του Μουσείου, Λοράνς ντε Καρ, ο διευθυντής της νέας πτέρυγας, Μαξιμιλιάν Ντουράν και άτομα από την ομάδα του Μουσείου βρέθηκαν την 19η Σεπτεμβρίου στη Γαλλική Πρεσβεία, στην Αθήνα, σε μια άτυπη συνάντηση με τον Τύπο.
Το Βυζαντινό κράτος, αν και συχνά εκλαμβάνεται ως «πτωχός συγγενής» στο χώρο της διεθνούς μουσειολογίας, υπήρξε ένα από τα πιο μακροχρόνια και ισχυρά αυτοκρατορικά καθεστώτα στην ιστορία της Ευρώπης και της Ανατολής, επηρεάζοντας σημαντικά την τέχνη, την αρχιτεκτονική και τη θρησκεία. Μέσω αυτής της προσπάθειας, η σημασία του αναγνωρίζεται, και ο Βυζαντινός κόσμος ετοιμάζεται να «λάμψει» μπροστά στα μάτια των εννέα εκατομμύριων τουριστών που επισκέπτονται το Λούβρο κάθε χρόνο. Φυσικά, ετοιμάζεται να «λάμψει» και η χώρα μας, καθώς επίκεντρο της έκθεσης, που θα αποτελείται από 1.000 εκθέματα, θα είναι η Ελλάδα. Η συλλογή συνολικά περιλαμβάνει περισσότερα από 20.000 αντικείμενα, με το καθένα να αφηγείται μια «μακρά ιστορία».
Πρόκειται για έργα τα οποία, όπως διευκρίνισε ο κύριος Ντουράν, «είτε είχαν παρουσιαστεί σε μικρότερο βαθμό στο Λούβρο, είτε βρίσκονταν διασκορπισμένα σε διαφορετικές αίθουσες και διαφορετικές συλλογές. Έχουμε αρχαιολογικά έργα, άλλες μορφές τέχνης, ζωγραφική, έχουμε τις εικόνες, που δεν είναι εύκολο να γίνει κατανοητή η χρήση τους, και φιλοδοξούμε να αναδειχθεί ο διακριτός ρόλος τους από έναν παραδοσιακό πίνακα». Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι είναι «ένα πολύ επίκαιρο θέμα, που μας απασχολεί στον πολιτισμό του σήμερα, σε συνεργασία, σε διάλογο με συναδέλφους – πόσο δε μάλλον από τις περιοχές της άλλοτε Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα». Επιπλέον, «θα ρίχνεται φως στην ποικιλομορφία των υλικών που χρησιμοποιεί η βυζαντινή τέχνη, αναδεικνύοντας και τα δυσδιάστατα και τα τρισδιάστατα έργα».
Το νέο τμήμα «Βυζαντινών Τεχνών και Ανατολικού Χριστιανισμού» θα αποτελεί το ένατο τμήμα του Μουσείου και θα εκτείνεται σε 2.000 τ.μ. Έχει επιλεγεί να βρίσκεται στο κέντρο του Λούβρου, πράγμα καθόλου τυχαίο καθώς έτσι θα έχει άμεση επικοινωνία με τις πτέρυγες της αρχαίας Ελλάδας, της ρωμαϊκής τέχνης, του Ισλάμ και της σύγχρονης Δύσης (Αναγέννηση κ.ά.). Η επιλογή αυτή είναι πρωτόγνωρη, αφού ποτέ άλλοτε το Βυζάντιο δεν είχε κεντρική θέση σε μητροπολιτικό μουσείο. Τα εκθέματα καλύπτουν μια χρονική περίοδο που εκτείνεται από τον 3ο αιώνα μ.Χ. έως και το 1923, χρονολογία υπογραφής της συνθήκης της Λωζάνης. Όσον αφορά τη γεωγραφική ζώνη που καλύπτουν τα εκθέματα αυτή εκτείνεται από την Αιθιοπία μέχρι τη Ρωσία, από τα Βαλκάνια ως την περιοχή του Λεβάντε και τη Μεσοποταμία.
