Οι δηλώσεις στη ΔΕΘ και τα όσα δεν μας λένε

Του Χαράλαμπου Βελλιανίτη,

Δεν έχει περάσει μία βδομάδα από τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, οι οποίες προκάλεσαν έντονο ενδιαφέρον στους πολίτες, εξαιτίας του οικονομικού και αναπτυξιακού τους χαρακτήρα και ερμηνεύτηκαν άμεσα μέσα από σχετική δημοσκόπηση. Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού θα λέγαμε ότι καλύπτουν περισσότερο το πεδίο της οικονομίας, με συνέπειες που επεκτείνονται στην κοινωνία, με λόγο να γίνεται για όλους τους τομείς που απασχόλησαν την Κυβέρνηση φέτος, αλλά και άλλους, που αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την αντιπολίτευση.

Γενικώς, ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε ζητήματα φορολογικών ελαφρύνσεων, όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1% (αντί 0,5% που ήταν ο στόχος), την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, με σκοπό την ελάφρυνση των πολιτών που ασφυκτιούν από τον καλπάζοντα πληθωρισμό, αλλά και την αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή όσον αφορά καταλύματα και ξενοδοχειακές μονάδες και την εγκαθίδρυση νέου τέλους για τους τουρίστες που φτάνουν σε ελληνικά λιμάνια με κρουαζιέρα (€ 20 το άτομο, κυμαινόμενο ανά περίοδο), με στόχο τον έλεγχο του υπερ-τουρισμού, που ιδιαίτερα φέτος ο αντίκτυπός του έγινε αισθητός στη νησιωτική Ελλάδα.

Εκτεταμένη αναφορά έγινε και σε άμεσες ενισχύσεις στο πορτοφόλι των πολιτών, με αύξηση πληθώρας επιδομάτων: επίδομα τέκνου, αναπηρικά επιδόματα, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (+50%), επίδομα ανεργίας με ταυτόχρονη αλλαγή προς ένα πιο ενεργητικό μοντέλο για εύρεση εργασίας, έναντι του φαινομένου του παρασιτισμού εις βάρος του κράτους-πρόνοιας, αλλά και μισθολογικές ή συνταξιοδοτικές αυξήσεις: 2,2-2,5% αύξηση στις συντάξεις, κατώτατος μισθός στα € 950 έως τον Απρίλιο του 2027, αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους έως και + € 100 τον μήνα, αύξηση κατά 20% σε όλους τους ένστολους εν είδη νυκτερινής απασχόλησης.

Πιο λεπτομερώς, εξαγγέλθηκαν οικονομικά μέτρα βοήθειας προς τους αγρότες, στον φόντο και τον κινητοποιήσεων των επαγγελματιών του κλάδου, που αφορούν τη μόνιμη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε σχέση με το αγροτικό πετρέλαιο από το 2025, τη διαρρύθμιση των «κόκκινων» δανείων που έχουν αναληφθεί, αλλά και τη σχεδίαση νέου προγράμματος ύψους € 600.000, για τη δημιουργία νέων θερμοκηπιακών καλλιεργειών, καθώς και την ανταλλαγή ή αντιπαροχή αδρανών εθνικών γαιών, με σκοπό την ανάπτυξη καλλιεργειών θερμοκηπίου που θα αφορούν ειδικά εξαγώγιμα προϊόντα.

Στο ευρύτερο πεδίο του δευτερογενούς τομέα, ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε ξανά στη χορήγηση Golden Visa σε όσους διαθέτουν κεφάλαιο € 25.000 και άνω σε start-up εταιρείες, παρουσίασε μια σειρά φορολογικών κινήτρων για την καινοτομία, την έρευνα και τις εξαγορές και συγχωνεύσεις εταιρειών, επιπρόσθετα με την εγκαινίαση νέου εθνικού επενδυτικού ταμείου.

Όσον αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες (τριτογενείς τομέας), προεξαγγέλθηκε η μείωση του ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος και σε περιοχές με 1.500 κατοίκους, καθώς και η μόνο συγκριτική χρήση του κριτηρίου μέγιστου μισθού εργαζομένου,  διαδικασία της φορολόγησης των τεκμαρτών εσόδων (άρθρο 28^Α, ν. 5073/2023), για την οποία είχαν διατυπωθεί πολλές ενστάσεις από τον συνδικαλιστικό χώρο του κλάδου, οι οποίες μετουσιώθηκαν σε προσφυγή στο ΣτΕ.

Γίνεται, λοιπόν, εμφανές ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επιχειρεί να τονώσει την ελληνική επιχειρηματικότητα, στηρίζοντας (όσο το επιτρέπει ο προϋπολογισμός) και μεταστρέφοντας τον πρωτογενή τομέα στα σημεία που αποφέρουν κέρδος (εξαγωγές), με την παράλληλη προσπάθεια εξάλειψης της φοροδιαφυγής από τον τριτογενή τομέα, με τη συν τω χρόνω προσαρμογή του νέου φορολογικού μέτρου.

