Του Κώστα Πασχάλη,
Δύσκολοι αναμένονται οι επόμενοι μήνες για την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, καθώς έχει αρχίσει η μάχη για την κατανομή των χαρτοφυλακίων. Το στοίχημα σε αυτή την επιλογή είναι ότι πλέον πρέπει να εξισορροπήσει το φύλο, τη γεωγραφική εκπροσώπηση και τις ικανότητες. Όπως επίσης, η λίστα η οποία θα παρουσιάσει πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ας δούμε, αρχικά, τα χαρτοφυλάκια και τους υποψήφιους αυτών.
1) Οικονομία
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Raffaele Fitto, Magnus Brunner, Tomaž Vesel, Piotr Arkadiusz Serafin, Michael McGrath, Jozef Síkela, Maria Luís Albuquerque, Wopke Hoekstra. Το χαρτοφυλάκιο της Οικονομίας είναι ένα από τα πιο πολυπόθητα, καθώς καλύπτει ζητήματα Προϋπολογισμού και Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών. Πολλοί από τους υποψήφιους είναι είτε πρώην είτε εν ενεργεία Υπουργοί Οικονομικών. Η Ιταλία, μέσω της Πρωθυπουργού Giorgia Meloni, προωθεί τον Raffaele Fitto, μέλος του κόμματος Αδελφοί της Ιταλίας.
Ο Αυστριακός Υπουργός Οικονομικών, Magnus Brunner, είναι επίσης ανάμεσα στους υποψήφιους, όπως και ο Ιρλανδός Michael McGrath και η πρώην Υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας, Maria Luís Albuquerque. Ο Πολωνός Piotr Arkadiusz Serafin, πρώην στενός συνεργάτης του Donald Tusk, διεκδικεί το χαρτοφυλάκιο του Προϋπολογισμού, ενώ ο Σλοβένος Tomaž Vesel επιδιώκει ρόλο σχετικό με την οικονομία, με έμφαση στη Διαχείριση Προϋπολογισμού και Δημόσιων Συμβάσεων. Ο Wopke Hoekstra, πρώην Υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, γνωστός για τη σκληρή του στάση απέναντι στις δημοσιονομικές αποκλίσεις, ενδιαφέρεται επίσης για ένα Οικονομικό χαρτοφυλάκιο, διατηρώντας τη φήμη του ως υπέρμαχος των αυστηρών κανόνων δαπανών της ΕΕ.
2) Άμυνα
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Valdis Dombrovskis, Thierry Breton. Η Ursula von der Leyen προγραμματίζει τη δημιουργία ενός νέου χαρτοφυλακίου για την Άμυνα, αν και αυτό έχει χάσει μέρος της αρχικής του σημασίας. Ο Αντιπρόεδρος της απερχόμενης Επιτροπής, Valdis Dombrovskis, είναι ένας από τους υποψήφιους για το χαρτοφυλάκιο Άμυνας, ενώ ο Γάλλος Thierry Breton, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την αμυντική βιομηχανία, επιδιώκει να ανέλθει σε υψηλότερη θέση.
Ο Breton τονίζει ότι η ανταγωνιστικότητα είναι βασική προτεραιότητα και συνδέεται άμεσα με την Άμυνα, καθώς τα ζητήματα ασφάλειας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της οικονομικής στρατηγικής της ΕΕ.
3) Γεωργία
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Christophe Hansen, Wopke Hoekstra, Κώστας Καδής. Το χαρτοφυλάκιο της Γεωργίας είναι αντικείμενο διεκδίκησης, καθώς η Ursula von der Leyen αναζητά έναν αξιόπιστο υποψήφιο για να αντικαταστήσει τον Πολωνό επίτροπο Janusz Wojciechowski, ο οποίος έχει χάσει την επιρροή του. Ο Christophe Hansen από το Λουξεμβούργο, που προέρχεται από οικογένεια με αγροτικές ρίζες και έχει εμπειρία στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιδιώκει την ανάληψη του χαρτοφυλακίου.
Παρά το γεγονός ότι ο Ολλανδός Wopke Hoekstra θεωρείται φαβορί για το χαρτοφυλάκιο του Εμπορίου, παραμένει επίσης διεκδικητής του χαρτοφυλακίου της Γεωργίας. Ο πρώην Υπουργός Γεωργίας της Κύπρου, Κώστας Καδής, εκφράζει επίσης ενδιαφέρον για αυτό το χαρτοφυλάκιο, ενώ, παράλληλα, προωθείται και για το νέο χαρτοφυλάκιο της Μεσογείου.
