Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Η συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, της 15ης Σεπτεμβρίου, αποτέλεσε βήμα εκπομπής πολιτικού σήματος εκ μέρους των υποψηφίων Προέδρων του. Καίτοι η συνεδρίαση χρησιμοποιήθηκε για λόγους διάφορους προς την καταστατική αποστολή της –γεγονός προβληματικό αν όχι ιλαροτραγικό. Aς δούμε αν γίναμε σοφότεροι από τους παράλληλους μονολόγους που διημείφθησαν…
Ο Νίκος Ανδρουλάκης είπε ότι το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε και είναι έτοιμο να αναλάβει τις ευθύνες του, μια φράση που εξειδίκευσε αναφερόμενος στην αύξηση των ποσοστών του Κινήματος και στην πεποίθησή του ότι είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να νικήσει τη ΝΔ. Είθισται, βεβαίως, οι απολογισμοί να περιλαμβάνουν και αυτοκριτική επί των πεπραγμένων. Ο Ανδρουλάκης ανέλαβε γενικώς την ευθύνη για λάθη και δυσλειτουργίες του κόμματος. Όμως, επί των βασικών κατηγοριών που του προσάπτουν οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απάντησε επιθετικά, απορρίπτοντας τις κατηγορίες με επιχειρήματα που αν και είχαν δόσεις αληθείας, λίγο απέχουν από το να χαρακτηριστούν αίολα: Για την επίδοση του ΠΑΣΟΚ στις Ευρωεκλογές, είπε ότι δεν θεωρεί πως αυτή συνιστά ήττα επειδή η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκε πάρα πολύ. Ναι, αλλά ο ίδιος είχε δημοσίως, ρητά και κατηγορηματικά θέσει τον πήχη των ευρωπαϊκών εκλογών στην κατάκτηση της δεύτερης θέσης, τονίζοντας ότι η τρίτη θα αποτελεί αποτυχία. Επίσης, η άρνηση να αναγνωρίσει ότι διάφορες «αρρυθμίες» του ΠΑΣΟΚ οφείλονται στο ακραία συγκεντρωτικό σύστημα διοίκησης που εφάρμοσε αποτελεί στην καλύτερη περίπτωση ετσιθελική άρνηση της πραγματικότητας και στη χειρότερη άνευ νοήματος, υποσχέσεις του για αλλαγές… Όλοι γνωρίζουν ότι η συγκρότηση των οργάνων του ΠΑΣΟΚ έγινε με γνώμονα τον απόλυτο έλεγχό τους από την προεδρική ομάδα. Η ίδια η δημιουργία μιας Κεντρικής Επιτροπής-μαμούθ που το μόνο που εξυπηρετούσε είναι το μοίρασμα θέσεων άνευ ουσιαστικού αντικρίσματος και την παράλυση κάθε δυνατότητας θεσμικής κριτικής στα πεπραγμένα της ηγεσίας.
Σε παρόμοια λογική και η σύνθεση των ψηφοδελτίων των εθνικών εκλογών, έστω κι αν ο Ανδρουλάκης έχει δίκιο όταν υποστηρίζει ότι κάποιοι χολώθηκαν διότι περίμεναν ένα ψηφοδέλτιο στην περιφέρειά τους κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της εκλογής/επανεκλογής τους. Δικές του επιλογές ήταν όμως κι αυτοί οι οπορτουνιστές! Η Αυτοδιοίκηση, διαχρονικά προνομιακό πεδίο δράσης του Κινήματος, αφέθηκε στην τύχη του προκειμένου να μη διαταραχθούν ισορροπίες στο προεδρικό στρατόπεδο ενόψει Ευρωεκλογών. Κι αυτό διότι αρκετοί «ανδρουλακικοί» συμμετείχαν ή έστω υποστήριξαν ψηφοδέλτια της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς συνέπειες. Το δε γεγονός ότι ορισμένοι εξ αυτών απάντησαν στην κάλυψη Ανδρουλάκη με αχαριστία, επίσης θα έπρεπε να προβληματίσει τον ίδιο, μιας και για χάρη οδήγησε συνεπή στελέχη του ΠΑΣΟΚ να αισθάνονται κορόιδα.
