Του Ελευθέριου Χονδρού,
Η απόφαση της Ουγγαρίας να στείλει 200 στρατιώτες στο Τσαντ, έχει τραβήξει την προσοχή και έχει προκαλέσει συζητήσεις τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας. Φαινομενικά, είναι αξιοσημείωτο ότι μια χώρα με πληθυσμό μόλις 10 εκατομμύρια αποστέλλει στρατιωτικές δυνάμεις σε ένα έθνος δέκα φορές μεγαλύτερο, αλλά αυτή η κίνηση αποτελεί μέρος των ευρύτερων φιλοδοξιών της Κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Viktor Orban.
Την περασμένη εβδομάδα στη Βουδαπέστη, ο Orban φιλοξένησε τον Πρόεδρο του Τσαντ, Mahamat Idriss Deby, όπου επικύρωσαν την αποστολή. Οι στρατιώτες της Ουγγαρίας θα παρέχουν «συμβουλές, υποστήριξη και καθοδήγηση», ενώ, ταυτόχρονα, θα προστατεύουν τους Ούγγρους πολίτες και τα ουγγρικά συμφέροντα. Αυτή η ανακοίνωση αναζωπύρωσε τις συζητήσεις σχετικά με ένα σχέδιο που είχε εγκριθεί τον Νοέμβριο, αλλά είχε παραμείνει αθόρυβο για μήνες.
Η αποστολή έχει εγείρει ερωτήματα, ειδικά δεδομένου ότι η Ουγγαρία δεν έχει σημαντικά επιχειρηματικά συμφέροντα ή κοινότητες αποδήμων στο Τσαντ. Οι επικριτές επισημαίνουν, επίσης, τους κινδύνους και το κόστος, αμφισβητώντας τη λογική πίσω από την αποστολή στρατιωτών σε μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Ωστόσο, η ουγγρική Κυβέρνηση επιμένει ότι αυτή η αποστολή αποτελεί μέρος της δέσμευσής της για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, με τον Υπουργό Εξωτερικών, Peter Szijjarto, να δηλώνει ότι «η μετανάστευση δεν μπορεί να σταματήσει χωρίς συνεργασία με την περιοχή του Σαχέλ». Το Υπουργείο Άμυνας τονίζει, επίσης, τη σημασία της συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας, δίνοντας περαιτέρω δικαιολογία για την αποστολή. Η Ουγγαρία παρέχει, επίσης, οικονομική στήριξη στο Τσαντ, περιλαμβάνοντας δάνειο για την ενίσχυση του γεωργικού τομέα και δωρεές για τη βελτίωση του συστήματος υγείας της χώρας.
Η αποστολή προσφέρει, επίσης, μια ευκαιρία για την εκπαίδευση των ουγγρικών στρατιωτικών δυνάμεων. Μετά την απόσυρση από το Αφγανιστάν και το Ιράκ, η Ουγγαρία αναζητά νέες περιοχές όπου οι ειδικές δυνάμεις της μπορούν να εκπαιδευτούν. Οι ειδικοί ασφαλείας υποστηρίζουν ότι το Τσαντ, με τις σκληρές γεωγραφικές και κλιματικές συνθήκες, προσφέρει ένα μοναδικό περιβάλλον για την ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων. Η Ουγγαρία συμμετέχει σε ειρηνευτικές αποστολές στη Βοσνία και στο Κόσοβο, αλλά αυτές οι προσπάθειες δεν ικανοποιούν πλήρως τις μεγαλύτερες φιλοδοξίες της Κυβέρνησης Orban. Η αποστολή στο Τσαντ, επομένως, σηματοδοτεί την επιθυμία του Orban να αναβαθμίσει το διεθνές προφίλ της Ουγγαρίας, ακόμη κι αν η αποστολή φαίνεται επικίνδυνη στους εξωτερικούς παρατηρητές.
