Της Μαργαρίτας Οικονόμου,
Μέσα από τα μάτια ενός καλλιτέχνη, ο κόσμος αποκαλύπτεται ως ένας χάρτης συναισθημάτων, μνήμης και ιστορίας. Κάθε μορφή, κάθε χρώμα, κάθε υφή που επιλέγεται, γίνεται ένας σιωπηλός αφηγητής μιας ιστορίας που περιμένει να ειπωθεί. Στην τέχνη, βρίσκουμε έναν καθρέφτη της ψυχής μας, έναν τρόπο να δούμε πέρα από την επιφάνεια και να αγγίξουμε τις κρυφές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Έτσι, κάθε καλλιτέχνης μεταφέρει σε εμάς μηνύματα που τον αφορούν και έπειτα εμείς τα μεταφράζουμε όπως ακουμπούν εμάς.
Ένας καλλιτέχνης που υφαίνει τις ιστορίες της πόλης με την ευαισθησία ενός ποιητή και την ένταση ενός δημιουργού είναι και ο Mark Bradford. Ένας σύγχρονος δημιουργός που στα χέρια του, τα ταπεινά υλικά της καθημερινότητας, χαρτιά αφίσας, σχοινιά, απομεινάρια από το αστικό τοπίο, μεταμορφώνονται σε συγκινητικά αφηγήματα που μιλούν για την ανθρώπινη εμπειρία. Τα έργα του, σαν καλοδουλεμένα ψηφιδωτά, αποκαλύπτουν τις στρώσεις της ζωής, τις αόρατες συνδέσεις που ενώνουν και χωρίζουν τους ανθρώπους. Με μια αισθητική που συνδυάζει την ωμή πραγματικότητα με την αθόρυβη ομορφιά, ο Bradford μας προσκαλεί να δούμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια του, όπου κάθε ρωγμή και κάθε σκιά έχει τη δική της ιστορία να αφηγηθεί, και κάθε λεπτομέρεια κρύβει μέσα της μια γλυκιά μελαγχολία και έναν ψίθυρο ελπίδας.
Ο ίδιος είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς και πρωτοποριακούς καλλιτέχνες της σύγχρονης εποχής, έχει καταφέρει να αναδείξει την τέχνη του ως ένα ισχυρό εργαλείο κοινωνικού και πολιτικού σχολιασμού. Με βάση την καθημερινότητα και τις αστικές εμπειρίες, τα έργα του αναδεικνύουν την πολυπλοκότητα των κοινωνικών δομών και τη δυναμική των κοινοτήτων που βρίσκονται στο περιθώριο. Η τέχνη του συχνά ασχολείται με ζητήματα όπως η φυλή, η φτώχεια, και η ανισότητα, ενώ παράλληλα εξερευνά τη δυναμική της πόλης και των κοινοτήτων. Ένα από τα πιο γνωστά έργα του είναι το “Helter Skelter I” (2007), ένα μνημειώδες κολλάζ σε χαρτί που χαρακτηρίζεται από την έντονη στρωματογραφία και την περίπλοκη υφή.
Αυτό το έργο και άλλα της ίδιας περιόδου αναδεικνύουν την ικανότητα του Bradford να χρησιμοποιεί υλικά της καθημερινότητας για να σχολιάσει κοινωνικά ζητήματα. Μάλιστα, το 2017 εκπροσώπησε τις Ηνωμένες Πολιτείες στην 57η Μπιενάλε της Βενετίας, όπου παρουσίασε το έργο “Tomorrow Is Another Day”, μια έκθεση που εστίαζε στη δύναμη και την αντοχή των περιθωριοποιημένων ομάδων. Η τεχνική του Bradford περιλαμβάνει συχνά την αποκόλληση, τη στρώση και την εκ νέου εφαρμογή υλικών, όπου αυτή περιλαμβάνει χαρτιά αφίσας και άλλα προϊόντα από την καθημερινή ζωή, για να δημιουργήσει πολυδιάστατες επιφάνειες που θυμίζουν αφηρημένους χάρτες ή δίκτυα.
Τα ταπεινά υλικά: αφίσες, εφημερίδες και άλλα προϊόντα μαζικής κατανάλωσης, παίρνουν νέα ζωή και τη μορφή πολυδιάστατων κολλάζ και αφηρημένων συνθέσεων που αποκαλύπτουν τη βία, την ανισότητα, την πολυπλοκότητα και την αντίσταση που ενυπάρχουν στον αστικό ιστό και τη στρωματογραφία των πόλεων. Η έντονη διαδικασία της δημιουργίας των υλικών που επικολλούνται, αποξεστώνται, στρώνονται και επανατοποθετούνται δημιουργεί επιφάνειες που ταυτόχρονα είναι πυκνές και λεπτομερείς, ήσυχες και έντονες. Για τον καλλιτέχνη αυτή η διαδικασία αποτελεί μορφή κοινωνικής αρχαιολογίας, όπου κάθε στρώση του έργου φέρει μαζί της τα ίχνη του παρελθόντος και του παρόντος αποκαλύπτοντας ιστορίες που βρίσκονται θαμμένες κάτω από την επιφάνεια.
Με την τέχνη του ο καλλιτέχνης Mark Bradford, δεν αρκείται στο να δημιουργεί εντυπωσιακά έργα παρά αναζητά, όχι μόνο να αφηγηθεί ιστορίες που συνδέουν το προσωπικό με το συλλογικό, το παρόν με το παρελθόν, αλλά προσκαλεί τον θεατή να αναστοχαστεί πάνω στις αόρατες δυνάμεις που διαμορφώνουν την κοινωνία και τον πολιτισμό μας, δίνοντας φωνή σε όσους συνήθως παραμένουν σιωπηλοί. Με αυτόν τον τρόπο αποκαλύπτει την πολυπλοκότητα και τη συναισθηματική ένταση της ανθρώπινης έντασης και εμπειρίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Mark Bradford, hauserwirth.com, διαθέσιμο εδώ