Αντιπαραθετικά, πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ η επιτυχία της ελληνικής οικονομίας είναι δεδομένη, με την ολοένα και μεγαλύτερη αναβάθμιση της χώρας από άποψη πιστοληπτικής ικανότητας και την κατάκτηση της κορυφής στην πρόσφατη λίστα των 35 του Economist, η έρευνα του ΟΟΣΑ (με πιο πρόσφατα δεδομένα εκείνα του 2022) καταδεικνύει τη χώρα μας ως τη δεύτερη φτωχότερη στην Ένωση, μετά τη Βουλγαρία από άποψη κατά κεφαλήν ΑΕΠ και τονίζει την απόσταση που πρέπει ακόμα να καλυφθεί για την αποκατάσταση των οικονομικών μεγεθών στο επίπεδο που βρίσκονταν πριν την Οικονομική Κρίση του 2008, κάτι που και το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών, με βάση πρόσφατο κείμενο που δημοσίευσε, φαίνεται να αναγνωρίζει.

Σε σχέση με το μάλλον κοινωνικό και ασφαλώς οικονομικού ενδιαφέροντος ζήτημα του δημογραφικού, από το βήμα της ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίασε τον σχεδιασμό της Κυβέρνησης για την αντιμετώπισή του, με την αύξηση των μέτρων κοινωνικής υποστήριξης, όπως την διάνοιξη 20.000 νέων θέσεων σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, την ενίσχυση του προγράμματος «νταντάδες της γειτονίας», με οικονομικού χαρακτήρα επεμβάσεις, όπως την κατάργηση του ασφαλιστικού φόρου για παιδιά έως 18 ετών και τη σύγκλιση των δικαιωμάτων των τρίτεκνων οικογενειών με τις πολύτεκνες και τη συνακόλουθη διεύρυνση της κοινωνικής υποστήριξης που λαμβάνουν από το κράτος. Τέλος, σε επίπεδο ιατρικής υποστήριξης, ανακοινώθηκε η διενέργεια δωρεάν ελέγχου γονιμότητας σε γυναίκες 30-35 ετών και την κάλυψη των εξόδων για υποβοηθούμενες αναπαραγωγές από τον ΕΟΠΠΥ.

Στο συναφές ζήτημα του στεγαστικού, πέραν από τα άτοκα ή με σημαντική μείωση επιτοκίου δάνεια, η Κυβέρνηση θα προχωρήσει σε τριετής απαλλαγή από τον φόρο ενοικίου για ιδιοκτήτες που θα ανοίξουν σπίτια που παρέμεναν κλειστά, ενώ ήδη έχει απαγορεύσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις σε τρία κεντρικά διαμερίσματα των Αθηνών για ένα έτος στην ελάχιστη. Τέλος και με τις καλοκαιρινές πυρκαγιές να είναι ακόμη έντονα στο μυαλό των πολιτών και τα πλημμυρικά φαινόμενα που θα ακολουθήσουν να απειλούν τα δημόσια ταμεία, το φορολογικό κίνητρο της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 20% σε όσους ασφαλίζουν κατοικίες αξίας έως € 500.000, αλλά και την απειλή μη αποζημίωσης όσων κατοικιών μεγαλύτερης αξίας (αλλά και συμβάσεων που αφορούν οχήματα) παραμείνουν ανασφάλιστες, επιχειρείται η προστασία του δημόσιου κεφαλαίου από τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, κάτι που ίσως για κάποιους αποτελεί απλώς άλλο ένα κάλυμμα «ατομικής ευθύνης», για την αδυναμία αντιμετώπισης των φαινομένων.

Όσον αφορά το ΕΣΥ, ο Πρωθυπουργός, μετά την τεράστια αντιπολιτευτική επίθεση και τις κατηγορίες για ιδιωτικοποίησή του, ανήγγειλε την πρόθεση για κάποια δωρεάν απογευματινά χειρουργεία, την έμμεση αύξηση των αποδοχών των γιατρών του κατά € 130 και τη δημιουργία ετήσιου κινήτρου € 7.200 ευρώ για τη στελέχωση ακριτικών περιοχών με ιατρικό προσωπικό, χωρίς, ωστόσο, να κάνει λόγο για προσλήψεις, αίτημα που τελευταία προέκυψε και στη «συζήτηση» του αρμόδιου Υπουργού με τον γιατρό Χρήστο Καραχρήστο, Πρόεδρο της ΕΝΙΘ, κατά την επίσκεψη του πρώτου στο νοσοκομείο Παπανικολάου.