Το ίδιο το Τσαντ βρίσκεται σε εύθραυστη κατάσταση. Ο Πρόεδρος Deby, που ανέλαβε την εξουσία αφού ηγήθηκε στρατιωτικής χούντας, αντιμετωπίζει πολιτική αστάθεια και προκλήσεις μέσα από την ίδια την οικογένειά του. Οι πρόσφατες εκλογές στο Τσαντ χαρακτηρίστηκαν από βία, περιλαμβάνοντας τον θάνατο του ξαδέλφου του Deby και τη σύλληψη του θείου του. Η χώρα, επίσης, παλεύει με συνεχιζόμενες φυλετικές συγκρούσεις και τη γενικότερη αστάθεια της περιοχής του Σαχέλ. Οι επικριτές προειδοποιούν ότι η αποστολή των Ούγγρων στρατιωτών σε αυτό το ασταθές περιβάλλον θα μπορούσε να είναι απερίσκεπτη.
Πρόσθετο ενδιαφέρον προκαλεί η εμπλοκή του γιου του Orban, Gaspar Orban, ο οποίος έχει οριστεί ως σύνδεσμος για την αποστολή. Η παρουσία του έχει τροφοδοτήσει εικασίες σχετικά με το αν η αποστολή εξυπηρετεί προσωπικά συμφέροντα. Ο Gaspar Orban, απόφοιτος της στρατιωτικής ακαδημίας Sandhurst, έχει προηγούμενες συνδέσεις με την Αφρική, καθώς έχει ζήσει εκεί και δίδαξε ποδόσφαιρο στην Ουγκάντα. Ο διορισμός του έχει εγείρει ανησυχίες για τη διαφάνεια, με πολιτικούς της αντιπολίτευσης να αμφισβητούν τους πραγματικούς λόγους πίσω από τον ρόλο του.
Ενώ κάποιοι υποπτεύονται κρυφές επιχειρηματικές συμφωνίες, ειδικά δεδομένου του πλούτου φυσικών πόρων του Τσαντ, όπως το ουράνιο και το πετρέλαιο, οι λογιστικές προκλήσεις καθιστούν απίθανο να αποκομίσει σημαντικά οφέλη η Ουγγαρία. Οι δυσκολίες στη μεταφορά και η έλλειψη υποδομών στο Τσαντ περιπλέκουν ακόμη περισσότερο την πιθανότητα εξαγωγής πόρων, αφήνοντας πολλούς ειδικούς να αμφιβάλλουν για οποιοδήποτε σημαντικό οικονομικό κέρδος για την Ουγγαρία.
Σε διεθνές επίπεδο, φήμες έχουν κυκλοφορήσει ότι η αποστολή της Ουγγαρίας θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως κάλυψη για ρωσική κατασκοπευτική δραστηριότητα. Ωστόσο, τόσο οι επικριτές όσο και οι ειδικοί έχουν απορρίψει αυτή τη θεωρία, επισημαίνοντας ότι το Τσαντ δεν αποτελεί στόχο της δραστηριότητας των ρωσικών μισθοφόρων, σε αντίθεση με τις γειτονικές χώρες. Παρά τη φήμη του Orban, ως φιλικά προσκείμενου προς το Κρεμλίνο, η αποστολή αναμένεται να βασιστεί στη συνεργασία με Δυτικές δυνάμεις, όπως η Γαλλία και οι ΗΠΑ.
Στο τέλος, η έλλειψη διαφάνειας γύρω από την αποστολή συνεχίζει να τροφοδοτεί εικασίες. Η μυστικότητα έχει καλλιεργήσει δυσπιστία εντός της Ουγγαρίας και πέρα από αυτήν, με τους επικριτές να υποστηρίζουν ότι ο ασαφής σκοπός της αποστολής επιδεινώνει την ήδη κακή εικόνα της χώρας. Για την Ουγγαρία, η αποστολή στο Τσαντ μπορεί να αφορά κάτι περισσότερο από άμεσα οφέλη — ίσως αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη φιλοδοξία να καθιερωθεί στη διεθνή σκηνή, ακόμα κι αν οι κίνδυνοι και τα κίνητρα της αποστολής παραμένουν ασαφή.
EΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Hungary PM’s African Adventure Sparks Speculation, Balkan Insight, διαθέσιμο εδώ
