Της Όλγας Συμεωνίδου,
Οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη (ΝΑ Ευρώπη) έχουν επανέλθει στο «κόκκινο», σημειώνοντας σημαντικές αυξήσεις στις τιμές, προκαλώντας ανησυχία για την ενεργειακή ασφάλεια και τη βιωσιμότητα του ενεργειακού κόστους. Η κατάσταση αυτή αναδεικνύει για ακόμη μία φορά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες της περιοχής, λόγω της ενεργειακής κρίσης, της αστάθειας στις τιμές των καυσίμων και των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων.
Ενεργειακή Κρίση: Ποιοι Παράγοντες Οδηγούν τις Τιμές στο «Κόκκινο»;
Οι αυξήσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας δεν αποτελούν μεμονωμένο φαινόμενο για την Ελλάδα, αλλά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο που επηρεάζει ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά. Κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την αναταραχή περιλαμβάνουν:
- Γεωπολιτική Αστάθεια και Πόλεμος στην Ουκρανία: Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει οδηγήσει σε περιορισμούς στην προμήθεια φυσικού αερίου, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η μείωση των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, μέσω των αγωγών της Ουκρανίας και άλλων διαδρόμων, έχει ασκήσει έντονες πιέσεις στις ευρωπαϊκές αγορές, προκαλώντας άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου και, κατ’ επέκταση, της ηλεκτρικής ενέργειας.
- Αυξημένο Κόστος Καυσίμων: Το φυσικό αέριο αποτελεί μια σημαντική πηγή ενέργειας για πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως η Ελλάδα. Με την παγκόσμια τιμή του φυσικού αερίου να σημειώνει μεγάλες διακυμάνσεις, τα κόστη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνονται δραματικά. Αυτή η κατάσταση επιβαρύνεται από τη δυσκολία των ευρωπαϊκών κρατών να εξασφαλίσουν εναλλακτικές πηγές προμήθειας ενέργειας, όπως από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή το Κατάρ, γεγονός που οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση των τιμών.
- Προβλήματα στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ): Παρά τη μεγάλη επένδυση που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στις ΑΠΕ, η μετάβαση σε ένα πλήρως «πράσινο» ενεργειακό σύστημα.
Πως διαμορφώθηκαν οι τιμές
Ενδεικτικά, η ελληνική αγορά χονδρικής «έκλεισε» για σήμερα στα 197,83€/MWh (ευρώ ανά Μεγαβατώρα) με την μέγιστη τιμή στα 942€/MWh, η Βουλγαρία, επίσης, στα 197,83€/MWh με την μέγιστη τιμή στα 942€/MWh, η Ρουμανία στα 199.83€/MWh με την μέγιστη τιμή στα 942€/MWh και η Ουγγαρία στα 196,94€/MWh με την μέγιστη τιμή στα 903,41€/MWh.
Αυτή η μεγάλη μεταβλητότητα των τιμών δεν έχει περάσει απαρατήρητη προφανώς απ’ τους αρμόδιους φορείς, καθότι, ήδη σε θεσμικό επίπεδο, η Kυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν κάνει γνωστό ήδη από τον Ιούλιο την πρόθεσή τους να εξευρεθεί μια μονιμότερη λύση
Η επιστροφή των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας στο «κόκκινο» στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη καταδεικνύει τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή στον ενεργειακό τομέα. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, η εξάρτηση από το φυσικό αέριο και η ατελής μετάβαση στις ΑΠΕ δημιουργούν ένα ασταθές περιβάλλον που απειλεί την οικονομική σταθερότητα και την ενεργειακή ασφάλεια. Για να αντιμετωπιστεί η κρίση μακροπρόθεσμα, είναι αναγκαία η προώθηση στρατηγικών που θα περιλαμβάνουν τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης και τη δημιουργία πιο ανθεκτικών υποδομών. Μόνο έτσι οι χώρες της περιοχής θα μπορέσουν να προστατευτούν από μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις και να εξασφαλίσουν έναν πιο βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.