4) Εμπόριο
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Wopke Hoekstra, Jessica Roswall, Michael McGrath. Το χαρτοφυλάκιο του εμπορίου φαίνεται λιγότερο περιζήτητο σε σύγκριση με άλλες περιόδους, καθώς η von der Leyen έχει υποβαθμίσει τη σημασία της Εμπορικής Πολιτικής σε σχέση με τις οικονομικές προτεραιότητες. Ο Wopke Hoekstra θεωρείται ο επικρατέστερος για αυτή τη θέση, ενώ η Σουηδία προτείνει την Jessica Roswall, η οποία είχε υπηρετήσει ως Επίτροπος Εμπορίου από το 2014 έως το 2019. Ωστόσο, δεδομένης της στήριξης της Σουηδίας για ελεύθερο εμπόριο, η επιλογή της Jessica Roswall ίσως να μην είναι η καλύτερη, δεδομένου του νέου προσανατολισμού προς την προστασία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας από αθέμιτο ανταγωνισμό. Από την άλλη πλευρά, ο Michael McGrath από την Ιρλανδία είναι επίσης υποψήφιος για το χαρτοφυλάκιο, αλλά η επιλογή ενός ακόμα Ιρλανδού Επιτρόπου, μετά το σκάνδαλο “Golfgate”, μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα.
5) Τεχνολογία
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Henna Virkkunen, Maria Luís Albuquerque. Η Φινλανδή Henna Virkkunen φαίνεται η καταλληλότερη υποψήφια για το χαρτοφυλάκιο Τεχνολογίας ή Καινοτομίας, καθώς έχει σημαντική εμπειρία σε θέματα Ψηφιακής Πολιτικής και Έρευνας. Έχει διατελέσει Υπουργός Παιδείας στη χώρα της και ήταν μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου ανέλαβε κρίσιμα ζητήματα τεχνολογίας.
Η Πορτογαλίδα Maria Luís Albuquerque έχει, επίσης, συνδεθεί με το χαρτοφυλάκιο Τεχνολογίας, δεδομένου ότι η χώρα της έχει ιστορικό ανάληψης αυτού του τομέα.
6) Ενέργεια και Κλίμα
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Jozef Síkela, Julian Popov, Dan Jørgensen,Teresa Ribera. Το χαρτοφυλάκιο της ενέργειας και του κλίματος θα είναι ζωτικής σημασίας τα επόμενα χρόνια, ιδίως μετά την ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ένας από τους κύριους υποψήφιους για τη θέση αυτή είναι ο Τσέχος Υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου, Jozef Síkela, δεδομένου ότι η Τσεχία είχε κεντρικό ρόλο στη διαχείριση της κρίσης στην ΕΕ.
Επίσης, υποψήφιος είναι ο Βούλγαρος Julian Popov, πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος, αν και οι πιθανότητές του είναι μειωμένες λόγω του ότι η Βουλγαρία έχει ήδη προτείνει δύο άλλους υποψηφίους. Επιπλέον, η Δανία προωθεί τον Dan Jørgensen, ενώ η Ισπανίδα Teresa Ribera θεωρείται δυνατή επιλογή, παρά τη σκεπτικιστική της στάση απέναντι στην πυρηνική ενέργεια.
7) Διεύρυνση
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Valdis Dombrovskis, Oliver Varhelyi. Η Ursula von der Leyen έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει ένα ειδικό χαρτοφυλάκιο για τη Διεύρυνση της ΕΕ, το οποίο έχει αποκτήσει αυξημένη σημασία μετά την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Για το χαρτοφυλάκιο αυτό, ο Λετονός Valdis Dombrovskis είναι ένας από τους υποψήφιους. Από την άλλη, η Ουγγαρία επιθυμεί να διατηρήσει τη θέση αυτή, υποστηρίζοντας τον νυν Επίτροπο Oliver Varhelyi, παρά τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η στάση της Ουγγαρίας όσον αφορά τη Διεύρυνση της ΕΕ.
