Της Πετρούλας Λεοναρδοπούλου,
Άρθρο 1
Με τον όρο «ναρκωτικά», κατά την έννοια του νόμου αυτού, νοούνται ουσίες με διαφορετική χημική δομή και διαφορετική δράση στο κεντρικό νευρικό σύστημα και με κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τη μεταβολή της θυμικής κατάστασης του χρήστη και την πρόκληση εξάρτησης διαφορετικής φύσης, ψυχικής ή και σωματικής και ποικίλου βαθμού, καθώς και την ανακούφιση των χρονίως πασχόντων από τα συμπτώματα συγκεκριμένης νόσου, για την οποία αυτές κρίνονται ιατρικά επιβεβλημένες. Στην έννοια των ναρκωτικών περιλαμβάνονται: α) Η ινδική κάνναβη (ΑΠ 1737/2010), ενώ οι σπόροι κάνναβης και η κλωστική κάνναβη δεν εντάσσονται στις ναρκωτικές ουσίες (ΕφΑθ 432/1998, ΣυμβΠλειμ Ρόδου 128/2003), β) Ηρωίνη (ΑΠ 1214/1997), γ) Κοκαΐνη (ΑΠ 859/2014), δ) Μεθαδόνη (ΑΠ 141/1996). Πρόδρομη ναρκωτική ουσία συνιστά η εφεδρίνη (ΤρΕφΚακΛαμ 54/2006).
Άρθρο 20
Όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 21, 22 και 23, διακινεί παράνομα ναρκωτικά, τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον οκτώ (8) ετών και με χρηματική ποινή μέχρι τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 2Α και 29, ως έγκλημα διακίνησης ναρκωτικών νοείται κάθε πράξη με την οποία συντελείται η κυκλοφορία ναρκωτικών ουσιών ή πρόδρομων ουσιών που αναφέρονται στους πίνακες της παραγράφου 2 του άρθρου 1 και ιδίως η εισαγωγή, η εξαγωγή, η διαμετακόμιση, η πώληση, η αγορά, η προσφορά, η διανομή, η διάθεση, η αποστολή, η παράδοση, η αποθήκευση, η παρακατάθεση, η παρασκευή, η κατοχή, η μεταφορά, η νόθευση, η πώληση νοθευμένων ειδών μονοπωλίου ναρκωτικών ουσιών, η καλλιέργεια ή η συγκομιδή οποιουδήποτε φυτού του γένους της κάνναβης, του φυτού της μήκωνος της υπνοφόρου.
Επίσης, διακίνηση συντελείται με την κυκλοφορία οποιουδήποτε είδους φυτού του γένους ερυθροξύλου, καθώς και οποιουδήποτε άλλου φυτού από το οποίο παράγονται ναρκωτικές ουσίες, η παραγωγή και η εκχύλιση ναρκωτικών ουσιών, η χορήγηση ουσιών για υποκατάσταση της εξάρτησης κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων, η διεύθυνση καταστήματος το οποίο γίνεται εν γνώσει του δράστη συστηματική διακίνηση ναρκωτικών, η χρηματοδότηση, η οργάνωση ή η διεύθυνση δραστηριοτήτων διακίνησης ναρκωτικών ουσιών, η νόθευση ή η κατάρτιση ή η χρησιμοποίηση πλαστής ιατρικής συνταγής για την χορήγηση ναρκωτικών με σκοπό τη διακίνησή τους, καθώς και η μεσολάβηση σε κάποια από τις πράξεις αυτές.
Ως εισαγωγή νοείται η παράνομη είσοδος ναρκωτικών στην Ελλάδα μέσω των συνόρων της, ενώ το έγκλημα της εισαγωγής πραγματώνεται με την διακίνηση αυτών από το εξωτερικό στην ελληνική επικράτεια και θεωρείται τελειωμένο με την είσοδο των ναρκωτικών ουσιών στο ελληνικό έδαφος (ΑΠ 1092/2011, ΑΠ 743/2009). Η εισαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο και με τη χρήση ταχυδρομικής υπηρεσίας. Η παραλαβή δέματος τελείται με την παράδοση του δέματος που περιέχει ναρκωτικά από τους μεταφορείς στον παραλήπτη ή σε άλλο τρίτο πρόσωπο που δρα εκτελώντας τις εντολές του παραλήπτη. Είναι αδιάφορο αν το δέμα πράγματι έφθασε στα χέρια του παραλήπτη. Σε περίπτωση που ο παραλήπτης ή ο τρίτος δεν προλάβει να απομακρυνθεί από το ταχυδρομείο και συλληφθεί, το έγκλημα θεωρείται τελειωμένο (ΑΠ 1328/1993, ΑΠ 1190/2006).
