Της Άννας Καρρά,
Η σχέση μας με το φαγητό είναι μια σχέση ζωής, καθώς είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας, αλλά επηρεάζει και την υγεία και την ψυχολογία μας. Τα υπέρογκα ποσοστά παχυσαρκίας και διατροφικών διαταραχών, όπως βουλιμία και ανορεξία, μαρτυρούν πως πολλοί άνθρωποι δεν έχουν καλή σχέση με το φαγητό, γεγονός που προκαλεί ανησυχία. Πώς ορίζεται, όμως, η υγιής σχέση με το φαγητό; Σε πρώτο στάδιο, ορίζεται στο να τρώμε όταν πεινάμε και να σταματάμε όταν χορταίνουμε. Επίσης, στο να τρώμε υγιεινά, εντάσσοντας στην διατροφή μας όλες τις πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία και βιταμίνες τροφές, όπως φρούτα ή λαχανικά.
Εσύ, τι σχέση έχεις με το φαγητό; Μήπως έχεις σχέση αγάπης-μίσους; Μήπως νιώθεις τύψεις κάθε φορά που καταναλώνεις μια τροφή; Μήπως νιώθεις πίεση κάθε φορά που δεν κουμπώνει το κουμπί του τζιν; Μήπως νιώθεις ντροπή κάθε φορά που βγαίνεις με το μαγιό στην παραλία;
Από την πρώιμη ακόμη παιδική ηλικία, τα παιδιά αρχίζουν να συσχετίζουν φαγητά με συναισθήματα, αλλά και αντιδράσεις και συνήθειες των φροντιστών τους. Άλλωστε, οι γονείς αποτελούν πρότυπο και διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των διατροφικών συνηθειών του παιδιού τους. Υπάρχουν παιδιά που μέχρι την ηλικία των 5 με 6 δεν έχουν δοκιμάσει ποτέ ζάχαρη ή συσκευασμένες τροφές και άλλα που δεν έχουν γευτεί κάποιες τροφές, επειδή δεν συνηθίζουν ή δεν αρέσουν να τις καταναλώνουν οι φροντιστές τους.
Μεγαλώνοντας και μπαίνοντας πλέον στην εφηβεία, τα παιδιά νοιάζονται περισσότερο για την εξωτερική εμφάνισή τους, καθώς και για το πώς θα γίνουν αποδεκτοί από τους συνομηλίκους τους. Δεν θα έλεγε κανείς ότι φαντάζει πολύ «κουλ» στα εφηβικά αυτά μάτια να τρώει κάποιος λαχανικά και φρούτα. Αντίθετα, τα junk foods ολοένα και περισσότερο κερδίζουν έδαφος στις επιλογές αυτών. Τότε είναι που αρχίζουν και «ξετρυπώνουν» οι διατροφικές διαταραχές, οι οποίες ξελογιάζουν και κατασπαράζουν αθώες ψυχές, οι οποίες ακατέργαστες ακόμα προσπαθούν να δημιουργήσουν μια ισορροπημένη σχέση με τον εαυτό τους και το φαγητό.
Ας μην ξεχνάμε πως η ίδια η κοινωνία επιτάσσει πώς πρέπει να είμαστε, τι βάρος να έχουμε και τι πρέπει να τρώμε. Τα πρότυπα ομορφιάς είναι πολύ περιορισμένα, με αποτέλεσμα μόνο τα αδύνατα και καλλίγραμμα σώματα να θεωρούνται ελκυστικά και όμορφα. Επίσης, η νοοτροπία να κρίνουμε τον άλλον μόνο από την εξωτερική του εμφάνιση προσδίδει ένα αβάσταχτο βάρος στις πλάτες όλων μας. Πέρα από την κοινωνική επιρροή που δεχόμαστε, το φαγητό εμφανίζεται και ως ένας τρόπος έκφρασης καταπιεσμένων συναισθημάτων που αδυνατούμε να διαχειριστούμε με άλλο τρόπο και επιλέγοντας την μέθοδο της δίαιτας, των εμετών ή της υπερφαγίας νιώθουμε ότι έχουμε τον έλεγχο αυτών των δυσάρεστων συναισθημάτων. Πολλοί εκμυστηρεύονται πως όταν αγχώνονται ή είναι στεναχωρημένοι έχουν την τάση να τρώνε περισσότερο ή να τους κόβεται η όρεξη για φαγητό.
Με ποιους τρόπος, ωστόσο, θα μπορέσει κάποιος να βελτιώσει την σχέση του με το φαγητό; Πρώτο βήμα αποτελεί η κατανόηση και η αποδοχή πως το φαγητό αποτελεί σύμμαχός μας για την εγκαθίδρυση μιας υγιούς ζωής. Έπειτα, καλό θα ήταν να εντάξουμε στην διατροφή μας τροφές που μας αρέσουν, αλλά και μας θρέφουν σε συνεργασία με έναν ειδικό, λόγου χάρη διατροφολόγο. Στην συνέχεια, θα μπορούσαμε να κρατήσουμε ένα ημερολόγιο καταγράφοντας το φαγητό που καταναλώσαμε μέσα στην ημέρα, αλλά και τα συναισθημάτων που βιώσαμε, προκειμένου να συναχθούν συμπεράσματα για πιθανόν μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς γύρω από το φαγητό.