Τέλος, δεν θα μπορούσε να λείπει από τις δηλώσεις ο κλάδος της εκπαίδευσης, όπου πέραν του νέου σχολικού κανονισμού, που απέσπασε θετικές εντυπώσεις, βάσει δημοσκόπησης της GPO, αλλά πάει ξεκάθαρα αντίρροπα με την τάση που επικρατεί σε ευρωπαϊκά σχολεία, καθώς και στα δημόσια σχολεία του εξωτερικού, αναφορά έγινε στην κατασκευή νέων και την αναβάθμιση παλαιών σχολικών μονάδων, με κονδύλια από το ΠΔΕ ύψους € 250.000.000 –με την πρόσφατη εγκαινίαση του 1^ο δημοτικού Νέας Ερυθραίας και του 21^ου δημοτικού Αχαρνών, από τον Νίκο Χαρδαλιά– με  μελέτες και διαδικασίες εγκρίσεων να τρέχουν και για ακόμα 23 μονάδες προς ανέγερση, αλλά και στη δαπάνη € 7.000.000 για αναβάθμιση εξοπλισμού. Βέβαια, μπρος στις εντυπωσιακές αυτές εξαγγελίες, η υποστελέχωση και εδώ είναι εμφανής, με προσλήψεις 8.000 περίπου στην πρωτοβάθμια και 4.000 περίπου στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, προσωρινών αναπληρωτών, να προσπαθούν να καλύψουν τα κενά. Παρ’ όλα αυτά, οι εικόνες από το 2^ο ΓΕΛ και το 4^ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, όπου μαθητές της Γ’ Λυκείου αιφνιδιαστικά καλούνται να αλλάξουν σχολικό περιβάλλον, εξαιτίας του κλεισίματος 3 τμημάτων κατεύθυνσης, μαρτυρούν πως δεν επαρκούν, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις των εκ δεξιών της ΝΔ περί συγχωνεύσεων τμημάτων, ελλείψεις ειδικών εκπαιδευτικών και τη μείωση των παιδιών ανά τάξη.

Επιγραμματικά, η αποτίμηση που έρχεται μετά τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι αρνητική, μιας και το 57,4% τις αξιολόγησε (μάλλον) αρνητικά και τα ποσοστά του κόμματος να βρίσκονται στο 27%, με την ακροδεξιά συνασπισμένη να πλησιάζει το 20%, προοικονομώντας ένα επερχόμενο πολιτικό αδιέξοδο και κάνοντας ξεκάθαρη την απογοήτευση των πολιτών, από τις αργές και μεθοδικές (;) κινήσεις της Κυβέρνησης που πάντως, αργούν να φέρουν αποτελέσματα.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Ενημερωτικό σημείωμα για την επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, primeminister.gr, διαθέσιμο εδώ
• Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Στήριξη εισοδημάτων, μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές, νέα στεγαστικά κίνητρα – Όλα τα μέτρα, Ναυτεμπορική, διαθέσιμο εδώ
• Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), ggde-espa.gov.gr, διαθέσιμο εδώ
• Αντιδρά η Διεθνής Ένωση Κρουαζιέρας για το ειδικό τέλος – «Η κρουαζιέρα έχει συνεισφέρει 1,4 δισ. στην Ελλάδα το 2022», voria.gr, διαθέσιμο εδώ
• Ελάχιστο τεκμαρτό καθαρό εισόδημα ατομικών επιχειρήσεων – Επισημάνσεις και σημεία που πρέπει να διευκρινιστούν, taxheaven.gr, διαθέσιμο εδώ
• Αντιδράσεις επαγγελματιών για τα τεκμήρια: Συνέντευξη Τύπου παρουσία Κασσελάκη, thepowergame.gr, διαθέσιμο εδώ
• Εγκαινιάστηκαν δύο νέα σχολεία στην Αττική – Χαρδαλιάς: χρηματοδοτούμε 20 νέα έργα σχολικών υποδομών, ypodomes.com, διαθέσιμο εδώ
• Προσλήψεις εκπαιδευτικών, minedu.gov.gr, διαθέσιμο εδώ
• Αφροδίτη Λατινοπούλου για ελλείψεις εκπαιδευτικών: «Εκπτώσεις στην Παιδεία δεν γίνονται», newsbreak.gr, διαθέσιμο εδώ
• Δημοσκόπηση GPO για το Star: Προβάδισμα ΝΔ με διαφορά 15,4%, star.gr, διαθέσιμο εδώ
• Ο τσακωμός του Άδωνι Γεωργιάδη με γιατρό: “Να πείτε ένα ευχαριστώ στο κράτος, βαρέθηκα την γκρίνια σας”, thetoc.gr, διαθέσιμο εδώ
• 7 πρωτιές και 7 αλήθειες για την ελληνική οικονομία», minfin.gov.gr, διαθέσιμο εδώ
• Δεύτεροι πιο φτωχοί οι Έλληνες στην Ευρώπη – Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, To Βήμα, διαθέσιμο εδώ