8) Συνοχή
Ονόματα που διεκδικούν το χαρτοφυλάκιο: Roxana Mînzatu, Απόστολος Τζιτζικώστας, Ekaterina Zaharieva. Το χαρτοφυλάκιο της συνοχής, αν και δεν τραβάει ιδιαίτερα τα φώτα της δημοσιότητας, παραμένει κρίσιμο, καθώς διαχειρίζεται περίπου το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Απόστολος Τζιτζικώστας, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, είναι ένας από τους διεκδικητές του, χάρη στην εμπειρία του στη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Αντίστοιχα, η Ekaterina Zaharieva από τη Βουλγαρία, πρώην Υπουργός Εξωτερικών, καθώς και η Ρουμάνα Roxana Mînzatu, πρώην Υπουργός Ευρωπαϊκών Ταμείων, είναι επίσης υποψήφιες για την ίδια θέση.
Αφού γίνει η επιλογή θα ακολουθήσουν δύσκολες ακροάσεις τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, κατά τις οποίες οι υποψήφιοι θα περάσουν από πολύωρη συνέντευξη με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τυπικά συνηθίζεται τουλάχιστον ένας υποψήφιος να απορρίπτεται σε αυτές τις ακροάσεις, πέρσι απορρίφθηκαν τρεις. Το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει να έχει στη διάθεσή του το πλήρες οργανόγραμμα με τα χαρτοφυλάκια πριν από την έναρξη των ακροάσεων, ώστε να προετοιμάσει τις συνεντεύξεις που θα διαρκέσουν τέσσερις ώρες για κάθε υποψήφιο.
Ακόμα πιο δύσκολη γίνεται η επιλογή, μιας και με βάση των υποψήφιων που έχουν προταθεί από τις χώρες δεν μπορεί να ακολουθηθεί η αρχική βλέψη που είχε η επιτροπή για ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων και εθνοτική ποικιλομορφία. Μεταξύ των στόχων του σχεδίου δράσης της Επιτροπής περιλαμβάνεται και ο στόχος για «καλύτερη προσέλκυση, υποστήριξη και ένταξη του προσωπικού των εθνικών μειονοτήτων, ώστε το δικό μας εργατικό δυναμικό να αντικατοπτρίζει καλύτερα τις κοινωνίες που υπηρετούμε». Τα στοιχεία του ENAR δείχνουν ότι οι φυλετικές και εθνοτικές μειονότητες αποτελούν τουλάχιστον το 10% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ισορροπία των φύλων αποτελεί σημαντικό ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Πρόεδρός της, Ursula von der Leyen, ζήτησε από τις εθνικές Κυβερνήσεις να προτείνουν έναν άνδρα και μία γυναίκα ως υποψήφιους Επιτρόπους. Ωστόσο, από τους 27 Επιτρόπους, μόνο οι 9 είναι γυναίκες, χωρίς να υπολογίζεται η Βουλγαρία που πρότεινε και τα δύο φύλα. Η Επιτροπή στοχεύει στην ισότητα των φύλων και μέχρι το 2024 το ποσοστό των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις έφτασε στο 48,8%, τοποθετώντας τη μεταξύ των κορυφαίων δημόσιων διοικήσεων παγκοσμίως όσον αφορά την παρουσία γυναικών σε ηγετικές θέσεις.
Η διαδικασία κατανομής των χαρτοφυλακίων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και περίπλοκη τους επόμενους μήνες. Η Ursula von der Leyen καλείται να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στην εκπροσώπηση φύλων, τη γεωγραφική κατανομή και τις ικανότητες των υποψηφίων, ενώ οι επιλογές της θα τεθούν υπό ενδελεχή εξέταση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, η ενίσχυση της εθνοτικής ποικιλομορφίας και η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου στις κρίσιμες θέσεις αποτελούν προκλήσεις που θα καθορίσουν όχι μόνο τη σύνθεση της νέας Επιτροπής, αλλά και την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα επόμενα χρόνια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ανταποκρίνεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στους δικούς της στόχους πολυμορφίας;, EuroNews, διαθέσιμο εδώ
-
The full lineup for the new EU Commission, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Η μάχη για τα χαρτοφυλάκια των Επιτρόπων και η «μοιρασιά» της Φον ντερ Λάιεν – Ποιο διεκδικεί η Ελλάδα, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