Παράλληλα, ως διαμετακόμιση ορίζεται η ιδιόχειρη διέλευση ναρκωτικών μέσω της Ελλάδος που ξεκινούν από μια χώρα και προορίζονται να καταλήξουν σε άλλη χώρα. Συνιστά διεθνές έγκλημα κατά το άρθρο 8 εδάφιο Θ’ του Ποινικού Κώδικα (ΑΠ 873/2002). Σε περίπτωση που έμπορος καλλωπιστικών φυτών εισήγαγε εν αγνοία του αποξηραμένα είδη της υπνοφόρου μήκωνος, αίρεται ο καταλογισμός του καθώς βρίσκεται σε πραγματική πλάνη (ΣυμβΕφΘες 63/1994).
Ως πώληση ή αγορά ναρκωτικών θεωρείται η μεταβίβαση της κυριότητας του στον αγοραστή, που πραγματώνεται με την παράδοση της ουσίας έναντι του συμφωνηθέντος ανταλλάγματος κατά το άρθρο 513 ΑΚ (ΑΠ 1317/2012, ΑΠ 2472/2008). Η πώληση δεν έχει ως προϋπόθεση την κατοχή των ναρκωτικών ενώ για την πραγμάτωση της αντικειμενικής υπόστασης δεν είναι απαραίτητο ο δράστης να ενεργεί ιδιοχείρως αφού πώληση μπορεί να γίνει μέσω τρίτων προσώπων (ΑΠ 73/2013, ΑΠ 566/1994). Διάθεση ναρκωτικών υπάρχει όταν διακινούνται ναρκωτικά από τον κάτοχο σε άλλο πρόσωπο με οποιονδήποτε τρόπο εκτός από αυτούς που αναφέρονται ρητά στο νόμο, δηλαδή πώληση και παρακαταθήκη. Αυτός που διαθέτει το ναρκωτικό δεν απαιτείται να είναι κύριός του (ΑΠ 362/1997, ΑΠ 1087/1995). Ως διαμεσολάβηση νοείται η πράξη εκείνη με την οποία ο διαμεσολαβών φέρνει σε επαφή διάφορα πρόσωπα ώστε να γίνει μεταξύ τους η αγορά ή η πώληση ή η διάθεση ναρκωτικών ουσιών ανεξαρτήτως αν πράγματι έγινε η αγορά. Το έγκλημα της μεσολάβησης προηγείται από την πώληση των ναρκωτικών, για αυτό και είναι ανεξάρτητο (ΑΠ 110/2003, ΑΠ 2496/2003).
Αποθήκευση πραγματοποιεί εκείνος που φυλάσσει σε κάποιο χώρο τα ναρκωτικά είτε είναι κάτοχός τους είτε όχι. Απαιτεί πρόσθετη ενέργεια διασφάλισης της κατοχής (ΑΠ 759/2009, ΑΠ 723/2011). Οι πράξεις της αγοράς και της κατοχής ναρκωτικών ουσιών αποτελούν κακουργήματα όταν σκοπός του δράστη είναι η αποκλειστική χρήση και κυκλοφορία αυτών ενώ δεν είναι αναγκαίο ο περαιτέρω σκοπός διάθεσης ή χρήσης τους (ΑΠ 1036/1995). Εάν σε εργαστηριακό έλεγχο προκύψει ότι δεν πρόκειται για ναρκωτικό αλλά για φαρμακευτικό σκεύασμα, γεγονός το οποίο οι δράστες αγνοούσαν, συντελείται απρόσφορη απόπειρα πώλησης ναρκωτικού (ΣυμβΕφΠατρ 218/1993).
Στα εγκλήματα της πώλησης και της αγοράς ναρκωτικών νοείται συμμετοχή. Συναυτουργία υφίσταται καθώς πρόκειται για πολυπρόσωπα εγκλήματα αλλά για την στοιχειοθέτησή της απαιτείται κοινός δόλος και ο κάθε συναυτουργός να προβαίνει στην τέλεση μικρότερων πράξεων ή στην από κοινού τέλεση της κύριας πράξης (ΑΠ 566/1994, ΑΠ 1413/1998). Άμεση συνέργεια στην πώληση ναρκωτικών ουσιών υπάρχει όταν ο άμεσος συνεργός παρέχει συνδρομή κατά τη διάρκεια και την εκτέλεση της κύριας πράξης της πώλησης, χωρίς την οποία δεν θα ήταν δυνατή η διάπραξη του συγκεκριμένου εγκλήματος (ΑΠ 656/2008). Απλή συνέργεια έχει αναγνωριστεί από την νομολογία όταν ο συνεργός μεταφέρει με το όχημα του το δράστη στα μέρη που διεξάγονται οι πωλήσεις των ναρκωτικών (ΑΠ 671/1990).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Νομολογιακές Εφαρμογές Ειδικών Ποινικών Νόμων, 2η έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, 2019.
