Της Θεοδώρας Αλικάκου,
Στην Ιλιάδα του Ομήρου –από τα πιο ξακουστά έπη της αρχαιότητας– συναντάμε αναφορά για το απόκρημνο αυτό βουνό της Σαμοθράκης. Τόσο παλιά χρονολογείται η λογοτεχνική αναφορά που έχουμε για το Σάος, από τον 8ο αιώνα π.Χ.! Ειδικότερα, στη ραψωδία Ν στον στίχο 10 διαβάζουμε: «οὐδ᾽ ἀλαοσκοπιὴν εἶχε κρείων ἐνοσίχθων· καὶ γὰρ ὃ θαυμάζων ἧστο πτόλεμόν τε μάχην τε ὑψοῦ ἐπ᾽ ἀκροτάτης κορυφῆς Σάμου ὑληέσσης Θρηϊκίης· ἔνθεν γὰρ ἐφαίνετο πᾶσα μὲν Ἴδη, φαίνετο δὲ Πριάμοιο πόλις καὶ νῆες Ἀχαιῶν».
Δηλαδή: «Μα ο κοσμοσείστης ρήγας άδικα δε βίγλιζε από πάνω᾿στης Σαμοθράκης της πολύδεντρης την πιο ακρινή εκαθόταν κορφή, κι εθάμαζε τον πόλεμο θωρώντας και τη μάχη. Απ᾿ άκρη ως άκρη εκείθε αγνάντευε την Ίδα, και το κάστρο του Πρίαμου αγνάντευε και τ᾿ άρμενα των Αχαιών μπροστά του».
Το όνομα Σάος λέγεται πως προέκυψε από τον γιο του Δία, Σάωνα, άλλες πηγές, όμως, αναφέρουν πως μπορεί να είναι γιος του Ερμή και της Ρήνης. Ο Ποσειδώνας παρακολουθούσε από την ψηλότερη κορυφή του Σάους, το Φεγγάρι, την έκβαση του Τρωικού πολέμου. Ο χαρακτηρισμός «πολύδενδρης» είναι σίγουρα αντιπροσωπευτικός της σαμοθρακικής γης και ενός μεγάλου μέρους του βουνού. Ο ορεινός αυτός όγκος καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση του νησιού. Τη γαλαζοπράσινη θέα που είδε ο Ποσειδώνας επιδιώξαμε να δούμε και εμείς από τη κορυφή Φεγγάρι.
Ξεκινήσαμε από τα χαράματα, εγώ και η αδερφή μου, ώστε να προλάβουμε να ανεβούμε και να κατεβούμε το βουνό δίχως να μας πιάσει το σκοτάδι. Με αφετηρία το κάμπινγκ, ξεκινήσαμε να περπατάμε, γνωρίζοντας ότι αυτή η μέρα θα είναι μεγάλη και κοπιαστική. Για καλή μας τύχη ένας Γάλλος άυπνος τουρίστας μάς γλίτωσε λίγο χρόνο και μας μετέφερε έως τα Θέρμα, όπου βρισκόταν η αφετηρία του μονοπατιού. Δεν ήμασταν σίγουρες για το μονοπάτι και η κορυφή ήταν αβέβαιη. Υπήρχε, όμως, αυτή η έντονη θέληση η οποία υπερνικά τα πάντα. Διότι μπροστά στην ανθρώπινη θέληση τα εμπόδια δεν υφίστανται. Προσπαθήσαμε να ακολουθήσουμε πιστά τα σημάδια, ώστε να μη βγούμε εκτός μονοπατιού και χαθούμε.
Στη συνέχεια, οι εικόνες που αντικρίσαμε ήταν ξεχωριστές. Μια μοναδική εναλλαγή τοπίων με αφετηρία ένα καταπράσινο δάσος που καταλήγει σε τρεις γυμνές, που απαρτίζονται από μεγάλους λίθους, κορυφές. Το πρώτο πράγμα που σηματοδοτεί την έναρξη του μονοπατιού είναι τα θερμά λουτρά και στη συνέχεια οι κεραίες της ΔΕΗ. Διασχίσαμε αντιπυρικές ζώνες και μαντριά με τα χαρακτηριστικά αγριοκάτσικα του νησιού για να βρούμε τη διαδρομή Ε6. Τα δέντρα άρχιζαν να ψηλώνουν, ήταν γεμάτο γέρικες βελανιδιές χωρίς ίχνος νέας ζωής. Φαίνεται ότι ο μεγάλος αριθμός αγριοκάτσικων έχει απογυμνώσει μέρος του βουνού. Έπειτα, η βλάστηση χαμήλωσε. Ήταν κυρίως φτέρες και χάσαμε την πολύτιμη σκιά. Στον δρόμο υπήρχαν κόκκινα σημάδια και κούκοι, οι οποίοι όλο και αυξάνονταν όσο ανεβαίναμε.
Ώσπου από ένα σημείο και μετά, έπαψε να υπάρχει βλάστηση, υπήρχαν μεγάλοι λίθοι πάνω στους οποίους καλούμασταν να ισορροπήσουμε και τη διαδρομή για τη κορυφή μάς έδειχναν κυρίως κούκοι και ελάχιστα κόκκινα σημάδια. Σε αυτό το σημείο μπορώ να πω ότι είχαμε κουραστεί, καθώς είχαμε ώρα να κάνουμε διάλειμμα, αλλά ήταν τόσο μεγάλη η ανυπομονησία μας που δε μπορούσαμε να σταματήσουμε. Τη μία στιγμή φαινόταν πως ήμασταν κοντά την άλλη όχι και τόσο. Όταν, όμως, φτάσαμε στην κορυφή η θέα ήταν φανταστική, ένα όμορφο μπαλκόνι στο Αιγαίο.
Τέλος, το βουνό από τη μία έμοιαζε άγριο και δυσπρόσιτο, ενώ από την άλλη φιλικό και φιλόξενο. Μου άρεσε αυτή η διττή του φύση και τη συνέδεσα έντονα με τη μυστηριακή λατρεία, η οποία έχει καθορίσει τον χαρακτήρα του νησιού. Έτσι, μπορώ να πω πως για τους μυημένους είναι μια αξέχαστη εμπειρία. Η ανάβαση είναι 8 χιλιόμετρα με πολλά υψομετρικά και διάρκεια περίπου 6 ωρών.
Η εμπειρία του να εξερευνείς το ψηλότερο βουνό σε νησί του Αιγαίου, εξαιρουμένων αυτών της Κρήτης και της Εύβοιας, με τη μοναδική ομορφιά που κέντρισε το ενδιαφέρον των ανθρώπων από αρχαιοτάτων χρόνων και τη θέα που κόβει την ανάσα είναι το λιγότερο ανατριχιαστική και σίγουρα, καμία περιγραφή δεν μπορεί να μεταφέρει την πραγματικότητα!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ανάβαση στο Φεγγάρι, terrabook.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αρχείο ορεινών διαδρομών για GPS στα ελληνικά βουνά, hellaspath.gr, διαθέσιμο εδώ