Εξήγγειλε τακτικές συνεδριάσεις των Τομέων Πολιτικής. Ποιος ευθύνεται, όμως, που μέχρι σήμερα φυτοζωούν; Είπε ότι κάποιοι έθεσαν θέμα ηγεσίας δέκα λεπτά αφότου έκλεισαν οι κάλπες. Ισχύει, αλλά σε αυτούς δεν αναγνώρισε άραγε μέχρι πρότινος συνοδοιπόρους του; Έριξε την ευθύνη για την αποτυχία κατάληψης της δεύτερης θέσης και στο κομματίδιο Λοβέρδου. Προφανώς κι έπαιξε ρόλο. Γιατί, όμως, αυτό το μικρό ποσοστό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ το προτίμησε; Είπε ότι κάποιοι θέλουν διαχειρίσιμο και όχι πρωθυπουργίσιμο αρχηγό. Ισχύει, αλλά δεν απαντάει στο ερώτημα γιατί η μεγάλη πλειοψηφία της κοινής γνώμης δεν τον βλέπει ως εν δυνάμει Πρωθυπουργό.
Η ομιλία του Παύλου Γερουλάνου, η πλέον πολιτική, είχε δύο σημεία κλειδιά: Τη δέσμευσή του ότι θα θέσει εαυτόν στην κρίση της βάσης του ΠΑΣΟΚ, αν με τον ίδιο στην ηγεσία αυτό δεν κερδίσει την πρώτη θέση στις εκλογές του 2027. Επίσης, σαφέστατη ήταν η αιχμή του για τον Χάρη Δούκα όταν μίλησε για την ανάγκη Προέδρου-βουλευτή και πλήρους απασχόλησης. Σωστές όλες οι ανωτέρω επισημάνσεις εξ αυτών, όμως συνάγεται ότι εφόσον ο Γερουλάνος μείνει εκτός δευτέρου γύρου δεν θα υποστηρίξει τον Χάρη Δούκα ή την Άννα Διαμαντοπούλου που μαζί με αυτόν και τον Ανδρουλάκη συγκροτούν την τετράδα που δίνει τη μάχη της πρώτης Κυριακής για δύο θέσεις. Εκ των πραγμάτων λοιπόν, αν αποκλειστεί και στον δεύτερο γύρο βρεθεί ο Ανδρουλάκης, η στήριξή του είναι μονόδρομος εάν θέλει να είναι συνεπής σε όσα δεσμεύτηκε. Αν όμως καταλήξει να στηρίξει Ανδρουλάκη ή μάλλον να μην στηρίξει Δούκα ή Διαμαντοπούλου, δεδομένου του ότι μπορεί να μην εκφράσει δημοσίως τη στήριξή του σε κάποιον, τότε εμμέσως ή αμέσως θα συμβάλλει στη διατήρηση μιας κατάστασης την οποία παλεύει σήμερα να ανατρέψει…
Η Νάντια Γιαννακοπούλου χαρακτήρισε αναγκαία πολιτική κίνηση την αλλαγή ηγεσίας. Έτσι, απάντησε και στην κριτική Ανδρουλάκη για όσους έθεσαν θέμα ηγεσίας το βράδυ των Ευρωεκλογων, ενώ απέκλεισε κάθε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αξιοθαύμαστη, καταρχήν, η ξεκάθαρη διατύπωση. Όταν όμως σήμερα φαντάζει σχεδόν βέβαιο ότι θα βρίσκεται εκτός β’ γύρου, πώς θα μπορέσει να λειτουργήσει εντός ΠΑΣΟΚ, σε περίπτωση που επανεκλεγεί ο Ανδρουλάκης; Πώς θα μπορέσει να πορευτεί εντός ενός ΠΑΣΟΚ υπό τον Δούκα, που είναι ξεκάθαρο πως κινείται σε μια λογική σύγκλησης με τον ΣΥΡΙΖΑ ή πρώην και νυν τμήματα αυτού; Με μια Διαμαντοπούλου που τα προηγούμενα έτη φαινόταν να βρίσκεται κοντά στον Μητσοτάκη;