Η διευθύντρια, κυρία Λοράνς ντε Καρ, δήλωσε: «Θα τους κάνουμε (τους επισκέπτες) να γνωρίσουν περισσότερο την περιπλοκότητα του Βυζαντινού Πολιτισμού. Περίπλοκη είναι κι η Ιστορία της Ελλάδας. Και θέλουμε να υπενθυμίσουμε στο Λούβρο τη συνεισφορά της περιοχής αυτής, ρίχνοντας μεγάλο βάρος στο ρόλο της εικόνας». Υπογράμμισε ακόμα ότι ο λόγος της επίσκεψής τους στην Αθήνα είναι «να ανοιχθεί ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις της Ελλάδος με το Μουσείο του Λούβρου, ένα νέο πεδίο συνεργασίας με τις ελληνικές Αρχές». «Είναι όντως μια πολιτική επιλογή το νέο τμήμα», παραδέχθηκε, προσθέτοντας πως «τα πάντα, εξάλλου, είναι πολιτική, με την ευρεία έννοια, στο Μουσείο του Λούβρου».
Η πρωτοβουλία αυτή ανοίγει «νέους ορίζοντες» συνεργασίας και συντονισμένων δράσεων μεταξύ του Λούβρου, των ελληνικών Αρχών και Ελλήνων ειδικών. Η Λοράνς ντε Καρ δήλωσε πως η ομάδα του Μουσείου είναι ενθουσιασμένη για τις νέες ευκαιρίες που παρουσιάζονται, καθώς οι διεθνείς συνεργασίες, που αποτελούν μέρος της νέας πρωτοβουλίας, μπορεί να περιλαμβάνουν σεμινάρια, εκθέσεις, ανταλλαγές προσωπικού και τεχνογνωσίας, μεταξύ άλλων. Βεβαίως, στη συνάντηση στο Υπουργείο Πολιτισμού στην Αθήνα, συζητήθηκαν ενδεχόμενες ανταλλαγές.
Τη σκηνογραφία του νέου τμήματος αναλαμβάνει, έπειτα από διαγωνισμό, το στούντιο WHY Architecture, με επικεφαλής αρχιτέκτονα τον Καλιφορνέζο Κουλαπάτ Γιαντρασάστ. Η γαλλοαμερικανική ομάδα, με έδρα το Παρίσι, αυτή τη στιγμή έχει αναλάβει την αναδιαμόρφωση πτέρυγας του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης στη Νέα Υόρκη, η οποία προγραμματίζεται να ανοίξει το 2025.
Τέλος, από την ελληνική πλευρά, η πρέσβειρα της Γαλλίας στην Ελλάδα, κυρία Λοράνς Αουέρ, προχώρησε στη δήλωση: «Δεν θα μπορούσε παρά να υπάρξει έντονη ελληνική συμμετοχή όταν το μεγαλύτερο μουσείο του κόσμου αποφασίζει κάτι τέτοιο», διαβεβαιώνοντας ότι «οι πολιτιστικές-καλλιτεχνικές ανταλλαγές, το 2021, κατά τη διακοσιοστή επέτειο από τη Ελληνική Επανάσταση, θα συνεχιστούν και στο μέλλον, κι η σχέση Γαλλίας-Ελλάδας θα συνεχίσει να εμπεριέχει την τέχνη και τον πολιτισμό».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τμήμα Βυζαντίου και Ανατολικού Χριστιανισμού στο Μουσείο του Λούβρου – Τι δήλωσαν στο ΒΗΜΑ οι επιτελείς του, tovima.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Γαλλία: Τμήμα Βυζαντινών Τεχνών και Ανατολικού Χριστιανισμού στο Μουσείο του Λούβρου, protothema.gr, Διαθέσιμο εδώ
