Της Νικολίνας Κουλούρη,
Όταν ήμασταν παιδιά, τα όρια ήταν συνήθως ξεκάθαρα: ώρα ύπνου στις 9, όχι σοκολάτα πριν το φαγητό και πάντα να πλένεις τα χέρια πριν καθίσεις στο τραπέζι. Μεγαλώνοντας, τα όρια αυτά γίνονται λιγότερο σαφή και περισσότερο προσωπικά. Η ικανότητά μας να βάζουμε όρια, είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική μας υγεία και όμως συχνά παραμελούμε να τα θέτουμε ή να τα διατηρούμε.
Ας αρχίσουμε από τα βασικά. Τι είναι όριο; Στην ουσία, ένα όριο είναι ένας διαχωρισμός που βάζουμε για να προστατεύσουμε τη σωματική και ψυχική μας ακεραιότητα. Αυτό μπορεί να είναι ένα «όχι» σε μια πρόσκληση, όταν νιώθουμε κουρασμένοι ή ένα «χρειάζομαι λίγο χρόνο μόνος μου», όταν αισθανόμαστε υπερφορτωμένοι από την καθημερινότητα. Γιατί όμως είναι τόσο σημαντικά τα όρια; Γιατί μας βοηθούν να προστατεύουμε τον εαυτό μας από την υπερβολική κόπωση, το άγχος και την εξάντληση. Μας επιτρέπουν να διατηρούμε τη δική μας αίσθηση ισορροπίας και να αποφεύγουμε να κατακλυζόμαστε από τις απαιτήσεις των άλλων.
Το να θέτεις όρια δεν σημαίνει ότι είσαι εγωιστής ή αδιάφορος. Αντιθέτως, είναι μια πράξη αυτοσεβασμού και σε τελική ανάλυση, σεβασμού προς τους άλλους. Όταν θέτουμε όρια, προστατεύουμε τον εαυτό μας και ταυτόχρονα δίνουμε στους γύρω μας το παράδειγμα να κάνουν το ίδιο.
Στην καθημερινή μας ζωή, τα όρια μπορεί να εμφανίζονται με πολλούς τρόπους. Λόγου χάρη, στον εργασιακό χώρο είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε να σταματήσουμε να εργαζόμαστε και να αποσυνδεθούμε. Όσον αφορά τις διαπροσωπικές σχέσεις, τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα. Οι σχέσεις είναι δομημένες γύρω από την αλληλεπίδραση και την ανταλλαγή συναισθημάτων. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε να απομακρυνόμαστε από τοξικές καταστάσεις ή να προστατεύουμε τον εαυτό μας από συναισθηματική εκμετάλλευση. Ίσως τα πιο σημαντικά όρια που θέτουμε είναι αυτά που επιβάλλουμε στον εαυτό μας. Πρέπει να γνωρίζουμε πότε περνάμε στην ανθυγιεινή πλευρά της αυτοκριτικής ή να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να ξεκουραστεί όταν το χρειαζόμαστε.
Η εφαρμογή αυτών μπορεί να είναι δύσκολη. Μπορεί να φοβόμαστε ότι θα πληγώσουμε τους άλλους ή ότι θα μας απορρίψουν. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα όρια είναι για το καλό μας. Είναι ένα εργαλείο που μας βοηθά να διατηρούμε τη ψυχική μας υγεία και να ζούμε μια πιο ισορροπημένη ζωή. Μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι η ενοχή. Πόσες φορές δεν έχουμε νιώσει ένοχοι, επειδή αρνηθήκαμε κάτι; Αυτή η ενοχή είναι φυσιολογική, αλλά δεν πρέπει να μας σταματά από το να θέτουμε τα όριά μας.
Το πρώτο βήμα για να κατανοήσουμε την επιτακτική ανάγκη για όρια, είναι να κατανοήσουμε τι ακριβώς χρειαζόμαστε. Πολλές φορές είμαστε τόσο απασχολημένοι με το να ικανοποιούμε τις ανάγκες των άλλων που ξεχνάμε τις δικές μας. Όταν αρχίζετε να θέτετε όρια, μπορεί να αντιμετωπίσετε αντιδράσεις. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην καταλάβουν ή να μην δεχτούν τις αποφάσεις σας. Είναι σημαντικό να παραμείνετε σταθεροί και να θυμάστε τον λόγο που θέτετε τα όριά σας. Αν κάποιος δεν μπορεί να σεβαστεί τα όριά σας, αυτό είναι δικό τους πρόβλημα, όχι δικό σας.
Θα παρατηρήσετε, όμως, μια πολύ σημαντική διαφορά στην ψυχική σας υγεία. Το άγχος θα μειωθεί σταδιακά, δημιουργώντας χώρο για περισσότερη ενέργεια και μεγαλύτερη αίσθηση ισορροπίας. Θα υπάρξει περισσότερος χρόνος για τα πράγματα που σας ευχαριστούν και θα μπορέσετε να επικεντρωθείτε σε αυτά που είναι πραγματικά σημαντικά για εσάς, χωρίς να χρειάζεται να δώσετε βάση στα λεγόμενα των γύρω.
Κλείνοντας αυτή την σύντομη αναδρομή για τα όρια, σε όλους τους τομείς της ζωής, η διατήρηση της ψυχικής μας υγείας απαιτεί συνεχή προσπάθεια και αυτογνωσία. Τα όρια είναι ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας. Μην φοβάστε να τα θέσετε και να τα διατηρήσετε. Θυμηθείτε ότι η ψυχική σας υγεία είναι προτεραιότητα και ότι αξίζετε να ζείτε μια ζωή γεμάτη ισορροπία και ευεξία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ψυχική Υγεία: Πώς να μάθετε να θέτετε όρια στη ζωή σας, vogue.gr, διαθέσιμο εδώ
- Όρια: Πώς προστατεύουν τη συναισθηματική μας υγεία;, vita.gr, διαθέσιμο εδώ