Η Άννα Διαμαντοπούλου υποστήριξε ότι στοχεύει σε ευρύτερα ακροατήρια πλην του αμιγώς κομματικού. Προσπάθησε να δώσει τόνο μεταρρυθμιστικό κι ευρωπαϊκό στην ομιλία της, αποκλείοντας, παράλληλα, συνεργασίες με ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Απέφυγε, όμως, να δικαιολογήσει τη δωδεκαετή απουσία της από το ΠΑΣΟΚ. Δεν είπε από πού αντλεί το θάρρος (κατ’ άλλους θράσος…) να ζητεί την ψήφο όσων έμειναν στο ΠΑΣΟΚ, κρατώντας αυτό ζωντανό. Ουδεμία δόση αυτοκριτικής για τα περί κλεισίματος του ιστορικού κύκλου του ΠΑΣΟΚ. Ούτε φυσικά για την αποτυχημένη απόπειρα δημιουργίας κόμματος ανταγωνιστικού προς το ΠΑΣΟΚ, με τον νυν ταλιμπάν του Μητσοτάκη Φλωρίδη και τον νυν ταλιμπλάν του Τσίπρα, Ραγκούση. Η αναφορά της πάντως στην ανάγκη να μην έχει ο αυτοδιοικητικός παράλληλη κομματική ταμπέλα και να μένει στη δουλειά που έχει αναλάβει προφανώς αποκλείει στήριξη Δούκα σε περίπτωση μη πρόκρισής της στον δεύτερο γύρο…
Ο Χάρης Δούκας επέλεξε αφενός να δώσει αντι-Δεξιό τόνο στην ομιλία του κι αφετέρου να προτάξει ένα διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης, προκειμένου να δικαιολογήσει τη διπλοθεσία που επιδιώκει. Έφερε ως παράδειγμα το συμμετοχικό μοντέλο διοίκησης που διατείνεται ότι εφαρμόζει στον Δήμο Αθηναίων. Κατά πόσον όμως αυτό κρίνεται επιτυχημένο; Ούτε ένα χρόνο δεν έχει που εφαρμόζεται. Έχουν άραγε οι Αθηναίοι την ίδια άποψη μαζί του; Δήλωσε, επίσης, ότι ένα τέτοιο μοντέλο βρίσκεται στον αντίποδα της λογικής του «μεσσία». Θωρώντας, όμως, ότι δεν υπάρχει ιδανικότερος από τον ίδιο, τόσο για Δήμαρχος της Αθήνας όσο και για Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, δεν αυτοαναγορεύεται «μεσσίας»; Δήλωσε ανοιχτός στον διάλογο για το μέλλον της Παράταξης σε κάθε γειτονιά. Που θα καταλήξει σε Συνέδριο όπου θα συμμετάσχουν ισότιμα όσοι το επιθυμούν. Επιτομή δημιουργικής ασάφειας: Κατά το άπλωμα της μπουγάδας θα γίνουν οι συγκλήσεις; Τι σημαίνει ισότιμη συμμετοχή όσων το επιθυμούν; Στην ίδια μοίρα το συνεπές στέλεχος του ΠΑΣΟΚ με τον σουλατσαδόρο;
Ο Μιχάλης Κατρίνης δήλωσε κατά των επιλογών στασιμότητας και παρακμής. Αυτός, όμως, δεν ήταν εκ των φανατικοτέρων υποστηρικτών του Ανδρουλάκη, εξαργυρώνοντας αυτή του στήριξη με τη θέση του επικεφαλής της ΚΟ την περίοδο 2021-2023; Τότε δεν υπήρχε στασιμότητα; Την ίδια στιγμή απέκλεισε τη δυνατότητα υπηρέτησης του ρόλου του ΠΑΣΟΚ εκ παραλλήλου με άλλους ρόλους. Εν ολίγοις, απέκλεισε τη δυνατότητα Δούκα να είναι ταυτοχρόνως Δήμαρχος και Πρόεδρος. Αν όμως βρεθούν στον δεύτερο γύρο Ανδρουλάκης και Δούκας ποιον θα στηρίξει και υπό ποίον θα παραμείνει στο ΠΑΣΟΚ; Τον στάσιμο και παρακμιακό ή τον διπλοθεσίτη; Τη στιγμή που πολιτικά η αλήθεια είναι ότι φαντάζει πιο κοντά στον Δούκα βάσει της αντι-δεξιάς ρητορικής του…
Εν κατακλείδι, οι τοποθετήσεις των υποψηφίων Προέδρων του ΠΑΣΟΚ βρίθουν αυτοαναιρέσεων και δημιουργούν τη βεβαιότητα ότι επίκεινται εντυπωσιακές πολιτικές κυβιστήσεις. Κάτι το οποίο όχι μόνο δεν θα ενισχύσει τη συνολική εικόνα του ΠΑΣΟΚ, αλλά θα συμβάλει και στην ένταση της απαξίωσης της πολιτικής. Είναι πολύ ανησυχητικό ότι όλο και περισσότερο οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν με βασικό γνώμονα «το μη χείρον βέλτιστον»…