Της Μαρίας Κουλούρη,
Ερχόμαστε σε αυτόν τον κόσμο από την ένωση δύο οικογενειών, η ιστορία των οποίων είναι μακρά στον χρόνο. Μεγαλώνοντας, λίγο-πολύ, μάς δημιουργούνται απορίες σχετικά με την προέλευση της οικογένειάς μας, τις συνθήκες που την καθόρισαν και τις ρίζες μας εν γένει, ανακαλύπτοντας πολλές φορές ενδιαφέρουσες πτυχές «πίσω» από το όνομά μας. Τέτοιου είδους ερωτημάτων τις απαντήσεις αναζητά η Πολίν, η πρωταγωνίστρια του βιβλίου Ποιος ξέρει; της Πολίν Ντελαμπρουά-Αλλάρ, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση του Σταύρου Παπασταύρου.
Η συγγραφέας του βιβλίου, Πολίν Ντελαμπρουά-Αλλάρ (Pauline Delabroy-Allard) γεννήθηκε στη Γαλλία το 1988. Σπούδασε Φιλολογία, όμως απασχολήθηκε σε πολλά επαγγέλματα όπως πωλήτρια σε βιβλιοπωλείο, ταξιθέτρια σε κινηματογράφο και βιβλιοθηκάριος σε λύκειο, στην ηλικία των 23 ετών. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Αυτά λοιπόν με τη Σάρα κυκλοφόρησε το 2020 (ελλ. μτφρ. Σταύρος Παπασταύρου, Εκδόσεις Πατάκη) και έλαβε στη Γαλλία το βραβείο France-Culture Telerama, ενώ βραβεύτηκε και στη Ρουμανία και την Πολωνία από επιτροπές φοιτητών Γαλλικής Φιλολογίας. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, Ποιος ξέρει; —το οποίο παρουσιάζει και η παρούσα βιβλιοκριτική—, τιμήθηκε με το Prix Jesus Paradis το 2023.
Στα του βιβλίου, λοιπόν, αυτό χωρίζεται σε 3 μεγάλα κεφάλαια, καθένα από τα οποία χωρίζεται σε μικρότερα κεφάλαια. Συγκεκριμένα, τα μεγάλα αυτά κεφάλαια τιτλοφορούνται ως εξής: το πρώτο «Τι μπορώ να ξέρω;» έχοντας 11 μικρότερα κεφάλαια, το δεύτερο «Τι πρέπει να κάνω;» έχοντας 14 και το τρίτο «Σε τι μπορώ να ελπίζω;» έχοντας 3. Μέσα σε αυτά τα κεφάλαια περιγράφεται η ιστορία της πρωταγωνίστριας του βιβλίου, Πολίν, μιας 30χρονης γυναίκας από τη Γαλλία, η οποία μένει έγκυος και αρχίζει να αναρωτιέται και να αναζητά τις ρίζες της. Παραδόξως, η Πολίν έως τώρα δεν είχε ταυτότητα. Για πρώτη φορά στη ζωή της, λοιπόν, εκδίδεται η ταυτότητά της, η οποία, εκτός από το Πολίν, αναγράφει και τρία ακόμα ονόματα: Ζαν, Ζερόμ και Υζέ. Κάπως έτσι, συνεπώς, ξεκινά να αναζητά την ιστορία πίσω από αυτά τα τρία της ονόματα.
Ξεκινά, λοιπόν, την αναζήτηση ρωτώντας τη μητέρα της, η οποία, ωστόσο, δεν φαίνεται πρόθυμη αρχικά να απαντήσει τα ερωτήματά της. Ύστερα από αρκετές πιέσεις της ίδιας, η μητέρα της τής αποκαλύπτει πως το πρώτο από τα τρία άγνωστα ονόματα, το Ζαν, προέρχεται από έναν μακρινό πρόγονο της οικογένειας, την προγιαγιά της Πολίν. Για τα υπόλοιπα ονόματα, όμως, δεν έχει τη βοήθεια της μητέρας της. Ως προς το δεύτερο όνομά της, το Ζερόμ —το οποίο, μάλιστα, πρόκειται και για αντρικό όνομα—, η Πολίν, αναζητώντας το παρελθόν της μητέρας της, ανακαλύπτει πως ο Ζερόμ ήταν ένας φίλος εκείνης, με τον οποίο είχε φύγει μαζί για την Τυνησία. Το τρίτο και τελευταίο όνομα της Πολίν, το Υζέ, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού Υζέ ονομάζεται η κεντρική ηρωίδα ενός εκ των αγαπημένων βιβλίων και θεατρικών έργων της μητέρας της Πολίν, της οποίας τη ζωή αποφασίζει να «υιοθετήσει» στην πραγματικότητα. Το ίδιο κάνει και με τις «περσόνες» καθενός εκ των υπολοίπων ονομάτων.
Εν κατακλείδι, το Ποιος ξέρει; πρόκειται για ένα ενδιαφέρον βιβλίο γεμάτο ανατροπές και στιγμές που συναρπάζουν τον αναγνώστη. Η ισορροπία που διατηρεί ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό το καθιστά ένα ανάγνωσμα ικανό να εκπληρώσει τις «προτιμήσεις» ακόμα και του πιο απαιτητικού αναγνώστη.
